Mỗi chúng ta khi sinh ra và lớn lên đều mang cho mình dòng máu chung của một dân tộc và một đất nước. Để giúp cho quê hương, đất nước của mình luôn được vững bền và phát triển, cần đòi hỏi sự đoàn kết và gắn bó lâu dài giữa mỗi người dân trong cùng một đất nước. Chính vì thế từ xa xưa, ông cha ta đã cho ra đời câu ca dao sau:
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương,
Người trong một nước phải thương nhau cùng”
Mặc dù chỉ với hai câu ca dao này, nhưng câu nói này đã giúp các thế hệ con cháu chúng ta luôn nắm rõ được tầm quan trọng của tình đoàn kết, gắn bó thiêng liêng và cao cả giữa mỗi người chúng ta trong việc gìn giữ và bảo vệ Tổ quốc và đồng bào thân thương của mình.
Trước tiên, chúng ta cùng tìm hiểu về câu đầu tiên “Nhiễu điều phủ lấy giá gương”. Nhiễu điều ở đây được hiểu chính là tấm vải thường được dùng để phủ lên giá gương và những lúc không cần sử dụng tới, nhằm mục đích luôn giữ cho giá gương tránh để bụi bẩn rơi vào để giữ chúng luôn sạch sẽ và bền đẹp. Qua hình ảnh này, với dụ ý rằng giá gương muốn được sạch sẽ thì phải cần đến tấm vải nhiễu, và ngược lại, công dụng chính của tấm vải nhiễu chỉ được sử dụng đúng chức năng nếu nó được phủ lên giá gương.
Và ngay sau đó ở câu ca dao tiếp theo: “Người trong một nước phải thương nhau cùng”
Phương pháp ẩn dụ sử dụng hình ảnh nhiễu điều và giá gương đã khắc họa rõ thông điệp cụ thể mà câu ca dao này muốn truyền tải đến, đó chính là hình ảnh của những người anh em cùng một dân tộc và sống trong một nước. Qua đó, ông cha ta mong muốn và gửi đến cho các thế hệ con cháu sau này của mình, những thông điệp ý nghĩa về sự yêu thương, quan tâm, chăm sóc và luôn đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau để tạo nên một khối đại đoàn kết vững mạnh cho cả một dân tộc và một đất nước.
Ngoài ra, chính Bác Hồ cũng đã từng căn dặn chúng ta rằng: "Một cây làm chẳng nên non/ Ba cây chụm lại nên hòn núi cao". Điều này cho thấy vai trò quan trọng của sức mạnh, đoàn kết của tập thể trong một vấn đề lớn lao của của cả dân tộc ta.
Rõ ràng rằng, sự đoàn kết và gắn bó giữa mỗi cá nhân trong xã hội này đó là điều vô cùng quan trọng. Đó chính là nguồn động lực vô cùng to lớn để giúp cho đất nước chúng ta luôn vươn lên và phát triển ổn định trong tương lai. Một đất nước phát triển sẽ là một đất nước luôn có sự đồng nhất, luôn hướng về một phía, cả đồng bào ta cùng nhau xây dựng một khối đại đoàn kết, xuất phát từ những điều đơn giản, nhỏ nhặt của cuộc sống để lan tỏa tình yêu thương đến với mọi người.
Trong xã hội hiện đại hiện nay, xung quanh chúng ta vẫn luôn còn hiện diện những con người, những mảnh đời có hoàn cảnh hết sức khó khăn, vất vả, không có nơi để nương tựa… chính vì vậy đó là lúc chúng ta cần cùng nhau chung tay góp sức để giúp đỡ và hỗ trợ đối với những đồng bào của mình, theo đúng với tinh thần truyền thống tốt đẹp “lá lành đùm lá rách” của dân tộc ta từ trước đến nay.
