Sáng kiến kinh nghiệm nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ trong trường mầm non
SKKN VỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CHO TRẺ LỚP MẦM NON 2019Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.71 MB, 19 trang ) Show
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được hình thành và rèn luyện từ rất sớm, từ lứa tuổi mầm non giúp con trẻ có những khái niệm ban đầu về môi trường sống của bản thân mình nói riêng và con người nói chung là cần thiết. Từ đó biết cách sống tích cực với môi trường nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh của cơ thể và trí tuệ. Do đó chúng ta cần giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi trường để hình thành cho trẻ ý thức và tư tưởng đúng đắn ngay từ còn nhỏ. Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non là cung cấp cho trẻ những kiến thức sơ đẳng về môi trường phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ nhằm tạo ra thái độ, hành vi đúng của trẻ đối với môi trường xung quanh. Việc khám phá quy 1 luật của tự nhiên nhằm mục đích bảo vệ môi trường cần phải được bắt đầu từ lứa tuổi mầm non. Vì vậy tôi luôn xác định việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường là một trong những nhiệm vụ quan trọng được tiến hành có kế hoạch, chiến lược cụ thể để phát triển toàn diện nhân cách của trẻ. Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường được lồng ghép vào các hoạt động hằng ngày và phải thực hiện nhiều biện pháp khác nhau tạo điều kiện để trẻ được trải nghiệm những vốn kinh nghiệm sống của bản thân. Để mang lại hiệu quả giáo dục cao nhất đó là điều mà những người làm công tác giáo dục cần phải quan tâm. Tôi cho rằng sự thành công của công tác này không thể thiếu sự kết hợp chặt chẽ từ ba lực lượng giáo dục Gia đình - Nhà trường - Xã hội. Là giáo viên trực tiếp chủ nhiệm lớp mẫu giáo nhỡ B4 tại trường mầm non Tô Hiệu, qua thực tế tôi thấy việc giữ gìn bảo vệ môi trường của trẻ đạt kết quả chưa cao. Trong mọi hoạt động hàng ngày, hầu hết trẻ chưa có ý thức giữ gìn và bảo vệ môi trường. Hiện nay, nhiều gia đình chưa có ý thức giáo dục trẻ trong việc bảo vệ môi trường sống và giáo dục kỹ năng sống cho trẻ. Hầu hết cha mẹ chiều các bé cho bé ăn quà vặt vứt vỏ lung tung, trẻ chơi đồ chơi xong không cất… người lớn làm giúp trẻ quá nhiều việc mà việc đó trẻ có thể làm được khiến cho trẻ thường xuyên ỉ lại, trẻ không biết và không có trách nhiệm với những việc mình làm. Từ đó cũng sẽ có ảnh hưởng tới ý thức và sự hình thành phát triển nhân cách của trẻ sau này. Với mục đích giúp trẻ phát triển một cách toàn diện, đặc biệt là hình thành nhân cách và có những ý thức tốt trong việc giữ gìn bảo vệ môi trường thì việc giáo dục cho trẻ ngay từ tuổi mầm non vô cùng quan trọng. Xuất phát từ vấn đề lý luận và thực tế nêu trên. Tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp giáo dục ý thức Bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo Nhỡ B4 - trường mầm non .........................................năm học 2017 - 2018”. PHẦN NỘI DUNG I. THỰC TRẠNG CỦA NỘI DUNG GIẢI PHÁP CẦN NGHIÊN CỨU Trường mầm non Tô Hiệu là trường trung tâm, trường điểm của thành phố. Các bậc cha mẹ học sinh nhiệt tình, tích cực hỗ trợ về tinh thần, vật chất, phối hợp cùng nhà trường làm tốt công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn cụ thể về chuyên môn nghiệp vụ cho CBGV trong nhà trường. Lớp B4 do tôi phụ trách gồm có 37 học sinh ở độ tuổi mẫu giáo nhỡ, trong đó: Trẻ nam: 22; trẻ nữ: 19; dân tộc: 11. Đại đa số trẻ trong lớp nhận thức tốt, trẻ ngoan ngoãn, thông minh, nhanh nhẹn, hoạt bát, thích được tìm tòi, khám phá hiện tượng xung quanh. Đặc biệt thích được trải nghiệm thực tế, được làm những công việc vừa sức mà cô giáo giao cho. Nề nếp trẻ được rèn luyện từ những năm trước, đến năm học này vẫn duy trì tốt. Trong nhiều năm qua, nhà trường luôn chú trọng triển khai và chỉ đạo thực hiện chuyên đề “Giáo dục và bảo vệ môi trường cho trẻ trong trường mầm non” trong toàn trường. Bằng nhiều biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục bảo 2 vệ môi trường cho trẻ như tổ chức các họat động thực hành trải nghiệm, các buổi dạo chơi tham quan nâng cao ý thức cho trẻ ý thức về bảo vệ môi trường trong trường lớp và nơi công cộng. Tuy các biện pháp trên đã mang lại những hiệu quả nhất định, xong khi thực hiện còn gặp một số khó khăn trong công tác tổ chức. Do số lượng trẻ đông đòi hỏi cần có nhiều giáo viên quản lý trẻ khi tổ chức cho trẻ di tham quan, nhưng trong thực tế, số lượng giáo viên của nhà trường còn hạn chế. Vì vậy khi tổ chức tham quan dã ngoại việc đảm bảo an toàn cho trẻ chưa được chặt chẽ. Việc tổ chức cho trẻ thực hiện các hoạt động thực hành có nhiều ưu điểm như tạo dược sự hứng thú cho trẻ, xong khâu chuẩn bị đồ dung trang thiết bị thực hành rất tốn kém, thường phải sử dụng nhiều kinh phí, mà nguồn kinh phí của lớp còn hạn hẹp. Vì vậy rất khó khăn cho giáo viên khi tổ chức các hoạt động này. Qua thực tế trên tôi thấy khi thực hiện các biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ trong nhà trường và tại lớp mẫu giáo B4, có một số thuận lợi và khó khăn sau: * Thuận lợi - Được sự hướng dẫn và chỉ đạo sát sao về chuyên môn của Phòng giáo dục đào tạo thành phố. Sự quan tâm chỉ đạo và tạo điều kiện về mọi mặt của Ban giám hiệu nhà trường. - Lớp học rộng rãi, thoáng mát, trang thiết bị phục vụ công tác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ tương đối tốt, đúng quy cách thuận tiện cho cô và trẻ. - Bản thân là một giáo viên có tinh thần trách nhiệm cao, tâm huyết với nghề, tận tình với công việc, có ý thức tự học tự rèn và luôn học hỏi đồng nghiệp. Có nhiều kinh nghiệm khi tổ chức các hoạt động cho trẻ cũng như kinh nghiệm chủ nhiệm lớp nhiều năm, chuyên môn đạt giáo viên giỏi cấp Thành phố, cấp Tỉnh; nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ. Trẻ trong lớp ngoan tích cực tham gia hoạt động. - Các bậc cha mẹ học sinh thường xuyên quan tâm đến công tác chăm sóc, nuôi dưỡng giáo dục trẻ ở trường lớp. Trao đổi với cô giáo về tình hình học tập của con em mình. Đóng góp đồ dùng học liệu học tập, sinh hoạt cho con đầy đủ. Tham gia vào các hoạt động của lớp như đóng góp phế liệu làm đồ dùng đồ chơi phục vụ các chủ đề, chủ điểm. Phối hợp với nhà trường tăng cường bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi cùng cô giáo. * Khó khăn - Điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường chưa phong phú. Tài liệu hướng dẫn tổ chức thực hiện còn thiếu. Diện tích sân chơi tuy rộng xong việc quy hoạch hệ thống sân chơi không khoa học, rất khó khăn cho việc tổ chức các hoạt động cho trẻ ngoài trởi. - Một số trẻ còn nhút nhát, chưa tự tin còn ỉ lại cô giáo và người lớn. - Quan niệm của nhiều gia đình là trẻ mầm non tuổi còn còn nhỏ chưa cần thiết phải tự chăm sóc bản thân hay làm bất cứ một việc gì ví dụ trẻ lấy đồ chơi ra chơi, chơi xong không tự cất, ăn bánh, ăn quả xong không bỏ vỏ vào thùng rác 3 hoặc một số công việc gì đó đơn giản phù hợp, vừa sức với trẻ. Một số ít cha mẹ học sinh chưa thật sự quan tâm đến con, còn phó mặc con cho cô giáo. - Biên chế trẻ trong lớp quá đông (vượt 7 trẻ theo quy định) Với những thuận lợi và khó khăn trên, tôi luôn suy nghĩ tìm tòi dần khắc phục tạo cho trẻ thói quen, có ý thức trong việc giữ gìn và bảo vệ môi trường. Qua khảo sát bước đầu khi dạy trẻ ý thức bảo vệ môi trường sử dụng phương pháp dạy học bình thường tiến hành theo các bước của một giờ học xong mức độ hứng thú chưa cao, nhiều trẻ còn tỏ ra miễn cưỡng khi phải làm theo yêu cầu của cô, không tự giác còn ỉ lại cô giáo và các bạn, thậm chí còn không quan tâm đến việc làm sai của mình, của bạn. Kết quả khảo sát chất lượng trẻ đầu năm về giáo dục bảo vệ môi trường cho thấy: Kết quả khảo sát Nội dung Số lượng Tỉ lệ % Trẻ biết bỏ rác đúng nơi quy định 25/37 67,6% Trẻ biết cùng cô làm đồ dùng, đồ chơi từ các nguyên vật liệu phế thải, chia sẻ hợp tác với bạn bè và cha mẹ, biết nhắc nhở bố mẹ mang những nguyên vật liệu phế thải đến lớp để làm đồ chơi và những đồ dùng tự tạo. 27/37 73% Trẻ có hiểu biết về môi trường sống của con người, về mối quan hệ giữa con người với động vật, thực vật. Trẻ nói được những điều nên làm và không nên làm của con người có ảnh hưởng tới môi trường sống. 29/37 78,4% Trẻ hào hứng tham gia các hoạt động trực nhật khi được phân công. 28/37 75,7% II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN 1. Bản chất giải pháp mới Việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ tuổi mầm non luôn là một hoạt động mang tính giáo dục cao, nó đòi hỏi giáo viên phải linh hoạt, sáng tạo, nhạy bén, tận dụng nguồn nguyên vật liệu thải bỏ để biến chúng thành những dụng cụ dạy học, đồ chơi cho trẻ một cách đơn giản nhưng thể hiện rõ nét sự sáng tạo và ý tưởng phong phú qua mỗi sản phẩm. Xuất phát từ những trăn trở ấy, tôi đã xây dựng kế hoạch tổ chức cũng như biện pháp để hoạt động này mang đến hiệu quả nhất định. Thực hiện chương trình Giáo dục mầm non do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành mà phương pháp hình thức tổ chức theo hướng tích hợp theo chủ đề. Vì thế, các nội dung, các hoạt động dạy trẻ được lựa chọn cho phù hợp với từng chủ đề, chủ điểm được giáo viên lựa chọn xây dựng trong kế hoạch năm học, chính vì vậy 4 việc lựa chọn các nội dung, các hoạt động giáo dục phải phù hợp với từng chủ đề chủ điểm và đối tượng trẻ trong lớp. 1. 1. Biện pháp 1: Lựa chọn nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua các chủ đề để tổ chức các hoạt động cho trẻ - Thông qua các hoạt động học có chủ đích, hoạt động vui chơi, các giờ sinh hoạt, tôi đã xây dựng kế hoạch giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ dựa vào tình hình của lớp và khả năng thực tế của trẻ. Lựa chọn để đưa vào kế hoạch những nguyên vật liệu có thể tạo được sản phẩm đáp ứng được phương châm "Học bằng chơi, chơi mà học" của trẻ để đảm bảo hiệu quả đạt được luôn ở mức cao nhất. - Kế hoạch giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ cũng được xây dựng từ dễ đến khó, mức độ tăng dần theo các chủ đề. Trong biện pháp này tôi đã xây dựng kế hoạch và lựa chọn các nội dung, hoạt động tích hợp theo từng chủ đề như sau: Ví dụ chủ đề: Trường Mầm non - Giới thiệu các khu vực trong trường, các khu vệ sinh, nơi bỏ rác, vứt rác. Để trường lớp bé luôn đẹp để trẻ biết giữ gìn trường lớp sạch sẽ, lau dọn đồ dùng đồ chơi ở trường, lớp như góc địa phương, góc vận động của trường; ở lớp học là góc phân vai, xây dựng, học tập, góc thiên nhiên… - Xem tranh ảnh đoạn băng hình có các tình huống về việc giữ gìn vệ sinh cảnh quan của trường, của nơi công cộng, trò chuyện với trẻ về cách xử lý tình huống của trẻ. Nhặt rác trong sân trường, và nhặt lá cây rụng bỏ vào thùng rác. - Trò chuyện về sự cần thiết của việc rửa tay, rửa mặt. Những thời điểm cần rửa tay, rửa mặt (trước khi ăn, sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi hoạt động ngoài trời và khi tay bẩn). Ví dục chủ đề: Gia đình - Bé ở nhà cũng chăm lắm đấy: giáo dục trẻ ở nhà chơi xong thì phải biết cất đồ chơi, dọn nhà giúp mẹ.. - Cô và trẻ cùng trò chuyện về công việc của trẻ ở nhà. Cô giáo dạy cho trẻ biết giúp đỡ bố mẹ sắp xếp, dọn dẹp nhà cửa, sắp xếp gấp quần áo… - Dạy trẻ biết chăm sóc cây hoa có trong nhà mình (tưới nước, nhặt lá vàng, bắt sâu, nhổ cỏ…). - Phối hợp, tuyên truyền cho các bậc cha mẹ học sinh cùng tham gia giáo dục trẻ tại gia đình thông qua các hoạt động trao đổi hàng ngày, thông qua góc tuyên truyền và kế hoạch giảng dạy của lớp. Ví dụ chủ đề: Thế giới thực vật - Tìm hiểu về sự phát triển của cây xanh và các loại hoa. Ích lợi của cây xanh, cây xanh với môi trường sống của con người, động thực vật và giáo dục trẻ chăm sóc cây xanh để bảo vệ môi trường. - Góc thiên nhiên: Cho trẻ chăm sóc cây cảnh, tưới nước cho cây, nhặt lá vàng, lá rụng. 5 - Góc tạo hình: Sử dụng các loại lá cây trẻ nhặt được kết thành những đồ chơi dân gian mà trẻ yêu thích (con trâu, chong chóng, diều…), hay làm những bức tranh từ lá hoa khô… - Quan sát cây cảnh có trong sân trường và ích lợi của các loại cây. Chăm sóc cây cảnh, hoa trong vườn trường. Thực hành trồng cây và theo dõi sự phát triển của cây theo các điều kiện môi trường. - Tổ chức cho trẻ làm các thí nghiệm về sự phân hủy của lá cây; thí nghiệm về không khí bị ô nhiễm từ khói, cây cần nước, ánh sáng, không khí; điều kiện hạt nảy mầm, phát triển của cây… Các bé đang quan sát sự phát triển của cây Ví dụ chủ đề: Tết và mùa xuân - Giúp mẹ dọn nhà, trang trí nhà, trang trí lớp học đón tết. - Cô và trẻ cùng trò chuyện về những hoạt động của trẻ trong những ngày tết. Giáo dục trẻ khi đi chơi tết, đến những nơi công cộng không vứt rác bừa bãi, không bẻ cành lộc, ngắt hoa ngày tết. - Góc tạo hình: Cô cho trẻ hoạt động theo nhóm. Làm dây xúc xích, thiếp chúc mừng năm mới. Làm dây pháo trang trí ở lớp và ở nhà bằng vỏ hộp chè, bìa cứng. Làm bánh chưng bằng vỏ hộp bánh cũ. Tận dụng những quyển lịch bàn cũ và những tờ bìa cứng làm thiệp chúc tết … - Cô và trẻ cùng dọn dẹp lớp, lau chùi đồ chơi để chuẩn bị đón tết. Ví dụ chủ đề: Giao thông Xem đoạn băng video về mật độ của các phương tiện giao thông trên đường qua từng năm và ảnh hưởng của sự gia tăng các phương tiện giao thông đối với 6 môi trường. Tiếng còi của các phương tiện giao, khí thải của các phương tiện giao thông và ảnh hưởng của chúng đối với môi trường… Ví dụ chủ đề: Nước và các hiện tượng thiên nhiên - Cho trẻ tìm hiểu về tác hại của thiên tai, bão lũ, hậu quả của nó. Nguyên nhân từ đâu và trò chuyện về việc cần phải làm gì để giảm bớt những hậu quả thiên tai đó. Trò chuyện về những hiện tượng thiên nhiên như: Núi lửa, động đất, sóng thần. Nguyên nhân và cách phòng tránh. Chăm sóc cây cảnh có trong sân trường, góc thiên nhiên (tưới cây, hoa, nhặt lá vàng…). - Tìm hiểu vể nước và tác dụng của nước đối với con người: nước là nguồn tài nguyên thiên nhiên vô cùng quý giá của con người, từ đó giáo dục trẻ ý thức bảo vệ môi trường, bảo vệ nguồn nước, biết cách sử dụng nước tiết kiệm và đúng mục đích. - Cho trẻ xem băng hình, hình ảnh, suy nghĩ và đưa ra nhận xét về một số hành vi đúng sai của con người đối với môi trường. Trò chuyện về một số hành vi bảo vệ môi trường của con người trong sinh hoạt hằng ngày. Cho trẻ thực hành một số hoạt động về giáo dục ý thức bảo vệ môi trường trong lớp học. - Trò chuyện về những điều nên làm và không nên làm của con người để bảo vệ môi trường. Hoạt động này cũng có thể sử dụng kết hợp hình ảnh minh họa để khắc sâu kiến thức cho trẻ. Ví dụ chủ đề: Quê hương đất nước - Đặc điểm địa hình của địa phương nhiều đồi núi có nhiều rừng nghề lâm nghiệp có tỷ lệ cao, trồng rừng mang lại lợi ích gì cho địa phương, cho môi trường… Giới thiệu về lễ hội ở địa phương và các trò chơi dân gian. Giáo dục trẻ khi đến lễ hội không được vứt rác bừa bãi, không ngắt hoa bẻ cànhvà những đồ trang trí trong lễ hội. - Tìm hiểu về các danh lam thắng cảnh của quê hương .........................., đất nước Việt Nam, Thủ đô Hà Nội. Giáo dục trẻ đi du lịch biết bảo vệ môi trường sạch đẹp không vứt rác bừa bãi, không bẻ cây, ngắt hoa, không giẫm lên cỏ và không phá hoại đồ chơi ở những nơi công cộng, ở những nơi mình đến không chỉ là bảo vệ môi trường mà đó còn là những hành vi văn minh. Dạy trẻ biết xây dựng và cùng giữ gìn những cảnh quan đó. - Giáo dục trẻ biết bảo vệ môi trường nơi trẻ sống và những nơi công cộng (vườn hoa, công viên…). - Tìm hiểu về tác hại của khói thuốc lá đối với sức khỏe con người và môi trường xung quanh. 1. 