Trong thực tế, không dễ để làm chủ được cảm xúc của mình, vì cảm xúc thuộc về bản năng. Cảm xúc là yếu tố rất quan trọng tác động đến cách chúng ta nhìn nhận cuộc sống. Do vậy, sử dụng trí tuệ xúc cảm hiệu quả sẽ góp phần “dẫn lối” chúng ta đến thành công. Để tạo được những giá trị tốt đẹp cho bản thân, hãy bắt đầu từ việc hiểu và kiểm soát cảm xúc của chính mình.
Kiểm soát cảm xúc là gì?
Kiểm soát cảm xúc là cách mà chúng ta đưa cảm xúc trở về trạng thái cân bằng thông qua các phương diện như ngôn ngữ, hình thể,…Trong cuộc sống, khi luôn phải đối mặt với nhiều loại cảm xúc, từ cảm xúc yêu thương, cảm giác khó chịu, sự sợ hãi, nếu không có kỹ năng kiềm chế cảm xúc, chúng ta sẽ dễ hành động nóng vội, khó kiểm soát hậu quả, thậm chí vô tình làm tổn thương người khác. Cân bằng tốt cảm xúc giúp chúng ta giữ gìn và phát triển các mối quan hệ trong xã hội, đặc biệt là trong công việc.
Tại sao cần kiểm soát cảm xúc?
Cảm xúc có sức mạnh phi thường, đó là lý do tại sao học cách kiểm soát chúng cũng quan trọng không kém. Đa phần chúng ta thường hành động dựa vào cảm xúc vì đó là bản năng. Nhưng hãy thử tưởng tượng nếu ta cứ luôn thả trôi những cảm xúc tiêu cực và để nó bộc phát theo tâm trạng cá nhân thì chắc rằng cuộc sống này sẽ luôn ngập chìm trong nỗi đau và sự thù ghét.
Thông thường, nguyên nhân lớn nhất khiến chúng ra khó kiểm soát cảm xúc chính là sự nóng giận. Người Nhật có câu: “Đừng hành động khi đang giận dữ”, bởi họ cho rằng khi giận dữ chúng ta thường vô thức nói ra những lời lẽ khó nghe, làm tổn thương đến những người mà mình yêu quý và có thể sẽ nhận lấy rất nhiều hậu quả không thể sửa chữa. Vì vậy, khi biết cách điều chỉnh cảm xúc để loại bỏ những yếu tố tiêu cực thì cuộc sống của chúng ta sẽ tươi đẹp hơn.
Hơn ai hết chính chúng ta sẽ là người chịu trách nhiệm với cảm xúc của mình nên dù không thể kiểm soát hoàn toàn những tác nhân trong cuộc sống hàng ngày, hãy cố gắng lựa chọn phản ứng cảm xúc phù hợp, từ đó kiểm soát cảm xúc và rộng hơn là kiểm soát cuộc sống của bản thân mình.
Bên cạnh đó, biết cách điều chỉnh xúc cảm cũng có thể giúp chúng ta có được sức khoẻ tốt hơn, cải thiện hiệu suất trong công việc và làm phong phú các mối quan hệ cá nhân.
Cách để kiểm soát cảm xúc hiệu quả
Nếu học được cách kiểm soát cảm xúc của bản thân, chúng ta có thể điều hòa áp lực và những vấn đề gây phiền muộn trong đời sống và công việc. Hãy tham khảo một số gợi ý sau để cải thiện khả năng kiểm soát cảm xúc cá nhân.
Ở những tình huống khó khăn khiến cảm xúc của chúng ta dần trở nên tiêu cực, thay vì phản ứng ngay lập tức, hãy cho bản thân một chút thời gian để xử lý thông tin sự việc vừa xảy ra. Kiểm soát cảm xúc để trở lại trạng thái cân bằng bằng cách thả lỏng người và hít thở sâu để giữ bình tĩnh. Đừng quên quan sát và cảm nhận xem căng thẳng xuất phát từ đâu thì hãy thả lỏng cơ thể ở đó.
Nếu tâm trí của chúng ta luôn hướng đến việc ta đã bị đối xử tệ như thế nào hoặc mọi thứ khủng khiếp ra sao, hãy thử tìm cách chuyển hướng suy nghĩ của bản thân. Thay thế những suy nghĩ tiêu cực bằng góc độ nhìn nhận tích cực hơn, tránh để cảm xúc tiêu cực dẫn lối hành vi của mình. Mỗi khi cảm thấy muốn “bùng nổ” vì giận dữ quá mức, hãy nhắm mắt lại, hít thở thật sâu và suy nghĩ về những điều tốt đẹp đã trải qua.
