Pick hàng là gì

Order picking là Để hái. Đây là nghĩa tiếng Việt của thuật ngữ Order picking - một thuật ngữ được sử dụng trong lĩnh vực kinh doanh.

Xem thêm: Thuật ngữ kinh doanh A-Z

Giải thích ý nghĩa

Rút mục từ hàng tồn kho để thực hiện một mệnh lệnh.

Definition - What does Order picking mean

Withdrawing items from inventory to fulfill an order.

Source: Order picking là gì? Business Dictionary

Một thiết kế kho tối ưu có thể cải thiện đáng kể hiệu quả hoạt động chọn đơn hàng. Không gian kho phải được bố trí phù hợp với lưu lượng và đặc điểm luân chuyển của các loại hàng hóa trong kho. Việc bố trí này nên được thực hiện cụ thể và rõ ràng trong toàn bộ không gian của nhà kho.

Trên thực tế, hầu hết các nhà bán lẻ tạo ra 60% doanh số chỉ từ 20% danh mục sản phẩm mà họ kinh doanh. Điều này có nghĩa là có những nhóm sản phẩm sẽ tạo ra phần lớn các đơn đặt hàng cho doanh nghiệp. Nói cách khác, một số sản phẩm được chọn thường xuyên hơn nhiều so với những sản phẩm khác, và do đó nó nên được bố trí ở các vị trí thuận lợi nhất cho việc lấy hàng và ở vị trí càng gần khu vực đóng gói càng tốt.

Giảm thiểu các lỗi chọn

Việc chọn đơn hàng có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kho, từ đó gián tiếp tác động đến các bộ phận khác trong doanh nghiệp. Kết quả công việc của nhân viên chọn đơn hàng cũng ảnh hưởng đến mức độ hài lòng của khách hàng. Không ai muốn nhận sản phẩm sai với đơn hàng mà họ đã đặt. Chính vì vậy, việc chọn đơn hàng chính xác là một trong những yêu cầu quan trọng.

Mục tiêu của việc chọn đơn hàng là hoàn thành đơn hàng một cách nhanh chóng và chính xác. Ngoài ra, còn có vài mục tiêu nội bộ phổ biến mà hầu hết các nhà quản lý kho đều cố gắng đạt được. Những mục tiêu này giúp nhân viên kho làm việc một cách chính xác và hiệu quả, giảm thiểu các sai sót từ đó tối ưu hóa quá trình chọn đơn hàng. Tất cả các mục tiêu này hoạt động hướng tới mục tiêu lớn hơn là cải thiện hiệu quả hoạt động quản lý kho, giảm thiểu chi phí và cung cấp dịch vụ khách hàng tốt hơn.

Giảm thiểu chấn thương cho nhân viên kho

Nhiệm vụ chọn đơn đặt hàng khiến nhân viên kho có nguy cơ mắc các bệnh về cơ xương khớp do phải thường xuyên di chuyển khi lấy hàng. Năm 2013, các bệnh về cơ xương khớp chiếm 33% các thương tích liên quan đến công việc, trong đó nhân viên kho đứng thứ hai với số lượng người mắc bệnh cao nhất năm đó. Các chấn thương này có thể làm đảo lộn lực lượng lao động và các tác nghiệp trong nhà kho, ảnh hưởng đến việc hoàn thành các đơn hàng.

Lựa chọn phương pháp chọn đơn hàng phù hợp

Việc chọn đơn hàng được xem là một khía cạnh quan trọng trong hoạt động quản lý kho. Một nhà kho có thể sử dụng nhiều kỹ thuật chọn đơn hàng khác nhau, như: chọn theo khu vực [zone picking], chọn theo đợt/lớp [wave picking], chọn theo lô/mẻ [batch picking], chọn theo cụm [cluster picking] hay chọn đơn hàng riêng lẻ [discrete order picking, single picking]. Mỗi phương pháp đều có ưu điểm và nhược điểm riêng, điều quan trọng cần nhớ là không có phương pháp nào phù hợp cho tất cả. Các doanh nghiệp cần phải đánh giá tình hình hàng tồn kho, đặc điểm lực lượng lao động kho, công nghệ, cơ sở hạ tầng và cách bố trí kho hàng hiện tại trước khi lựa chọn bất kỳ phương pháp nào.