2. Biện pháp 2: Tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động vui chơi - Thông qua các trò chơi phân vai: Trẻ đóng vai và thể hiện các công việc của người làm công tác bảo vệ môi trường như: trồng cây, chăm sóc cây, thu gom rác, xử lý các chất thải. Trong các trò chơi “Bé tập làm nội trợ” giáo viên luôn chú ý dạy trẻ có ý thức tiết kiệm nước và các nguyên liệu chế biến món ăn, thu gom đồ dùng gọn gàng sau khi làm… 7 - Thông qua các trò chơi học tập: Trẻ tìm hiểu các hiện tượng trong môi trường, trẻ học cách so sánh, phân loại các hành vi tốt, xấu đối với môi trường, phân biệt môi trường sạch, môi trường bẩn và tìm ra nguyên nhân; trẻ biết giải các câu đố, kể lại các câu chuyện về bảo vệ môi trường… - Thông qua các trò chơi vận động: Trẻ mô tả các hành vi bảo vệ môi trường: động tác cuốc đất, trồng cây, tưới nước, bắt sâu… ; hoặc làm hại môi trường: chặt cây, dẫm lên thảm cỏ, đốt rừng, săn bắt chim, thú… - Thông qua các trò chơi đóng kịch: Trẻ thể hiện được nội dung các câu chuyện bảo vệ môi trường: “Hạt đỗ sót”, “Biết đi đâu”, “Con hãy đợi rồi sẽ biết”, “Nỗi đau của lá”, trẻ biết thể hiện các hành vi có lợi, hành vi có hại đối với việc bảo vệ môi trường. Bên cạnh việc tích hợp, lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào trong các chủ đề, các hoạt động giáo dục trẻ, tôi đã chú trọng việc cho trẻ được thực hành trải nghiệm thực tế trong trường, lớp. - Hoạt động ngoài trời: Tôi tổ chức cho trẻ các hoạt động như nhổ cỏ, cắt tỉa lá vàng, tưới cây chăm sóc góc thiên nhiên. Hướng dẫn trẻ biết các khu vực và chức năng của các khu vực đó trong nhà trường như: Khu vực vận động có tác dụng giúp trẻ được thực hành các kỹ năng vận động (chạy nhảy, bật, ném, bò, trườn, trèo…). Khu vực vệ sinh là nơi để thùng rác, là nơi trẻ đi vệ sinh hàng ngày (nhà vệ sinh, thùng rác). Khu vực góc dân gian cung cấp cho trẻ các kiến thức về các sản phẩm của địa phương ............… Đồng thời tôi giáo dục cho trẻ sự cần thiết phải vệ sinh ở các khu vực đó và cách thức vệ sinh như thế nào cho sạch sẽ Dạy trẻ chăm sóc cây ở góc thiên nhiên Dạy trẻ nhặt rác bỏ vào thùng rác - Tôi xây dựng kế hoạch trực nhật và lịch phân công trực nhật trong giờ hoạt động vui chơi ngoài trời. + Việc đưa ra kế hoạch trực nhật và phân công trực nhật theo lịch đã kích thích tích tự giác của trẻ, giúp trẻ có tinh thần trách nhiệm cao với công việc được giao, đồng thời tập cho trẻ có thói quen làm việc theo kế hoạch đã định. 8 + Tận dụng thời gian của giờ sinh hoạt chiều để giáo dục trẻ thói quen trực nhật cuối ngày theo nhóm hoặc cá nhân. Chăm sóc góc thiên nhiên của lớp, sắp xếp, lau dọn kệ đồ chơi, nhắc nhở bạn cùng nhau thực hiện. 1.3. Biện pháp 3: Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường thông qua những khái niệm đơn giản và gần gũi với trẻ Tôi đã chú trọng cung cấp những hiểu biết về môi trường xung quanh của trẻ. Điều có thể nhận thấy rất rõ trong đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi mầm non đó là trẻ rất thích thú khi được làm quen, khám phá môi trường xung quanh. Đặc biệt, đối với trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo nhỡ trẻ đã có một số vốn kiến thức phong phú về môi trường xung quanh, điều này tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên dễ dàng hơn khi thực hiện nhiệm vụ giáo dục môi trường cho trẻ. Tuy nhiên, để hệ thống hóa các khái niệm mang tính trừu tượng về môi trường xung quanh đòi hỏi giáo viên phải linh hoạt, nhạy bén trong các phương pháp giáo dục trẻ. Giáo viên phải giúp trẻ hiểu và phân biệt được đâu là môi trường sạch, môi trường bẩn và các tác hại khi sống trong môi trường bẩn để từ đó trẻ luôn có các nhận thức bảo vệ môi trường và bảo vệ sức khỏe của trẻ. Ví dụ: Cô giáo tạo tình huống làm môi trường lớp học bừa bộn có nhiều rác, đồ dùng đồ chơi không ngăn nắp (khái niệm trực quan về môi trường bẩn). Cô cho trẻ quan sát và đưa ra các ý kiến nhận xét môi trường trong lớp sạch hay bẩn. Từ đó định hướng trẻ đưa ra cách giải quyết: Trẻ tự phân công cho từng tổ, nhóm, cá nhân trực nhật và thực hiện công việc. Sau khi lao động xong cho trẻ nhận xét, so sánh môi trường của lớp học trước khi lao động với sau khi lao động (khái niệm trực quan về môi trường sạch). Cô định hướng cho trẻ trả lời, sau đó đưa ra kết luận thế nào là môi trường sạch và tế nào là môi trường bẩn. Dạy bé lau tủ đồ chơi để tạo một môi trường sạch - Khái niệm về các thói quen lao động tự phục vụ: Cô cho trẻ lau dọn, sắp xếp gọn gàng đồ dùng, đồ chơi, không vứt rác, vứt đồ chơi bừa bãi. Đi vệ sinh đúng nơi quy định, biết giữ gìn nhà vệ sinh sạch sẽ, biết rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Biết tiết kiệm nước trong sinh hoạt hằng ngày, không để vòi nước chảy liên tục, thấy nước chảy tràn biết khóa vòi lại… Bằng 9 những việc làm cụ thể như trên, sau đó cô kết luận: Những việc các con làm chính là các thói quen lao động tự phục vụ. Với khái niệm về“ô nhiễm môi trường”, tôi cho trẻ xem các hình ảnh, Video về sự ô nhiễm môi trường nước (nước biển, sông suối, ao hồ bị nhiễm bẩn, rác thải…), môi trường không khí (bụi, khói…). Cho trẻ nhận xét, trao đổi về các hình ảnh đó và đặt ra các tình huống, hệ thống câu hỏi cho trẻ trả lời. Ngoài ra tôi cho trẻ đưa ra những nhận xét về nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường đôi khi chỉ là những hành động, những việc làm thiếu suy nghĩ của con người. Ví dụ như vứt rác xuống sông hồ, làm cho nước ở sông hồ bị ô nhiễm. Hay đơn giản như khi trẻ ăn bim bim, trẻ cầm ngay vỏ bim bim ném xuống sân trường hoặc một nơi nào đó, mà không vứt vào thùng rác, hành động bẻ cây, vặt lá, hái hoa hoặc hành động trẻ khạc nhổ nơi công cộng… điều đó cũng là nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường. Cuối cùng tôi tổ chức cho trẻ thực hành thông qua các tình huống và bằng việc làm cụ thể như nhặt rác, quét dọn sân trường, lớp; vệ sinh góc vận động, góc dân gian của trường, vệ sinh chăm sóc góc thiên nhiên của lớp… 1.4. Biện pháp 4: Dạy trẻ học và cùng làm đồ dùng, đồ chơi đơn giản từ nguyên vật liệu sẵn có Bên cạnh những biện pháp vừa kể trên, tôi thường xuyên kết hợp với Giáo viên cùng lớp, cùng khối suy nghĩ, tìm kiếm, lựa chọn những mẫu đồ dùng, đồ chơi đơn giản được tận dụng từ nguyên vật liệu thải bỏ để làm đồ dùng đồ chơi, làm đồ dùng dạy học. Tôi nhận thấy, có rất nhiều sản phẩm được tạo ra từ nguồn nguyên vật liệu này và trẻ đã hào hứng chơi với những đồ chơi ấy vì yếu tố mới lạ luôn hấp dẫn trẻ. Nhằm kích thích sự tìm tòi, khám phá của trẻ vào các hoạt động một cách tích cực. Những mẫu đồ dùng đồ chơi được giới thiệu trên các trang mạng internet của Giáo dục mầm non cũng là nguồn tài nguyên quý giá để tôi tham khảo, chọn lọc và vận dụng vào làm trong thực tế. Đồ dùng do tôi tự tạo từ những nguyên vật liệu sẵn có không mất tiền mua 10 Hội thi “Giáo viên làm đồ dùng” cấp trường tôi và đồng nghiệp tham dự Phân nhóm trẻ, giao nhiệm vụ cho từng nhóm tìm kiếm và sưu tầm các đồ dùng, nguyên liệu để làm đồ dùng học, sưu tầm họa báo, sách trẻ có một hoạt đông gấp thuyền đầy ý nghĩa, hay làm được những album từ cắt các họa báo. Sưu tầm lá cây hoa để tạo bức tranh đẹp… Biện pháp này giúp trẻ tăng cường hoạt động và có ý thức làm việc theo nhóm. Tôi tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có không sử dụng do cha mẹ học sinh quyên góp đến tổ chức cho trẻ thể hiện, rèn luyện các kỹ năng (gấp, vo, vẽ, xé, dán…) nhắm tạo sự hứng thú khi được khám phá các loại nguyên vật liệu, được tự tay mình làm những món đồ chơi mình thích và được trải nghiệm nó trong tự nhiện. Ví dụ như cho trẻ vo giấy tạo quả bóng, viên bi để chơi trò chơi “Ném bóng vào rổ”, “Búng bi”; dùng giấy gấp thuyền để chơi trò chơi “Thả thuyền”; cho trẻ găp máy bay để chơi trò chơi “Máy bay”... Thông qua hoạt động trên, tôi giáo dục để trẻ hiểu được việc tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có trong