Sử dụng ngôn từ phù hợpTrong quá trình kiểm soát cảm xúc thì lời nói, ngôn từ mà chúng ta sử dụng là yếu tố rất quan trọng. Sử dụng những từ ngữ mang tính khích lệ, động viên tinh thần sẽ giúp chúng ta nhìn nhận sự việc tích cực hơn, từ đó giúp kiểm soát cảm xúc không chỉ của bản thân mình mà còn đối với những người còn lại trong cuộc giao tiếp.
Tự tin để kiểm soát cảm xúcTrong thực tế, người thiếu tự tin thường sẽ dễ rơi vào cảm xúc tiêu cực dẫn đến bi quan, tức giận vô cớ, trong khi người tự tin có khả năng chủ động kiểm soát được cảm xúc của bản thân hơn. Có được sự tự tin trong mọi tình huống giao tiếp giúp chúng ta không bị ảnh hưởng bởi những đánh giá, phán xét của người khác, từ đó duy trì tinh thần lạc quan, đầy năng lượng. Tự tin để kiểm soát cảm xúc chính là chìa khoá giúp chúng ta đến gần hơn với sự thành công.
Kiểm soát cảm xúc là điều không hề dễ dàng, nhưng một khi rèn luyện được kỹ năng này, cuộc sống của chúng ta sẽ trở nên tươi đẹp và hạnh phúc hơn.
Trong cuộc sống, giao tiếp hàng ngày, chúng ta luôn phải đối mặt với nhiều loại cảm xúc, từ cảm xúc yêu thương, cảm giác khó chịu thậm chí là những cảm xúc đáng sợ. Nếu bạn không có kỹ năng kiềm chế cảm xúc thì sẽ tạo ra những thói quen tiêu cực. Chính vì vậy, bạn cần học cách kiểm soát cảm xúc bản thân để giữ bình tĩnh trong giao tiếp và xử lý mọi việc.
Kỹ năng kiểm soát cảm xúc là gì? Làm sao để rèn luyện?
Kỹ năng kiểm soát cảm xúc không có nghĩa là bạn phải tìm mọi cách để kìm hãm, khống chế thể hiện cảm xúc bản thân. Mà bạn nên học cách làm chủ cảm xúc của bản thân để xử lý các vấn đề tỉnh táo trong mọi hoàn cảnh thực tế. Người thành công thường có khả năng kiểm soát cảm xúc rất tốt. Học cách làm chủ cảm xúc và giữ cảm xúc luôn tích cực sẽ giúp bạn thành công trong tương lai.
5 cách rèn luyện kỹ năng kiểm soát cảm xúc
Học cách kiểm soát cảm xúc cá nhân chưa bao giờ là dễ dàng, nhất là đối với những bạn trẻ. Nếu bạn chưa biết cách quản lý cảm xúc cá nhân, thì dưới đây là những bài học giúp bạn nỗ lực rèn luyện cải thiện kỹ năng này:
1. Điều chỉnh các hành động cơ thể
Ở những tình huống khó khăn khiến cảm xúc của bạn trở nên tiêu cực, thì cần phải học cách kiểm soát nó tức thời. Kiểm soát cảm xúc để trở lại trạng thái cân bằng cảm xúc bằng cách điều chỉnh một số hành động cơ thể đơn giản như:
- Thả lỏng người: Quan sát và cảm nhận cơ thể xem căng thẳng ở đâu thì thả lỏng phần cơ thể đó. Bạn có thể mở lòng bàn tay, thả lỏng vai, buông căng cứng cơ chân. Xoay cổ và nắm mở tay. Thả lỏng cơ bắp cơ thể sẽ rất hiệu quả để xoa dịu tâm trí, thư giãn và kiểm soát cảm xúc hiệu quả.
- Hít thở sâu để giữ bình tĩnh: Nhận thấy cảm xúc của bạn vượt quá kiểm soát, hơi thở bị loạn nhịp khiến bạn căng thẳng và lo lắng. Chấm dứt cảm xúc này bằng cách hít thở sâu để thư giãn tinh thần.
2. Kiểm soát cảm xúc bằng trí tuệ
Con người vượt trội hơn hẳn các loài động vật khác bởi con người có trí tuệ. Con người có khả năng điều khiển cảm xúc của mình thông qua trí tuệ. Trí tuệ cảm xúc giúp bạn có suy nghĩ để điều chỉnh và quản lý cảm xúc để đưa đến ứng xử, hành động.
Để kiểm soát cảm xúc tốt thì nên nhìn người khác bằng thái độ tích cực, tránh những cảm xúc tiêu cực để tránh bị cảm xúc này dẫn lối hành vi của mình. Nhận biết về những ưu điểm, phẩm chất tốt của người đối diện để học tập tích lũy cho bản thân mình. Ví dụ như: Bạn bị sếp la mắng và bắt làm lại bản báo cáo lớn, vì thế bạn rất bực bội, khó chịu. Tuy nhiên, nghĩ lại tích cực hơn sẽ là cơ hội để bạn hoàn thành bản báo cáo tốt hơn, giá trị hơn.