Quản lý kho là một nhiệm vụ phức tạp với nhiều hoạt động tác nghiệp khác nhau. Thực hiện chính xác các hoạt động kho, bao gồm việc chọn đơn hàng có thể mang lại sự khác biệt giữa thành công hay thất bại đối với các doanh nghiệp. Các gợi ý nêu trên có thể giúp các doanh nghiệp định hình trong việc tổ chức và lựa chọn các hệ thống chọn đơn hàng phù hợp nhằm mục tiêu hoàn thành các đơn đặt hàng của khách hàng nhanh hơn và chính xác hơn.

Trong bất kỳ nhà kho nào, chọn hàng [order picking] là hoạt động lấy hàng hóa từ các giá đỡ khi có yêu cầu đơn hàng. Hoạt động này tốn nhiều thời gian và công sức, chiếm 55% trên tổng hoạt động của kho hàng. Hiện tại, với sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt, các công ty sản xuất đang phải chịu áp lực bởi chi phí vận hành và đảm bảo tỷ suất lợi nhuận. Và order picking là một trong những hoạt động đóng vai trò quan trọng trong việc gia tăng hiệu quả vận hành của nhà kho. Và bạn nên có những cái nhìn toàn diện, chú ý đến các yếu tố ảnh hưởng đến việc chọn hàng trong nhà kho như: kệ chứa hàng, loại kệ, khu vực bố trí kệ,… Hãy cùng tham khảo thêm các nội dung sau để hoạt động chọn hàng của bạn được tối ưu nhé.

Bạn đang xem: Picking là gì

Những phương thức chọn hàng thông dụng

Quản lý và tổ chức hàng hóa rất quan trọng trong việc chọn hàng, hàng hóa được sắp xếp theo những phương thức chọn hàng có quy tắc sẽ giúp hàng hóa của bạn được tối ưu. Dưới đây là một số phương thức chọn hàng thông dụng mà bạn có thể lưu ý để xem xét cho kho hàng của bạn:

Piece picking: Đây là phương thức chọn hàng hóa phổ biến nhất trong đó hàng hóa được chọn tại một thời điểm xác định. Không có lịch trình cụ thể và có thể chọn hàng bất cứ thời điểm nào trong ngày. 

Ưu điểm: Đơn giản và thực hiện nhanh chóngNhược điểm: Vì không có lịch trình và kế hoạch nên thời gian để chọn hàng có thể lâu hơn. Sử dụng thời gian và nhân lực kém hiệu quả hơn.

Zone picking: Hàng hóa được chia ra ở những khu vực cụ thể trong kho và mỗi nhân viên sẽ phụ trách những khu vực nhất định. Khi có yêu cầu, các nhân viên chỉ có thể chọn hàng hóa ở trong khu vực được chỉ định.

Ưu điểm: Hàng hóa cùng nhu cầu hàng hóa được quản lý rõ ràng và cụ thể hơn.

Wave picking: Là loại kết hợp giữa 2 phương thức chọn hàng trên [piece picking và zone picking]. Ở phương thức chọn hàng này, hàng hóa được chọn cùng 1 lúc sau đó được sắp xếp lại để tạo thành 1 đơn đặt hàng.

Xem thêm: Thả Thính Nghĩa Là Gì ? Giải Đáp Ý Nghĩa Của Thả Thính Chinh Xác Nhất

Kệ chứa hàng ảnh hưởng đến việc chọn hàng trong nhà kho

Một số yếu tố dưới đây sẽ giúp bạn hiểu thêm về những ảnh hưởng này:

Giảm thời gian đi lại: Thời gian di chuyển để lấy hàng hóa trong kho ảnh hướng trực tiếp tới hiệu suất chọn hàng. Kệ bố trí hợp lý, hàng hóa trên kệ được tổ chức và quản lý tốt sẽ giúp nhân viên của bạn dễ dàng chọn được hàng hóa khi có yêu cầu. Giảm thời gian đi lại sẽ giúp quy trình chọn hàng được hiệu quả, giảm thiểu rủi ro khi nhân viên của bạn mệt mỏi khi phải di chuyển quãng đường dài để chọn hàng.Tổ chức và quản lý hàng hóa ngay trên kệ: Phân loại và tổ chức hàng hóa ngay trên kệ sẽ giúp bạn quản lý hàng hóa được tốt hơn. Nhóm các sản phẩm có cùng đặc tính như kích cỡ, thể loại, nhu cầu thị trường, tính thời vụ của hàng hóa,… như vậy sẽ giúp nhân viên dễ dàng chọn được hàng hóa khi có đơn hàng yêu cầu.Tối đa hóa lưu trữ vật liệu ở tầng dưới: Có một thực tế rằng mặt hàng ở mặt đất có năng suất cao hơn và được lấy hàng nhanh hơn so với các loại hàng hóa được lưu trữ ở tầng cao hơn. Chính vì vậy, bạn nên lưu trữ các loại hàng hóa có độ nhạy về vận chuyển ở những tầng thấp hơn để hàng hóa được lấy ra một cách nhanh hơn.

Tóm lại, hiệu quả trong việc chọn đơn hàng là rất quan trọng trong hoạt động của một nhà kho vì nó quyết định hiệu suất làm việc của nhà kho. Bạn nên cân nhắc và xem xét cẩn thận hoạt động của nhà kho và tham khảo các đơn vị liên quan như công ty logistics, công ty cung cấp kệ kho để được tư vấn và có giải pháp tốt nhất cho kho hàng của bạn. Công ty Tín Đạt – chuyên thiết kế, sản xuất thi công lắp đặt kệ chứa hàng sẽ cho bạn những giải pháp kho kệ phù hợp nhất. Liên lạc với Tín Đạt JSC để được tư vấn nhé.

CÔNG TY CỔ PHẦN THIẾT BỊ CÔNG NGHIỆP TÍN ĐẠT

Một trong những lợi thế cạnh tranh của các doanh nghiệp là có một hệ thống logistics và chuỗi cung ứng hoạt động hiệu quả. Trong đó, quản lý kho vận và phân phối [warehousing & distribution] là một trong những phần không thể thiếu trong hoạt động logistics.
Trong quản lý kho vận, có rất nhiều bài toán cần được xem xét để có một kho hàng và mạng lưới phân phối hoạt động hiệu quả.

1. Xác định địa điểm đặt kho
2. Quản lý hóa vận hành trong kho
3. Quản lý tồn kho
4. Thiết kế mặt bằng kho ...

Ở bài viết này, chúng mình sẽ viết về việc tối ưu hóa hoạt động vận hành trong kho, cụ thể là sử dụng Python để tối ưu hóa quá trình lấy hàng sử dụng giải thuật nearest neighbor và kỹ thuật wave picking [một trong những kỹ thuật lấy hàng trong kho].

Lộ trình đi lấy hàng của một đơn hàng trong kho cũng giống như bài toán Traveling Salesman Problem [TSP]. Nếu bạn chưa từng quen với những bài toán tối ưu hóa trong logistics thì chúng mình sẽ mô tả bài toán TSP như sau: Giả sử có một người đang ở một thành phố và có dự định đi du lịch ở một danh sách các thành phố định sẵn, vấn đề bài toán là tìm ra đường đi ngắn nhất để anh này có thể đi qua tất cả các thành phố trong danh sách rồi trở về thành phố ban đầu.

Để giải bài toán này, rất nhiều giải thuật đã được phát triển, các bạn có thể tham khảo link sau đây để tìm hiểu thêm về một số giải thuật dành cho bài toán này ở link này.

Khi nhìn vào vận hành trong kho, ta sẽ thấy có 5 hoạt động chính: Nhận hàng - Cất hàng - Lưu trữ - Lấy hàng - Giao hàng [Receive - Put away - Store - Pick - Ship]. Trong đó, hoạt động lấy hàng chiếm khoảng 60% thời gian vận hành. Do đó, lấy hàng là hoạt động chúng ta nên tập trung để giảm thiểu thời gian vận hành.