Nhớ lại khi xưa, trong thời điểm nạn đói năm 1945 đang bùng nổ, Bác Hồ đã kêu gọi và vận động nên chiến dịch lập hũ gạo cứu đói cho đồng bào mình với câu khẩu hiệu “Một miếng khi đói bằng một gói khi no”. Cho đến bây giờ, những đức tính cao cả và tốt đẹp đó vẫn được các thế hệ con cháu chúng ta tiếp tục đẩy mạnh và phát huy hiệu quả tinh thần và truyền thống tốt đẹp này, có thể kể đến những hành động thiết thực mà chúng ta vẫn hay thường xuyên bắt gặp được như tổ chức các hoạt động tình nguyện, các tổ chức từ thiện từ nhỏ đến lớn ở khắp các nơi trên cả nước, những nơi còn khó khăn, bị thiên tai, lũ lụt, vùng sâu vùng xa… nhằm hỗ trợ và giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn, éo le, nghèo khổ… Nhờ vào những hoạt động và việc làm hết sức cao cả và ý nghĩa đó, đã giúp cho đất nước chúng ta giảm bớt tỷ lệ xóa đói giảm nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống của mỗi người dân.
Thế nhưng, ngoài những tấm lòng hảo tâm, luôn yêu thương giúp đỡ cho đồng bào của mình, thì ở đâu đó vẫn còn xuất hiện những con người vô cảm, thờ ơ và dửng dưng với những con người, hoàn cảnh khó khăn đang hiện diện xung quanh chúng ta. Họ thường là những con người ích kỷ, chỉ biết đến lợi ích và tốt đẹp cho riêng bản thân mình, luôn sợ bị thiệt thòi trong mọi chuyện, nhưng tất nhiên, những người này chỉ chiếm một tỉ lệ ít ỏi trong xã hội của chúng ta mà thôi.
Thế nhưng chúng ta cũng nên phải nhìn nhận vấn đề một cách rộng hơn, nếu như chúng ta chỉ biết nghĩ đến bản thân mình, sống cuộc sống ích kỷ, vụ lợi, không quan tâm đến mọi người xung quanh thì cuộc sống sẽ thật sự lãng phí và không đáng để sống. Điều này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến bản thân, mà còn làm ảnh hưởng đến xã hội chúng ta, khiến cho mọi tư tưởng, hoạt động bị thụt lùi và quan trọng hơn hết là đi ngược lại với lời dạy bảo của ông cha ta - “Nhiễu điều phủ lấy giá gương, người trong một nước phải thương nhau cùng”.
Đôi khi chỉ với những hành động nhỏ cũng đã đủ để chúng ta giúp đỡ người khác như giúp đỡ người già đi qua đường, tặng đồ ăn cho những em bé ăn xin, giúp đỡ người đang gặp nạn… chỉ thế thôi cũng đã lan tỏa nhiều điều tốt đẹp trong cuộc sống này rồi.
Vậy là chúng ta đã cùng nhau đi tìm hiểu và giải thích ý nghĩa của câu ca dao “Nhiễu điều phủ lấy giá gương, người trong một nước phải thương nhau cùng”. Hy vọng rằng, câu ca dao này vẫn sẽ luôn được gìn giữ và lưu truyền, điều này cũng cho thấy tình đoàn kết, tương thân tương ái của dân tộc ta vẫn luôn và mãi tồn tại trong lòng mỗi người con của Việt Nam, để giúp đất nước ta thêm lớn mạnh, phát triển và ngày càng giàu đẹp hơn.
Xem thêm:
Nếu là người Việt Nam, chắc hẳn ai trong chúng ta cũng từng ít nhất 1 lần nghe đến câu ca dao “Nhiễu điều phủ lấy giá gương, Người trong một nước phải thương nhau cùng”. Với lời thơ lục bát gần gũi, có nhịp, có vần, dễ nghe, dễ thuộc, ông cha ta thời xưa đã gửi đến tất cả con cháu thời nay và mãi mãi về sau lời nhắn nhủ nhẹ nhàng mà sâu sắc về tình cảm dân tộc cũng như tình yêu thương con người.
“Nhiễu điều phủ lấy giá gương” là gì?
Trước hết, hãy cùng giải nghĩa những hình ảnh, chi tiết xuất hiện trong câu ca dao trên. Để từ đó giúp bạn hiểu rõ hơn những gì mà cha ông ta đã nhắc tới trong câu nói đầy ý nghĩa này.
Hình ảnh “Nhiễu điều” mở đầu câu ca dao dùng là cách gọi loại vải dệt cao cấp [nhiễu] với màu đỏ thắm [điều] vô cùng đẹp mắt. Đây là loại vải sang trọng, đẹp mắt thường được dùng cho vua chúa, giới địa chủ xưa kia.