3. Kiểm soát cảm xúc bằng cách sử dụng ngôn từ
Nhiều người có thói quen than vãn về những khó khăn, căng thẳng gặp phải. Tuy nhiên, bạn nên bỏ ngay thói quen này bởi nó sẽ mang đến cảm xúc tiêu cực cho chính bản thân mình. Loại bỏ ngay những từ ngữ “kể khổ”, mà liên tục sử dụng những ngôn từ động viên, thúc đẩy tinh thần để sống một cách tích cực hơn. Sử dụng những ngôn ngữ tích cực không chỉ giúp đẩy cảm xúc của bản thân bạn, mà còn giúp bạn duy trì cảm xúc cho cuộc giao tiếp.
Ví dụ: Bạn và đồng nghiệp đang có những tranh luận nảy lửa do bất đồng ý kiến. Bạn thấy ý kiến của đồng nghiệp đó không phù hợp, thiếu tính thực tế tuy nhiên tránh dùng những ngôn ngữ chê bai tệ hại gây căng thẳng và cảm xúc tiêu cực. Lúc đó, trao đổi một cách dễ nghe hơn như: “Ý kiến này không tệ chút nào.
Mình thích ý tưởng của bạn ở điểm này…., tuy nhiên điều này chưa phù hợp lắm thì phải”. Ở góc độ tán thành và lời khuyên tích cực thì chắc chắn sẽ dễ dàng thương lượng và tránh những tranh cãi không đáng có. Thay đổi từ ngữ khi giao tiếp dễ chịu hơn, hòa nhã hơn sẽ giúp bạn kiểm soát được những tình huống giao tiếp trong cuộc sống hàng ngày.
4. Kiểm soát cảm xúc tiêu cực
Cảm xúc tiêu cực sẽ khiến bạn mất kiểm soát cảm xúc. Vì vậy, chọn cảm xúc tích cực thay vì tiêu cực sẽ giúp bạn kiểm soát cảm xúc hiệu quả hơn.
Loại bỏ những cảm xúc tiêu cực bằng cách dừng ngay việc đổ lỗi, phán xét tiêu cực về người khác. Can đảm nhận sai lầm, không bào chữa cho lỗi lầm của bản thân. Làm gia tăng cảm xúc tích cực bằng cách sử dụng nhiều lời khen, bỏ đi những lời chỉ trích tiêu cực.
10 cách kiềm chế cảm xúc và làm chủ bản thân
5. Tự tin để kiểm soát cảm xúc
Cảm xúc là bản năng của con người. Tuy nhiên, cảm xúc có thể kiểm soát bởi lý trí. Khi xảy ra những cảm xúc, bạn có thể chọn hành vi cư xử. Người thiếu tự tin sẽ dễ bị rơi vào cảm xúc tiêu cực dẫn đến bi quan, tức giận vô cớ. Người tự tin có khả năng đương đầu khó khăn nên sẽ kiểm soát được cảm xúc của bản thân. Có được sự tự tin trong mọi tình huống giao tiếp, bạn sẽ không bị ảnh hưởng bởi những đánh giá, phán xét của người khác, từ đó lạc quan và năng lượng trong cảm xúc.
Bạn có thể tự re luyện sự tự tin của bản thân bằng các cách sau đây:
- Dáng vẻ và ngôn ngữ cơ thể tự tin.
- Trong giao tiếp, không lảng tránh ánh mắt của người đối diện giúp bạn được yêu mến và tin tưởng hơn.
- Thử thách bản thân ở những việc bạn chưa từng làm, ở mọi tình huống, mọi lĩnh vực. Không lo sợ điều mới lạ.
- Vượt qua nỗi sợ thất bại, hãy nghĩ đến thành công khi làm bất cứ điều gì.
Ví dụ điển hình cho sự tự tin đến từ cuộc đời của vị tỷ phú Bill Gates. Ông tự tin vào năng lực của bản thân để bỏ ngang sự nghiệp học hành ở trường Đại học Harvard để theo đuổi ước mơ trở thành kỹ sư chế tạo phần mềm máy tính.
Kiểm soát cảm xúc là một kỹ năng khó. Vì thế, hãy rèn luyện bản thân từng ngày để kiểm soát được cảm xúc của chính mình, suy nghĩ tích cực để sống hạnh phúc và thành công hơn. Mindalife là trung tâm hỗ trợ bạn những giải pháp phát triển kỹ năng kiểm soát cảm xúc, liên hệ với chúng tôi để được tư vấn tốt nhất nhé!
Mindalife – Nơi cung cấp giải pháp & kỹ năng phát triển bản thân