Khi một nhân viên kho nhận một đơn hàng và trong đơn hàng chỉ định một số các địa điểm trong kho cần phải đi lấy thì ta có thấy việc người nhân viên đi lấy hàng giống như một bài toán TSP cỡ nhỏ với điểm ban đầu là cửa kho và các điểm lấy hàng là các thành phố cần phải đi qua.

Trong hoạt động vận hành kho, người ta cũng phát triển ra nhiều chiến lược lấy hàng [order picking strategy] trong kho như: Discrete picking, Batch picking, Wave picking, Zone picking ... Các bạn có thể tham khảo chi tiết hơn những chiến lược lấy hàng ở link này.

Wave picking là chiến lược thay vì mỗi nhân viên kho đi lấy một đơn hàng thì ở đây người lấy sẽ lấy những "wave" gồm hai hay nhiều đơn hàng được gộp lại để tiết kiệm khoảng cách di chuyển. Trong wave picking, gộp càng nhiều đơn thì khoảng cách di chuyển sẽ ngắn lại, tuy nhiên việc giao hàng có thể sẽ bị trì hoãn do phải đợi lấy hết lượng đơn quy định rồi mới giao hàng, gây ra service level giảm.
Ví dụ, vào một thời điểm, ta có 10 đơn hàng cần phải lấy, khi ta lấy từng đơn, tổng khoảng cách di chuyển [thời gian di chuyển] khi lấy hết 10 đơn đó sẽ lớn nhưng khi một đơn được lấy xong thì có thể giao hàng ngay đơn đó; ngược lại, khi ta gộp 5 đơn trong một lần lấy hàng, tổng khoảng cách di chuyển [thời gian di chuyển] để lấy 10 đơn đó sẽ giảm đáng kể, nhưng khi ta chỉ giao được hàng khi lấy đủ hết 5 đơn. Do đó, đây là trade-off mà các nhà quản lý kho cần phải quyết định về lượng đơn mỗi wave đối với hàng hóa trong kho của mình khi thực hiện chiến lược wave picking này.
Bên cạnh đó, chiến lược wave picking này cũng sẽ chỉ phù hợp với một số loại hàng hóa khi mà xe lấy hàng [cart] có thể chứa được nhiều đơn hàng trong một lần lấy, một số dạng kho phù hợp cho chiến lược là kho e-commerce, kho hàng FMCG ...

2. Thực hiện trên Python

2.1. Import các thư viện

Trước khi thực hiện việc tối ưu hóa, ta sẽ cần import những thư viện cần thiết trên Python.

2.2. Gom những đơn hàng theo chiến lượt Wave picking

2.2.1. Ghép những đơn hàng thành từng wave với số lượng đơn mong muốn

Đầu vào: DataFrame những đơn hàng cần lấy [df_orderlines], số lượng đơn trên một wave [orders_number]
Đầu ra: DataFrame với các đơn đã được gộp thành từng wave [df_orderlines], tổng số lượng wave [waves_number]

2.2.2 List ra những location của một wave

Đầu vào: DataFrame với các đơn đã được gộp thành từng wave [df_orderlines], mã wave cần list [wave_id]
Đầu ra: List toạ độ của những location của mã wave đã nhập [list_locs], số lượng location trong list đó [n_locs]

2.3. Giải thuật Nearest Neighbor

2.3.1 Tính khoảng cách giữa 2 điểm lấy hàng trong kho dựa vào tọa độ

Đầu vào: Toạ độ điểm 1, toạ độ điểm 2 và toạ độ cao nhất [y_high] và thấp nhất [y_low] theo trục y
Đầu ra: Khoảng cách giữa 2 địa điểm lấy hàng trong kho

2.3.2 Tìm địa điểm lấy hàng tiếp theo gần nhất trong danh sách các điểm lấy hàng

Đầu vào: Toạ độ điểm bắt đầu, danh sách toạ độ các điểm, y_low, y_high
Đầu ra: Danh sách các điểm còn lại, toạ độ điểm bắt đầu, toạ độ điểm tiếp theo, khoảng cách giữa 2 điểm này