gia đình, trong trường lớp cũng đã góp phần làm sạch môi trường, bảo vệ môi trường, tiết kiệm chi phí cho cha mẹ, cho lớp… Với tờ giấy báo, giấy gói hoa trẻ đã có giờ hoạt động gấp thuyền thật ý nghĩa 11 Từ những thực nghiệm của chính bản thân mình, hình thành cho trẻ kỹ năng quan sát, phán đoán, giải thích, suy luận, qua đó có thể cung cấp hoặc củng cố kiến thức cho trẻ. 1.5. Biện pháp 5: Tăng cường công tác tuyên truyền và phối kết hợp với cha mẹ học sinh Tuyên truyền và phối kết hợp với các bậc cha mẹ học sinh trong công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi trường là một biện pháp không thể thiếu khi giáo dục cho trẻ. Bởi, chỉ có làm tốt công tác tuyên truyền, vận động giáo viên mới nhận được sự hỗ trợ nhiệt tình của cha mẹ học sinh về nguồn nguyên vật liệu thải bỏ để giáo viên có thể tận dụng, hướng dẫn các bé làm đồ chơi đơn giản cho mình. Đồng thời, cũng thông qua công tác này, cha mẹ học sinh sẽ hiểu rõ hơn tầm quan trọng của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho con trẻ không phải chỉ ở phía nhà trường mà còn ở cả gia đình. Song song với việc làm tốt công tác tuyên truyền, vận động cha mẹ học sinh, tôi còn thường xuyên tìm và tải trên trang mạng, các thông tin trên báo đài, phóng sự về nêu cao tinh thần, ý thức bảo vệ môi trường nhằm phục vụ cho công tác giáo dục trẻ ngày càng tốt hơn. Tuyên truyền cho các bậc cha mẹ học sinh mang những nguyên vật liệu thải bỏ đến lớp để cô và trẻ cùng làm đồ dùng đồ chơi và cùng học. Thông qua các góc tuyên truyền, các buổi họp cha mẹ học sinh, tôi đã cung cấp cho cha mẹ học sinh hiểu hơn về các công việc của cô giáo trên lớp và các hoạt động của trẻ, bằng cách xây dựng kế hoạch giảng dạy, kế hoạch phối hợp với cha mẹ hàng tuần, lưu giữ tại góc tuyên truyền để cha mẹ học sinh theo dõi hàng ngày. Lưu giữ các hình ảnh hoạt động của trẻ trong công tác bảo vệ môi trường, từ đó các bậc cha mẹ hiểu và phối hợp cùng giáo viên dạy trẻ tại gia đình. Trong năm tổ chức được 3 buổi tuyên truyền về giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và có 109 cha mẹ học sinh tham dự. Sưu tầm được 25 bộ đồ chơi các loại, 15 tập tranh ảnh trưng bày tuyên truyền cho cha mẹ học sinh. 2. Ưu nhược điểm và giải pháp mới 2.1. Ưu điểm Lựa chọn các biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường phù hợp với lứa tuổi, đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, giúp cho giáo viên chủ động hơn trong việc tổ chức các hoạt động. Giáo viên không phải mất nhiều thời gian đầu tư suy nghĩ, tìm đồ dùng khi tổ chức các nội dung hoạt động. Khi tổ chức hoạt động này giáo viên chỉ cần lựa chọn địa điểm, các đồ dùng để tổ chức. Khi tổ chức biện pháp các nội dung phù hợp với từng hoạt động cung cấp cho trẻ những kiến thức sơ đẳng về môi trường phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ, vừa sức trẻ nhằm tạo ra thái độ, hành vi đúng của trẻ đối với môi trường xung quanh. Thân thiện với môi trường hơn, đoàn kết phối hợp cùng nhau thực hiện, thông qua đó hình thành và phát triển cho trẻ kỹ năng sống lành mạnh, ý thức trách nhiệm cao. Mặt khác kích thích trẻ tư duy, tưởng tượng sáng tạo, óc thẩm mĩ, 12 tạo được sự hứng thú lôi cuốn trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động do cô tổ chức. Đồng thời phát triển rất hiệu quả thể chất cho trẻ, khả năng chú ý, khả năng quan sát, xử lý các tình huống… Biện pháp tuyên truyền tới các bậc cha mẹ giúp cho giáo viên thuận lợi hơn trong quá trình phối hợp với gia đình để tổ chức hoạt động này. Qua công tác tuyên truyền, giúp cha mẹ học sinh hiểu được công việc của giáo viên và các hoạt động của con em mình trên lớp, từ đó họ chia sẻ, hỗ trợ cùng giáo viên để thực hiện hoạt động này hiệu quả hơn. 2.2. Nhược điểm Việc lựa chọn nội dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ còn gặp một số khó khăn tài liệu giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non do nguồn cung cấp còn hạn chế. Vì vậy giáo viên phải truy cập mạng Internet để tìm tham khảo. Nếu giáo viên không biết chọn lọc, chọn lựa nội dung giáo dục không phù hợp dẫn đến việc tổ chức hoạt động đạt hiệu quả thấp... Do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi khả năng chú ý có chủ định của trẻ còn hạn chế. Trẻ rất thích tham gia hoạt động, thích khám phá cái mới, cái đẹp nhưng cũng nhanh chán khi trẻ không còn hứng thú, vì vậy nếu giáo viên không có khả năng sư phạm, nghệ thuật tổ chức cứng nhắc, đơn điệu, đặc biệt không tâm huyết, không yêu nghề thì sẽ rất khó làm cho trẻ tập trung chú ý của trẻ vào các hoạt động dẫn đến hiệu quả không cao. Việc tuyên truyền phối hợp cùng các bậc cha mẹ trẻ trong nội dung này đã được sự ủng hộ nhiệt tình của cha mẹ, tuy nhiên sự nhận thức của các cha mẹ không đồng đều, nhiều cha mẹ trẻ không hiểu bản chất của vấn đề cho rằng việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non là quá sớm vì trẻ còn quá nhỏ thì đã làm được gì... nên không muốn ủng hộ và phối hợp cùng giáo viên. III. KHẢ NĂNG ÁP DỤNG CỦA SÁNG KIẾN Sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp giáo dục ý thức Bảo vệ môi trường cho trẻ”. Đã được tổ chức áp dụng tại lớp Mẫu giáo nhỡ B4, .............................................. trong năm học 2017-2018 và đã đem lại hiệu quả cao. Các hoạt động do giáo viên tổ chức trong các đợt kiểm tra chất lượng, thao giảng trong năm học đều được đánh giá xếp loại giỏi. Sáng kiến này đã được một số giáo viên trong nhà trường áp dụng và đạt kết quả tốt. Sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp giáo dục ý thức Bảo vệ môi trường cho trẻ” chỉ có thể áp dụng trong lĩnh vực giáo dục, cụ thể là giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non. Để thực hiện tốt sáng kiến kinh nghiệm ở lớp cần phải có các điều kiện để tổ chức cho trẻ hoạt động như: Về các hoạt động trên lớp cô phải tạo môi trường giáo dục trong và ngoài lớp học, lồng ghép với các hoạt động hằng ngày, tuyên truyền với cha mẹ trẻ về tầm quan trọng của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường đối với trẻ mầm non. Trước khi vào mỗi hoạt động cho trẻ ở trên lớp tôi cũng phải nghiên cứu làm thế nào khi hướng dẫn trẻ để trẻ dễ hiểu, cần chuẩn bị đồ dùng gì, tích hợp vấn đề 13 nào, thực hành tham gia hoạt động gì khuyến khích trẻ tích cực tham gia... Sau mỗi hoạt động phải đánh giá được kết quả về nhận thức kỹ năng tình cảm xã hội, giao tiếp để có biện pháp dạy trẻ mọi lúc mọi nơi, rút ra kết luận và có biện pháp tốt hơn trong các hoạt động lần sau. Đánh giá kết quả trong quá trình thực hiện, để có kết quả so sánh trước và sau khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm, xem kết quả đó có đạt với yêu cầu đề ra hay không. Phạm vi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp giáo dục ý thức Bảo vệ môi trường cho trẻ” của tôi có thể áp dụng trong lĩnh vực giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi trong giáo dục mầm non toàn tỉnh, vì trong quá trình nghiên cứu tôi đã lựa chọn các nội dung, các hoạt động phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi nói chung. Điều kiện tổ chức cũng đơn giản, không quá phức tạp, cầu kỳ, có thể tổ chức thực hiện cho trẻ tại những nơi điều kiện khó khăn và những nơi thuận lợi. IV. HIỆU QUẢ DỰ KIẾN CÓ THỂ THU ĐƯỢC KHI ÁP DỤNG SÁNG KIẾN 1. Hiệu quả kinh tế Qua việc áp dụng một số kinh nghiệm của bản thân vào việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non. Tận dụng được vật liệu, phế thải rẻ tiền, dễ kiếm để làm thành đồ dùng đồ chơi tự tạo phục vụ việc học tập và vui chơi cho trẻ. Tôi đã làm được 27 bộ đồ dùng đồ chơi phục vụ cho tổ chức các nội dung hoạt động, cụ thể được như sau: Làm được 05 bình tưới, 09 chậu hoa, 07 con rối, 10 dao tre, 30 cây hoa gắn chữ cái, chữ số; 15 quả bồi, 50 bông hoa, khăn múa, khăn đóng kịch các loại… thông qua việc ủng hộ của các bậc cha mẹ học sinh và do chính tôi tự tạo từ các nguyên vật liệu do cha mẹ học sinh mang đến. Tổng giá trị của các đồ dùng trên (nếu phải đi mua) là 5.790.000 đồng. (Năm triệu bảy trăm chín mươi ngàn đồng). 