“Giá gương” ở đây là một vật dụng chứa ảnh hoặc thông tin [thường là giấy tờ] tượng trưng cho người đã khuất đặt trên bàn thờ gia tiên. Chính bởi vị trí quan trọng là vậy, giá gương thường được chế tác tinh xảo, sơn son thếp vàng vô cùng cẩn thận nhằm thể hiện sự tôn kính, uy nghiêm.
Nhiễu điều và giá gương đi cùng với nhau
Từ đây, hình ảnh nhiễu điều và giá gương càng trở nên thiêng liêng và nghĩa tình hơn bao giờ hết khi chúng “phủ lấy” nhau. Giá gương vốn dĩ đã được người ta trân trọng nay được thước vải quý như nhiễu điều chở che, bao bọc, càng thêm phần trang trọng, quý giá. Đó cũng chính là cách mà con cháu đời sau thể hiện lòng tôn kính, biết ơn… đối với ông bà, tổ tiên, những người đã khuất thời xưa.
Những ý nghĩa của 8 chữ sau
Ý nghĩa trong hình ảnh trừu tượng nói trên càng thấm thía hơn sau lời nhắn nhủ 8 chữ phía sau: “Người trong một nước phải thương nhau cùng?”. Chỉ cần 8 chữ, bài học về tình yêu thương, trân trọng đất nước, những người anh em, đồng bào đã trở nên thật gần gũi và rõ ràng. Đây cũng được xem như tôn chỉ cho sự đoàn kết của các dân tộc Việt từ xưa tới nay.
Đất nước Việt Nam ta có đến 54 dân tộc anh em: Kinh, Mường, Tày, Thái, Nùng, H’mông, Ba – Na, Ê – đê, … Dù hoàn cảnh, cuộc sống, chữ viết, lời nói, tập quán, phong tục, …. khác nhau, nhưng tất cả những con người ấy đều đang sống dưới mảnh đất hình chữ S này. Vì thế cần phải đùm bọc, yêu thương lẫn nhau.
Chẳng cần giải thích quá nhiều, mang quốc tịch Việt Nam, tự hào là người Việt Nam, chúng ta chính là “người trong một nước”. Quả thật, chỉ cần như vậy là quá đủ để “thương nhau cùng”. Tình yêu thương ấy là sự đùm bọc, che chở, cưu mang, giúp đỡ những lúc khó khăn, hoạn nạn để tất cả người dân nước Việt cùng nhau tiến về phía trước, không ai bị bỏ lại phía sau.
Câu ca dao là lời nhắn nhủ chúng ta về sự yêu thương, đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống
Cả dân tộc chúng ta sẽ cùng nhau đoàn kết, gắn bó để cuộc sống của mỗi người ngày một trở nên tốt đẹp hơn, hạnh phúc hơn. Sự giúp đỡ này không chỉ đơn thuần từ những người có điều kiện về vật chất gửi đến những người có hoàn cảnh không may hơn, mày đó còn là sự quan tâm, thấu hiểu hay những lời cảm ơn chân thành để lòng tốt tiếp tục được sẻ chia và nhân rộng.
Cũng như nhiễu điều và giá gương: Nhiễu điều giúp cho giá gương sạch sẽ, không bị bám bụi, bay màu. Trong khi đó, giá gương giúp cho giá trị, vai trò của nhiễu điều càng thêm phần cao quý, quan trọng!
Chỉ với 14 chữ ngắn ngủi, câu ca dao nhắn nhủ đầy thân tình về sự đoàn kết, yêu thương dân tộc cũng như những người xung quanh qua hai hình ảnh đầy thiêng liêng.
Ý nghĩa sâu sắc mãi vẹn nguyên theo năm tháng
Có lẽ, chẳng dân tộc nào trên thế giới thấm thía bài học “Nhiễu điều phủ lấy giá gương” trọn vẹn như người Việt Nam. “Đoàn kết là sức mạnh” - chính tinh thần ấy đã đem đến cho chúng ta biết bao chiến thắng vang dội, quật ngã không biết bao nhiêu kẻ thù xâm lược hùng mạnh, mưu mô suốt hàng ngàn năm qua.