2.3.3 Tạo lộ trình lấy hàng trong danh sách địa điểm lấy hàng theo giải thuật Nearest Neighbor

Đầu vào: Toạ độ điểm bắt đầu, danh sách toạ độ các điểm, y_low, y_high
Đầu ra: Tổng khoảng cách di chuyển, danh sách lộ trình di chuyển qua các điểm

2.4 Chạy giải thuật và kết quả

Ở phần này chúng ta sẽ viết chương trình chạy các hàm đã viết và chạy thử với dữ liệu 12 đơn hàng như dưới đây, gồm những thông tin cần thiết như mã đơn hàng, thời gian đơn hàng trên hệ thống và tọa độ các điểm lấy hàng:

Dưới đây là phần chạy chương trình và kết quả khi gom các lượng đơn hàng mỗi wave khác nhau: 

Ta có thể thấy khi gộp càng nhiều đơn hàng thành từng wave, khoảng cách di chuyển rõ ràng giảm xuống.

Dưới đây là bảng kết quả chi tiết của lộ trình di chuyển và khoảng cách khi ta gom các đơn hàng với lượng đơn mỗi wave khác nhau:

Mặc dù khoảng cách giảm xuống khi gộp càng nhiều đơn nhưng như đã đề cập ở trên, lượng đơn hàng mỗi wave cần được xác định hợp lý đối với đặt tính từng loại hàng để tối ưu hóa những đánh đổi.

3. Những hướng phát triển tiếp theo

Giải thuật Nearest Neighbor cho bài toán trên là một giải thuật Heuristics được sử dụng trong Vận trù học [Operations Research]. Operations Research là một môn khoa học nghiên cứu các cách thức tối ưu hoá bằng cách mô hình hoá vấn đề thành những mô hình toán học và giải quyết chúng bằng các giải thuật tìm kiếm tối ưu.
Trong Operations Research, các giải thuật Heuristics thường được hình thành dựa trên kinh nghiệm thực tế, nên thường cho kết quả không tốt lắm, ngoài các giải thuật Heuristics, người ta còn phát triển các giải thuật Metaheuristics qua các quan sát ngoài tự nhiên như: Ant Colony Optimization [ACO - nghiên cứu cách di chuyển của loài kiến], Simulated Annealing [SA - mô phỏng cách luyện kim], Genetic Algorithm [GA - tối ưu hoá dựa trên chọn lọc tự nhiên của các đoạn gen di truyền]... Các giải thuật Metaheuristics này sử dụng các giải thuật Heuristics để tạo lời giải khả dĩ ban đầu, sau đó cải thiện lời giải dựa trên các nguyên lý tự nhiên đã đề cập, thường cho kết quả tương đối tốt [gần tối ưu tuyệt đối]. Ngoài ra, còn một dạng giải thuật là các giải thuật tối ưu toàn cục [global optimization] sẽ cho những kết quả tối ưu tuyệt đối như Branch and Bound, Branch and Cut... Tuy nhiên đối với các bài toán lớn, các giải thuật này lại tốn rất nhiều thời gian để chạy cũng như gây chi phí lớn.
Ở bài toán lấy hàng trong kho này, ta cũng có thể cải thiện kết quả bài toán bằng các giải thuật Metaheuristics như Simualated Annealing [ý tưởng của giải thuật là có một xác suất chấp nhận lời giải tệ hơn để kết quả có thể bỏ qua sự tối ưu cục bộ tiến tới một kết quả mới tốt hơn] hay Ant Colony Optimization [ý tưởng là việc đàn kiến đi trên một đoạn đường để lại một vết mùi, các con kiến sau dựa trên vết mùi để cải thiện lời giải]...

Hy vọng với bài viết trên, các bạn có thêm kiến thức hoạt động kho vận và có một các tiếp cận mới trong tối ưu hoá hoạt động kho vận. Đồng thời, đây có thể là những bước để bắt đầu tìm hiểu sâu hơn về Operations Research - một lĩnh vực chưa được chú ý nhiều ở Việt Nam, nhưng rất được chú trọng ở khu vực phát triển như Châu Âu, Bắc Mỹ...

Tham khảo: link