2. Hiệu quả xã hội Với những biện pháp tôi đã thực hiện trên trẻ ở độ tuổi 4 - 5 tuổi trong năm học qua đã thu được kết quả đáng mừng. Tôi đã lồng ghép tích hợp “Giáo dục ý thức Bảo vệ môi trường cho trẻ” trong các hoạt động trên lớp và tạo môi trường trong và ngoài lớp học được nhà trường đánh giá cao các bậc cha mẹ học sinh đồng tình ủng hộ, qua đó góp phần tuyên truyền, nâng cao sự hiểu biết của cha mẹ học sinh về cô giáo, về ngành học mầm non. Bảo vệ môi trường là những hoạt động giữ cho môi trường trong sạch lành mạnh, sạch đẹp, đảm bảo cân bằng sinh thái, ngăn chặn và khắc phục hậu quả mà con người hay thiên nhiên gây nên cho môi trường. Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non là cung cấp cho trẻ những kiến thức sơ đẳng về môi trường phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ nhằm tạo ra thái độ, hành vi đúng của trẻ đối với môi trường xung quanh. Hay là quá trình giáo dục có mục đích, nhằm phát triển ở trẻ những kiến thức sơ đẳng về môi trường có sự quan tâm đến vấn đề môi trường phù hợp với lứa tuổi, được thể hiện qua những kiến thức, thái độ hành vi của trẻ đối với môi trường xung quanh. 14 a. Đối với trẻ Kết quả so sánh với đầu năm có sự thay đổi rõ ràng như sau Nội dung KQ khảo sát KQ cuối năm So sánh SL TL % SL TL % 25/37 67,6 35/37 94,6 Tăng 10 = 27% Trẻ biết cùng cô làm đồ dùng, đồ chơi từ các nguyên vật liệu phế thải, chia sẻ hợp tác với bạn bè và cha mẹ, biết nhắc nhở bố mẹ 27/37 mang những nguyên vật liệu phế thải đến lớp để làm đồ chơi và những đồ dùng tự tạo. 73 35/37 94,6 Tăng 9 = 24,3% Trẻ có hiểu biết về môi trường sống của con người, về mối quan hệ giữa con người với động vật, thực vật. Trẻ nói được những điều 29/37 nên làm và không nên làm của con người có ảnh hưởng tới môi trường sống. 78,4 35/37 94,6 Tăng 6 = 16,2% Trẻ hào hứng tham gia các hoạt động trực nhật khi được phân công. 75,7 37/37 100 Tăng 9 = 24,3% Trẻ biết bỏ rác đúng nơi quy định 28/37 So sánh kết quả trên tôi thấy tỷ lệ trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động và thực hiện được các kỹ năng bảo vệ môi trường một cách nhanh nhẹn. Điều đó chứng tỏ các biện pháp tôi đưa cho trẻ đạt kết quả tốt. Thông qua giáo dục bảo vệ môi trường, trẻ biết chăm sóc, giữ gìn sức khỏe cho bản thân. Biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh lớp học, biết cất đồ dùng và vật liệu gọn gàng, đúng chỗ. Trẻ biết chăm sóc cây cảnh, tưới cây góc thiên nhiên, có ý thức tốt bảo quản môi trường của lớp, của trường luôn luôn sạch đẹp…. Học sinh trong lớp, trong khối ngày càng có ý thức giữ gìn và bảo vệ môi trường, hứng thú khi được tham gia các hoạt động về giữ gìn bảo vệ môi trường như không vứt rác khạc nhổ bừa bãi, không ngắt lá bẻ cành, tham gia chăm sóc cây, tưới cây, nhặt lá cây làm sạch sân trường. Biết cách sử dụng điện nước và tiết kiệm điện nước… b. Đối với giáo viên - Với vai trò là người giáo viên, là người hướng dẫn trẻ tôi đã được tham gia tập huấn đầy đủ, nắm chắc nội dung giáo dục bảo vệ môi trường, tìm hiểu kỹ và sâu sắc những vai trò của môi trường trong cuộc sống của con người. Để từ đó tôi đã tìm ra những phương hướng, biện pháp tích cực và triệt để nhất để bảo vệ và giáo dục trẻ bảo vệ môi trường, vận dụng được các phương pháp phù hợp gắn với cuộc sống thực của trẻ. Hình thành cho trẻ những hành vi thái độ bảo vệ môi trường thường xuyên và liên tục. 15 - Luôn luôn nhận thức được bảo vệ môi trường và hướng người khác bảo vệ môi trường là vấn đề cấp bách. - Nhận thức đúng đắn việc sử dụng các nguồn tài nguyên (nước, điện) một cách hiệu quả hợp lý, đồng thời coi đây là quyền và nghĩa vụ của bản thân, mang lại ích lợi cho bản thân. - Luôn tìm tòi và khám phá các cách sử dụng và tái chế các nguyên vật liệu cũ để làm thành các công cụ dạy học và các đồ dùng, đồ chơi. c. Đối với cha mẹ trẻ - 100% cha mẹ học sinh hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của bậc học mầm non. Thường xuyên quan tâm đến công tác này và hỗ trợ nhiệt tình các loại nguyên vật liệu phế thải cho giáo viên ở lớp. - Tích cực phối kết hợp với giáo viên trong việc nhắc nhở trẻ ý thức bảo vệ môi trường ở mọi lúc mọi nơi. Có ý thức giáo dục con em mình tự giác giữ gìn vệ sinh nơi công cộng. - Biết sử dụng các nhiên liệu (Xăng, gas, điện) và các nguồn tài nguyên một cách hiệu quả, tiết kiệm. - Nắm chắc kiến thức, hiểu biết cơ bản về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và môi trường. PHẦN KẾT LUẬN 1. Bài học kinh nghiệm Từ thực tế giảng dạy và áp dụng sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp giáo dục ý thức Bảo vệ môi trường cho trẻ”, bản thân tôi rút ra một số kinh nghiệm về giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 4 - 5 tuổi như sau: - Thường xuyên nghiên cứu tham khảo tài liệu, không ngừng bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn. Cô giáo luôn phải là tấm gương sáng về giữ gìn và bảo vệ môi trường để trẻ noi theo. - Với vai trò là người giáo viên, người hướng dẫn trẻ, tôi luôn tìm hiểu kỹ sâu sắc vai trò của môi trường trong cuộc sống của con người. Để từ đó tìm ra những phương hướng, biện pháp tích cực và triệt để nhất để bảo vệ môi trường. - Giáo viên cần phải có ý thức trong việc tự học, tự nâng cao năng lực chuyên môn. Tham khảo tài liệu sách báo, các trang mạng internet để học tập các kinh nghiệm giáo dục trẻ, sưu tầm tài liệu, tranh ảnh phục vụ trong công tác giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. - Tích cực làm đồ dùng đồ chơi tận dụng nguyên vật liệu sẵn có do cha mẹ học sinh quyên góp, hỗ trợ. - Tăng cường tuyên truyền, phối hợp với các bậc cha mẹ để thực hiện tốt công tác giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. 2. Ý nghĩa của sáng kiến trong công tác thực tiễn 16 - Cung cấp kiến thức về môi trường, giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. - Giúp trẻ hiểu được ý nghĩa, tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường trong cuộc sống hàng ngày, từ đó có thái độ, cách ứng xử đúng đắn trước các vấn đề môi trường, về ý thức trách nhiệm đối với môi trường. Từ đó có thái độ, cách đối xử thân thiện với môi trường. - Giúp giáo viên có thêm kiến thức và kỹ năng tổ chức các hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non. Góp phần tuyên truyền giáo dục cho các bậc cha mẹ trẻ hiểu về giáo dục mầm non, phối hợp cùng giáo viên dạy trẻ tại gia đình. 3. Khả năng ứng dụng, triển khai kết quả của sáng kiến Sáng kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp giáo dục ý thức Bảo vệ môi trường cho trẻ”. Đã được tổ chức áp dụng tại lớp Mẫu giáo Nhỡ B4, ......................................... trong năm học 2017-2018 và đã đem lại hiệu quả cao. Tuy nhiên các biện pháp trên có khả năng áp dụng đối với tất cả trẻ ở độ tuổi mầm non trên địa bàn tỉnh ............. 4. Những kiến nghị, đề xuất để triển khai, ứng dụng sáng kiến một cách có hiệu quả Để trẻ được gần gũi với thiên nhiên, khám phá thiên nhiên và để thực hiện tốt việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ tôi xin có một số đề xuất sau - Đối với nhà trường cần quan tâm và đầu tư thêm cho khuôn viên sân trường chậu hoa cây cảnh và một số đồ dùng phục vụ cho việc chăm sóc cây, trồng cây của trẻ. Tạo điều kiện về thời gian để giáo viên có thời gian tạo môi trường thiên nhiên và làm đồ dùng đồ chơi tự tạo cho trẻ hoạt động mọi lúc mọi nơi. - Các cấp các ngành các ngành cần quan tâm hơn nữa tới đội ngũ giáo viên. Tạo điều kiện cho chúng tôi được giao lưu học hỏi đồng nghiệp các trường bạn để từ đó có nhiều kinh nghiệm hay áp dụng vào việc giáo dục trẻ bảo vệ môi trường. Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm của tôi về “Một số biện pháp giáo dục ý thức Bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo Nhỡ B4 - Trường mầm non ......................................, năm học 2017 - 2018”. Tôi xin trình bày để các đồng chí đồng nghiệp tham khảo góp ý kiến bổ sung để bản sáng kiến của tôi hoàn thiện hơn. Kính mong Hội đồng Khoa học các cấp bổ sung, góp ý để đề tài của tôi được hoàn thiện, được áp dụng có hiệu quả trong và ngoài nhà trường. Xin trân trọng cảm ơn! ................, ngày 15 tháng 04 năm 2018 TÁC GIẢ SÁNG KIẾN 17 ....................... XÁC NHẬN CỦA HĐSK NHÀ TRƯỜNG CHỦ TỊCH ………………….……………………………………………………………………………………………………….. ………………….……………………………………………………………………………………………………….. ………………….……………………………………………………………………………………………………….. HIỆU TRƯỞNG Hà Thị Thịnh XÁC NHẬN CỦA HĐSK THÀNH PHỐ ................... CHỦ TỊCH ………………….……………………………………………………………………………………………………… ………………….……………………………………………………………………………………………………… ………………….……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………… 18 19 SKKN Biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 56 tuổi.Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (869.38 KB, 28 trang ) SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM thủ tướng chính phủ cũng đã phê duyệt đề án “ Đưa các nội dung giáo dục bảo vệ môi trường và hệ thống quốc dân. Đối với giáo dục mầm non cung cấp cho trẻ những hiểu biết ban đầu về môi trường sống của bản thân nói riêng và con người nói chung. Biết cách sống tích cực với môi trường nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh về cơ thể và trí tuệ. 1 Thực hiện chỉ thị chung của ngành giáo dục mầm non, dựa vào tình hình thực tế của trường, của lớp, từ thực tế tôi thấy rằng trẻ chưa đạt được mục tiêu cơ bản, tỉ lệ trẻ có những hành vi, thái độ tham gia bảo vệ môi trường còn rất ít và không thường xuyên. Ví dụ: Khi trẻ ăn bim bim, trẻ sẵn sàng cầm ngay vỏ bim bim ném xuống sân trường hoặc một nơi nào đó, mà không vứt vào thùng rác. Từ ví dụ trên ta có thể nghĩ rằng trẻ chưa có ý thức tự giác bảo vệ môi trường xung quanh mình, do trẻ chưa được sự chú ý giáo dục thường xuyên và đúng phương pháp, trẻ chưa nắm được kiến thức cơ bản về môi trường, chưa hiểu được hành vi vứt rác bừa bãi ra sân trường làm cho trường học mất vệ sinh, cô và các cháu sẽ bị ảnh hưởng đến sức khỏe và ảnh hưởng tới người khác. Từ tình hình thực tế đó là tôi suy nghĩ, làm thế nào để nâng cao giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ, đem lại kết quả tốt hơn và tôi quyết định chọn đề tài “Biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ”. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài. Việc giáo dục môi trường không chỉ cho hôm nay mà cho cả ngày mai. Nhằm xây dựng một môi trường “ Xanh, sạch, đẹp, an toàn” và một xã hội trong lành. Giáo dục bảo vệ môi trường nhằm giúp cho giáo viên có kiến thức về ô nhiễm môi trường, bảo vệ môi trường. Giáo viên phải làm gương cho trẻ, luôn có ý thức hướng dẫn và nhắc nhở trẻ kiên trì thực hiện những việc làm hằng ngày có ý nghĩa bảo vệ môi trường và giáo dục trẻ biết yêu quý gần gũi với môi trường. Mỗi giáo viên là một tuyên truyền viên về giáo dục bảo vệ môi trường trong nhà trường và xã hội... Trên cơ sở đó hình thành cho trẻ kỹ năng biết giữ gìn không những ở gia đình mà còn ở mọi nơi. Hình thành cho trẻ thái độ thiện cảm bảo vệ môi trường, đồng thời có phản ứng đối với các hành vi xấu như: Vứt rác bừa bãi nơi công cộng, bứt lá, bẻ cành.... 3. Đối tượng nghiên cứu Một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu * Giới hạn: Từ ngày 15/09/2016( Viết đề cương) Từ 20/11/2016 đến ngày 15/01/2017(Nghiên cứu thực tiễn) Từ 15/01/2017 đến 15/02/2017( viết nghiên cứu thực tiễn) Từ 15/02/2017 đến 30/02/2017( Viết theo mẫu) Từ 01/03/2017 đến 22/03/2017( Sửa đổi và bổ sung) Từ 22/03/2017 đến 30/03/2017( in nộp) Áp dụng cho năm học 2016 - 2017 * Phạm vi nghiên cứu: Lớp mẫu giáo 5 tuổi B Trường mầm non Kim Sơn với số trẻ là 36 (21 nam 15 nữ). 2 5. Phương pháp nghiên cứu. Trước hết phải nắm được tình hình chung của đối tượng cần nghiên cứu (cụ thể ở đây là những trẻ 5 - 6 tuổi tại Trường Mầm non Kim Sơn rồi tham khảo tài liệu liên quan đến giáo dục bảo vệ môi trường dành cho trẻ mầm non và lựa chọn những nội dung phù hợp với lứa tuổi của đối tượng nghiên cứu. Sau đó đưa ra một số biện pháp có thể áp dụng, tiếp đến đưa ra những biện pháp áp dụng vào thực tế và cuối cùng là ghi nhận kết quả đạt được. Để thực thi đề tài này tôi đã sử dụng các phương pháp sau - Phương pháp thực hành trải nghiệm - Phương pháp dùng lời nói - Phương pháp giáo dục bằng tình cảm và khích lệ - Phương pháp nêu gương - đánh giá - Phương pháp phối hợp với gia đình trẻ và các tổ chức xã hội - Phương pháp quan sát. - Phương pháp thống kê toán học. 3 II. PHẦN NỘI DUNG 1. Cơ sở lý luận Bước vào thế kỷ XXI, loài người đang đứng trước những thách thức vô cùng to lớn của tự nhiên: Đó là nạn lạm phát tài nguyên, cạn kiệt tài nguyên, nạn ô nhiễm môi trường...và cũng chính từ những điều này đã tác động không nhỏ tới việc tận dụng tài nguyên thiên nhiên của con người. Tài nguyên thiên nhiên không còn là một “núi” khổng lồ để con người mặc sức sử dụng chúng để phục vụ những nhu cầu thiết yếu của cuộc sống. Đã có một thời con người ngang nhiên tận dụng tài nguyên mà không bao giờ nhìn nhận vấn đề “ phát triển bền vững”. Từ đây sẽ đặt ra cho loài người chúng ta những suy nghĩ cần thiết về việc cải tạo, tận dụng tài nguyên như thế nào để đảm bảo được sự bền vững của chúng? Như chúng ta đã biết, tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng cao, những trận động đất, những cơn sóng thần làm mất mát và thiệt hại về tiền của và con người, ảnh hưởng đến kinh tế và khả năng hồi phụ sau những thiên tai ấy là rất lớn. Hiện nay, bảo vệ môi trường đang là thông điệp khẩn cho tất cả mọi người trên toàn thế giới. Các nhà khoa học đều cho rằng giáo dục bảo vệ môi trường cần được sự quan tâm đúng mức ngay từ lứa tuổi mầm non. Bởi ở lứa tuổi này dễ hình thành những nề nếp, thói quen tạo cơ sở cho việc hình thành nhân cách tốt. Đối với trẻ 5 tuổi bảo vệ môi trường giúp hình thành ở trẻ một số biểu tượng về giá trị đặc biệt quý báu của môi trường, mỗi quan hệ phụ thuộc lẫn nhau, sự tác động qua lại của con người với môi trường. Trẻ có thói quen sống vệ sinh ngăn nắp, sạch sẽ, tiết kiệm và có một số kỹ năng tham gia vào việc chăm sóc cải thiện môi trường sống gần gũi phù hợp với khả năng của trẻ. Hình thành ở trẻ thái độ thiện cảm, tôn trọng, bảo vệ chăm sóc, giữ gìn môi trường (Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ở mọi lúc trong các hoạt động khác nhau khi có điều kiện phù hợp như: Khi quan sát môi trường xung quanh, hoạt động học, hoạt động góc, lao động……) Nội dung giáo dục bảo vệ môi trường còn được tích hợp, thực hiện ở các chủ điểm trong năm học. Trẻ học thông qua các hoạt động chia sẻ với người và bạn bè, cảm xúc và tình cảm là một phần quan trọng trong vịêc học tập của trẻ. Trẻ là nhà “Nghiên cứu theo bản năng tự nhiên, vai trò của cô giáo là tạo điều kiện thuận lợi và chỉ dẫn để trẻ thực hiện các khám phá hơn là cho chúng những câu trả lời hoặc theo dõi kiểm soát trẻ”. Vì vậy việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mầm non là rất cần thiết. Thông qua việc giáo dục bảo vệ môi trường là cung cấp cho trẻ những 4 hiểu biết ban đầu môi trường sống của bản thân nói riêng và của con người nói chung. 