Suốt chiều dài lịch sử dân tộc từ thời: Triệu, Đinh, Lý, Trần, … chống quân Hán, Đường, Tống, Nguyên, … Sang đến thời hiện đại: Kháng chiến chống Nhật, chống Pháp và chống Mỹ, … Tất cả chiến thắng ấy là dành cho toàn thể dân tộc Việt Nam. Vinh quang ấy không thể tạo nên từ 1 cá nhân cụ thể, ấy là sức mạnh dân tộc mà biết bao người Việt đã – đang và sẽ tiếp tục tự hào.
Tình đoàn kết, yêu thương đã đem lại cho chúng ra hoà bình ngày nay
Ngày nay, khi đất nước hoà bình, không còn đau khổ, lầm than bởi “thù trong, giặc ngoài”, tình đoàn kết, sự yêu thương lại càng trở nên quan trọng. Kinh tế phát triển đem lại cho chúng ta cuộc sống ấm no, đầy đủ nhưng cũng khiến con người trở nên quay cuồng, bận bịu và cũng nhiều toan tính.
Khi sự vô cảm, vô tình, tính ích kỷ lên ngôi, chung ta dần quên đi sự đoàn kết và tình thương đối với những người xung quanh. Sẽ thế nào nếu chứng kiến hoàn cảnh bất hạnh của 1 người xa lạ chúng ta chỉ biết khoanh tay đứng nhìn hoặc tệ hơn là cười đùa bàn tán?
Tiếp tục duy trì, lan toả tình yêu thương để cuộc sống thêm tốt đẹp!
Hãy thử đặt mình không may lâm vào tình cảnh khốn cùng, cô đơn và không được bất cứ ai giúp đỡ, cưu mang, lúc đó, bạn sẽ cảm thấy tủi hổ và tuyệt vọng đến mức nào?
Giúp đỡ một người, chung tay vì cộng động, có thể không giúp cho ví tiền của bạn đầy lên. Thế nhưng, điều đó sẽ đem lại hạnh phúc trong tâm hồn, khiến bạn cảm thấy mình là một người tốt, một người thật sự có giá trị, tận hưởng 1 cuộc sống ý nghĩa.
Đây chính là lúc câu ca dao “Nhiễu điều phủ lấy giá gương” trở nên giá trị sâu sắc hơn bao giờ hết. Hơn bất cứ lúc nào, mỗi người chúng ta, hãy luôn biết thương yêu, quý trọng và giúp đỡ những người xung quanh, có như vậy chúng ta sẽ được trận trọng, tôn vinh và tìm được hạnh phúc thật sự.
Danh sách những truyện cổ tích việt nam hay nhất: Truyền thuyết Thánh gióng, truyện cổ tích tấm cám, sọ dừa, truyền thuyết về Sơn Tinh - Thủy Tinh, truyền thuyết hồ hoàn kiếm, sự tích trầu cau, sự tích con rồng cháu tiên, truyền thuyết thành cổ loa, Cóc kiện trời, Sự tích Táo Quân, chú thỏ tinh khôn, Sự tích chùa Một cột, Chàng ngốc học khôn, Sự tích sấm sét, Sự tích hoa Mào gà, Chử Đồng Tử và Công chúa Tiên Dung, truyện cổ tích trí khôn của ta đây, Sự tích con chuồn chuồn, Sự tích Hòn Vọng Phu, Truyền thuyết Mỵ Châu – Trọng Thủy, sự tích cây khế, Sự tích Thánh làng Chèm, Sự tích thỏ tai dài đuôi ngắn, Sự tích hoa mười giờ, Sự tích chim Quốc, Sự tích công chúa Liễu Hạnh, Cây táo thần, thạch sanh,…
Tổng hợp các câu chuyện cổ tích thế giới hay và ý nghĩa nhất, truyện cổ grimm, truyện cổ Andersen, cổ tích thần kỳ: Nàng công chúa ngủ trong rừng, Alibaba và bốn mươi tên cướp, Nàng công chúa chăn ngỗng, Cô bé lọ lem, Chú bé tí hon, Ông lão đánh cá và con cá vàng, nàng bạch tuyết và bảy chú lùn, Truyện cổ tích Bà chúa tuyết, Aladdin và cây đèn thần, Ba sợi tóc vàng của con quỷ, Hoàng tử ếch, Con quỷ và ba người lính, Cô bé quàng khăn đỏ,…