2.Thực trạng 2.1. Thuận lợi - khó khăn, mặt mạnh -mặt yếu: Với tinh thần thực tế tại lớp đang phụ trách tôi nhận thức sâu sắc và xác định rõ những việc cần làm ngay đối với trẻ, với phụ huynh để đẩy mạnh công tác giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non. Trong suốt quá trình thực hiện và tổ chức hoạt động này tại lớp tôi đã gặp phải những thuận lợi và khó khăn sau: *Thuận lợi: Nhận được sự quan tâm và giúp đỡ nhiệt tình của Phòng GD, BGH nhà trường cùng với phụ huynh. Trường học được xây dựng rộng rãi, thoáng mát, lớp tôi được đầu tư trang thiết bị kỹ thuật hiện đại như: Phòng học thông minh, đàn, tivi... nhiều góc đồ chơi đẹp. Bản thân tôi là một giáo viên trẻ, luôn nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, không ngừng học tập nâng cao trình độ chuyên môn và học hỏi đồng nghiệp. Đặc biệt tôi luôn tận dụng những nguồn nguyên vật liệu phế thải để có thể biến chúng thành những dụng cụ học tập và đồ chơi đơn giản giúp trẻ được học, được khám phá và khắc sâu kiến thức. *Khó khăn: Qua các năm thực hiện lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường vào các hoạt động, thực sự tôi đã chú trọng nhiều đến việc dạy cho trẻ làm sao để trẻ có ý thức giữ gìn môi trường trong và ngoài lớp, luôn sạch sẽ, xong việc dạy trẻ còn gặp những khó khăn sau: Trường có khuôn viên rộng nhưng môi trường thiên nhiên cho trẻ còn hạn hẹp, chưa tạo được cảnh quan môi trường xanh,sạch, đẹp. Nhận thức của phụ huynh chưa đồng đều về kiến thức, ý thức bảo vệ môi trường. Việc lựa chọn nguồn nguyên vật liệu, nơi cất giữ và bảo quản để đảm bảo sản phẩm có độ bền cao, sử dụng lâu ngày còn hạn chế. Đa số trẻ chưa thực hiện tốt nội dung giáo dục bảo vệ môi trường. Nhiều trẻ còn vứt rác ra sân trường, đồ dùng đồ chơi chưa cất gọn gàng ngăn nắp, vặn vòi nước sử dụng lãng phí tràn ra ngoài. Trẻ chưa có ý thức bảo vệ môi trường trong và ngoài lớp học có số liệu điều tra trước khi thực hiện. * Các nguyên nhân, các yếu tố tác động: Có rất nhiều nguyên nhân và yếu tố tác động đến ý thức bảo vệ môi trường: Do ý thức và sự thiếu hiểu biết của một số người hạn chế, do sự gia tăng dân số quá 5 nhanh, dân nghèo khổ và lạc hậu, ở các nước đang phát triển, đô thị hóa ở nhiều nơi, khí thải của các công trường, nhà máy thải ra sông, hồ làm cho nước bị ô nhiễm và lượng rác thải trong sinh hoạt hàng ngày không được phân loại và sử lí đúng lúc, đúng quy trình là mất vệ sinh và gây ô nhiễm môi trường. Cho nên để bảo vệ môi trường con người phải thực hiện nhiều biện pháp khác nhau, trong đó biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ được xem là có hiệu quả, nhất là giáo dục bảo vệ môi trường ở lứa tuổi mầm non vì ở lứa tuổi này dễ hình thành những nề nếp, thói quen tạo cơ sở cho việc hình thành nhân cách tốt đẹp của trẻ. Việc giáo dục bảo vệ môi trường trong trường chúng tôi được xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng, được tiến hành trong quá trình hình thành và phát triển toàn diện nhân cách trẻ. Giáo dục bảo vệ môi trường được đưa vào các hoạt động hàng ngày nhằm củng cố và hệ thống hóa các kinh nghiệm mà trẻ đã tích lũy được trong cuộc sống hàng ngày, trong lúc trẻ quan sát, học tập, vui chơi và lao động, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe tuy nhiên cũng còn hạn chế trong việc tìm hiểu quan sát về môi trường thiên nhiên, hoạt động ngoài trời. Trước khi thực hiện đề tài thì tôi đã có những hoạt động hướng trẻ vào việc có ý thức bảo vệ môi trường nhưng tôi thấy trẻ chưa biết suy nghĩ quan tâm đến việc bảo vệ môi trường trong cuộc sống hàng ngày của trẻ, điều gì sẽ sảy ra nếu tất cả chúng ta đều không có ý thức giữ gìn và bảo vệ môi trường đã được tôi tổng hợp trong bảng sau: Nội dung Tổng Không thực hiện kinh % số trẻ nghiệm đưa ra Trẻ có những kiến thức ban đầu về môi 19 53% trường sống của con người 36 Trẻ có thói quen hành vi, thái độ tham 23 64% gia bảo vệ môi trường. * Đồ thị. 6 40 35 Tổng số trẻ 30 Không thực hiện kinh nghiệm đưa ra 25 % 20 15 10 5 0 Trẻ có những kiến thức ban đầu về môi trường sống của con người Từ những kết quả trên, tôi luôn băn khoăn suy nghĩ tìm nhiều biện pháp để nội dung “Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi” đạt hiệu quả hơn, từ đó nâng cao ý thức giúp trẻ bảo vệ môi trường được tốt hơn. Dựa vào vốn kiến thức của riêng mình và được bồi dưỡng chuyên môn tôi đã tìm ra một số biện pháp sau. 3. Giải pháp, biện pháp: 3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp Dựa vào mục tiêu giáo dục mầm non nói chung và yêu cầu cần đạt của lứa tuổi mẫu giáo lớn nói riêng về nhận thức, trí tuệ, ngôn ngữ, đặc biệt là ý thức của trẻ. Để từ đó tôi tìm hiểu và đưa ra một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi, hình thành cho trẻ hiểu biết về môi trường sống của con người. Từ đó trẻ sẽ có những kỹ năng, thói quen bảo vệ môi trường và có thái độ tình cảm tốt, biết yêu quý gần gũi với thiên nhiên….tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường ở lớp học, ở trường và ở gia đình. Với vai trò là người làm công tác giáo dục, tôi nhận thức đúng đắn về vai trò và tầm quan trọng của công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Nâng cao nhận thức của phụ huynh học sinh thông qua công tác tuyên truyền và vận động. Tham gia tích cực vào hội thi “ Vệ sinh trường học” Cấp trường, có thể nói qua hội thi đã tạo được tiếng vang lớn trong nhà trường và trong Thị Xã về việc tuyên truyền tới các cô, trẻ và các bậc phụ huynh về việc tận dụng nguồn nguyên vật liệu phế thải để tạo thành các bộ trang phục đẹp mắt, cùng với những bài tuyên truyền sâu sắc về bảo vệ môi trường của các lớp khối 5 tuổi. Công tác này sẽ đạt được hiệu quả cao hơn khi có sự tham mưu của Ban Giám Hiệu nhà trường, sự phối hợp của các giáo viên trong tổ về ý nghĩa của việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. 7 Tạo điều kiện cho trẻ tham gia các hoạt động ngoại khóa. Để thông qua đó trẻ được học và chia sẻ ý thức bảo vệ môi trường với cô giáo, bạn bè, cha mẹ và cộng đồng xã hội. Đây là một việc làm cần thiết vì mỗi đứa trẻ được sinh ra mang theo bao ước mơ và hy vọng của cha mẹ. Một trong những ước mơ lớn nhất mà bất kỳ ông bố bà mẹ nào cũng mong chờ ở đứa con của mình trong tương lai đó là bé sẽ trở thành một người tốt, có ý thức, có đạo đức, và trước hết là ý thức bảo vệ môi trường xung quanh. 3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp 3.2.1/ Tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ theo chủ đề: Giáo dục bảo vệ môi trường không phải là một môn học mà nó là một nội dung được tích hợp vào tất cả các hoạt động trong ngày của trẻ theo các chủ đề. Vì thế giáo viên cần chọn nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ theo từng chủ đề khác nhau sao cho phù hợp các nội dung của chủ đề đó. Nhằm tạo ra mối quan hệ chặt trẻ giữa nội dung tích hợp với nội dung chính của từng hoạt động. Giáo viên cần tích hợp nội dung như sau: Ví dụ 1: Với chủ đề “ Trường mầm non” nội dung giáo dục bảo vệ môi trường đưa vào dạy trẻ là: - Nhận biết môi trường sạch - Bẩn và sự ảnh hưởng tới sức khỏe con người. - Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường ở trong trường học. - Cách phòng chánh khi môi trường bị ô nhiễm. - Cách giữ gìn vệ sinh trường lớp sạch sẽ. - Tiết kiệm trong tiêu dùng sinh hoạt. - Giữ gìn đồ dùng đồ chơi. Ví dụ 2: Với chủ đề “ Thế giới động vật” - Qua giờ KPKH - Cây xanh và môi trường sống - Cô giáo có thể đàm thoại: Cây xanh để làm gì? Cây xanh có ích lợi như thế nào? - Qua lợi ích của cây xanh, cô giáo dục trẻ không ngắt lá bẻ cành, mà phải bảo vệ chăm sóc cây xanh để cây cho ra nhiều lợi ích. - Giáo viên cần cung cấp cho trẻ những nội dung giáo dục bảo vệ môi trường như: + Trẻ biết được cây cần ánh sáng, nước, không khí, đất.... + Trẻ biết được cây cần có sự chăm sóc của con người. 8 Cô và trẻ đang chăm sóc cây + Trẻ biết cây có cành cho bóng mát, cây có tác dụng điều hòa và làm sạch không khí, cây còn giữ cho đất khỏi trôi và sói mòn khi mùa mưa bão. + Cây còn là nơi ở của động vật. + Cây cối còn làm giảm ô nhiễm môi trường: Giảm bụi, tiếng ồn, chất độc hại, giảm nhiệt độ mùa hè.... + Trẻ biết được những nguy hiểm sẩy ra khi rừng cây bị tàn phá: Con vật không có nơi ở, không có thức ăn, nhiều động vật quý hiếm bị tuyệt chủng, lũ lụt xảy ra thường xuyên, không còn những cây thuốc quý... + Giáo dục trẻ cần phải bảo vệ rừng và cây xanh. Ví dụ 3: Với chủ đề “ Giao thông”. - Trẻ biết được nguyên nhân của các phương tiện giao thông làm ô nhiễn môi trường. + Tiếng ồn của động cơ, tiếng còi xe máy, ô tô, tàu hỏa, máy bay. + Các phương tiện trở hàng cồng kềnh cũng gây cản trở, gây tắc nghẽn giao thông. Gây ra tai nạn. + Trẻ chơi không đúng chỗ cũng làm cản trở giao thông. - Biện pháp giảm bớt ô nhiễm môi trường do phương tiện giao thông gây ra. + Không vứt rác xuống đường, xuống sông khi đi trên các phương tiện giao thông. - Các hành vi văn minh khi tham gia giao thông. + Tiết kiệm trong sinh hoạt: Cô và trẻ làm đồ dùng, đồ chơi, các phương tiện giao thông bằng các phế liệu. * Từ những kế hoạch trên giáo viên có thể dễ dàng chọn nội dung giáo dục bảo vệ môi trường tích hợp vào các hoạt động trong ngày hoặc ngày hội, ngày lễ, sao cho phù hợp mà không nặng quá về nội dung giáo dục bảo vệ môi trường hoặc tích hợp không phù hợp với nội dung chính của mỗi hoạt động. 9 Ví dụ 4: Với chủ đề “ Thế giới động vật” nội dung tích hợp là: - Điều kiện sống của con vật - Phân loại những loài động vật có lợi và có hại - Nguy cơ tuyệt chủng của một số loài quý hiếm. - Dạy trẻ biết lợi ích của con vật với môi trường. - Cách chăm sóc và bảo vệ động vật. Ví dụ 5: Với chủ đề “ Tết và mùa xuân” các nội dung tích hợp là. - Dạy trẻ cách bảo vệ môi trường trong dịp tết. + Dạy trẻ biết ngày tết cần phải tiết kiệm không bỏ phí bánh kẹo, hoa quả và thức ăn khác. + Không vứt rác bừa bãi, không tiểu tiện tùy tiện, không khạc nhổ, không nói to nơi công cộng. + Không hái lộc đầu xuân bằng việc ngắt lá, bẻ cành. - Dạy trẻ biết một số tập tục không tốt với môi trường. Ví dụ 6: Với chủ đề “ Nước và các hiện tượng thiên nhiên” Các nội dung tích hợp bảo vệ môi trường là: - Nước là nguồn tài nguyên quý giá của con người. Hiện nay nguồn nước bị ô nhiễm do chất thải nhà máy ra sông, kêch rạch không được sử lý. Con người vứt rác bừa bãi ra môi trường... + Dạy trẻ biết bản chất của nước là không màu, không mùi, không vị, nhưng khi bị ô nhiễm, nước chuyển thành các màu vàng, xanh hoặc đen, có mùi, có vị. + Cần xử lý nước thải công nghiệp và nước thải sinh hoạt hợp lý. Trẻ biết tiết kiệm nước trong nhà trường và ở nhà, không mở vòi nước chảy bừa bãi. Biết khóa vòi nước khi sử dụng xong. - Con người với các hiện tượng thiên nhiên: Gió, nắng và mặt trời, hạn hán, bão lũ. + Cô giáo giải thích cho trẻ biết lợi ích và tác hại của gió, nắng, mưa, các biện pháp tránh nắng, tránh gió, tránh mưa. Không ngồi lâu chỗ có gió lùa, mặc ấm khi có gió rét. Khi có giông bão phải đóng cửa kín. + Dạy trẻ biết đi dưới trời nắng phải đội mũ, đeo khẩu trang, đi gang tay, không ở ngoài trời lâu, trồng nhiều cây xanh bóng mát. Đi dưới trời mưa phải tre dù, đội mũ, nón hoặc áo mưa. Không chơi đùa dưới trời mưa, để bảo vệ sức khỏe. Khi trời mưa to, sấm sét không đứng dưới gốc cây to, không cầm những vật bằng sắt..... + Dạy trẻ biết trời nắng nóng lâu ngày, không có mưa sẽ dẫn đến hạn hán. Con người, con vật thiếu nước sinh hoạt, thiếu nước để sản xuất và cây cối thiếu nước cằn cỗi, khô héo. 3.2.2/ Tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ vào các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. 10 Nội dung hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường được tích hợp vào các hoạt động giáo dục sau: - Hoạt động vui chơi: Hoạt động chơi mang tính tích hợp cao trong giáo dục trẻ, hoạt động chơi được tổ chức đáp ứng nhu cầu của trẻ. + Như thông qua các trò chơi phân vai: Trẻ đóng vai và thể hiện công việc của người làm công tác bảo vệ môi trường như: Trồng cây, chăm sóc cây, tho gom rác, sử lý các rác thải. Trong các trò chơi “ Bé tập làm nội trợ” cô dạy trẻ có ý thức tiết kiệm nước và các nguyên vật liệu, thu gom đồ dùng gọn gàng sau khi chơi. + Thông qua trò chơi học tập: Trẻ tìm hiểu các hiện tượng môi trường, trẻ học cách so sánh, phân loại các hành vi tốt, hành vi xấu với môi trường, phân biệt môi trường sạch, môi trường bẩn và tìm ra nguyên nhân của chúng. + Thông qua các trò chơi vận động : Trẻ mô tả các hành vi bảo vệ môi trường hoặc làm hại môi trường, động tác cuốc đất, trồng cây, tưới nước, bắt sâu....là hành vi có lợi cho môi trường. Còn chặt cây, giẫm lên thảm cỏ, đốt rừng, săn bắn thú rừng, chim...là động tác gây tổn hại đến môi trường. + Thông qua các trò chơi đóng kịch: Trẻ thể hiện nội dung các câu truyện bảo vệ môi trường, thể hiện các hành vi có lợi, hành vi có hại cho môi trường. + Thông qua trò chơi một số phương tiện công nghệ hiện đại: Trẻ nhận biết môi trường bẩn, sạch. - Hoạt động học tập: + Thể chất: Trẻ minh họa các động tác có lợi hoặc có hại cho môi trường. + Tạo hình: Vẽ, nặn, cắt, xé, dán.... thể hiện hiểu biết của mình về môi trường Ví dụ: Trẻ vẽ đường phố xanh, sạch, đẹp và đường phố bẩn bị ô nhiễm môi trường. + Ân nhạc: Trẻ hiểu một số nội dung bài hát, bài múa thể hiện môi trường sạch đẹp. + Làm quen với văn học: Trẻ được nghe nhiều câu truyện về môi trường, Những việc làm có lợi, có hại tới môi trường, tác hại của môi trường ô nhiễm tới sức khỏe của con người. 11 + Khám phá môi trường xung quanh: Tổ chức cho trẻ quan sát sự phát triển của cây? Cây cần gì để lớn lên ( Đất, nước, không khí, ánh sáng) hiểu sự cần thiết của chúng đối với con vật và thực vật. Trẻ đưa ra các phương án giải quyết trong một số tình huống giả định. Ví dụ: Cháu sẽ làm gì khi thấy nước tràn và chảy ra ngoài. - Hoạt động lao động: + Lao động tự phục vụ: Trẻ tự phục vụ cho mình như đi đại tiện, tiểu tiện đúng nơi quy định, đi vệ sinh xong trẻ biết rửa tay sạch sẽ. Các đồ dùng vệ sinh được dùng để ngăn nắp là một hành vi tốt, lớp gọn gàng, trẻ biết ăn hết xuất và khi ăn không rơi vãi cơm ra ngoài là một hành vi tiết kiệm - Bảo vệ môi trường. + Lao động chăm sóc con vật nuôi, cây trồng: Đây chính là việc làm tốt cho môi trường ngoài ra còn hình thành lòng tự hào ở trẻ khi góp công sức của mình vào việc làm cho môi trường xanh, sạch, đẹp. + Lao động vệ sinh môi trường: Lau chùi đồ dùng đồ chơi, xếp dọn đồ dùng ngăn nắp, nhặt rác sân trường. Trẻ cùng nhau lau, dọn góc chơi - Hoạt động lễ hội: + Trẻ tự hào về một số điệu múa bài hát, truyện cổ tích, món ăn truyền thống của từng vùng ở từng ngày lễ. + Giáo dục trẻ biết sống chung với người khác, biết bảo vệ giữ gìn môi trường và các địa danh nơi diễn ra lễ hội. 12 + Giáo dục trẻ biết yêu quý, bảo vệ duy trì các nghề truyền thống ở địa phương. + Trẻ biết phong tục, lối sống của một số dân tộc, ảnh hưởng của văn hóa đối với môi trường thiên nhiên và cuộc sống con người. 3.2.3/ Phương pháp tích hợp giáo dục bảo bệ môi trường cho trẻ vào các hoạt động trong ngày: Các hoạt động trong ngày của trẻ diễn ra từ khi đón trẻ đến khi trả trẻ, đây là thời gian chính mà giáo viên sử dụng để kết hợp giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. Trong từng hoạt động chúng ta đều có thể tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. Tuy nhiên chúng ta không nên quá tham về nội dung tích hợp mà quên mất nội dung chính của từng hoạt động. Điều quan trọng giáo viên phải đào sâu suy nghĩ, linh hoạt xây dựng từng hoạt động trong ngày một cách tỉ mỉ, tích hợp nội dung chuyên đề một cách hợp lý. Ví dụ: Thứ 6 ngày 10/02/2016 với chủ đề “ Thế giới thực vật” * Mục tiêu: + Trẻ biết được ích lợi của cây. + Trẻ biết được cây cối còn làm giảm ô nhiễm môi trường: Giảm bụi, tiếng ồn, chất độc hại, giảm nhiệt độ ngày hè. + Trẻ hiểu được một số việc làm của cô và trẻ nhằm bảo vệ môi trường: Cất đồ dùng, đồ chơi gọn gàng ngăn lắp. Không vứt rác tùy tiện, làm đồ dùng đồ chơi từ các nguyên liệu phế thải, không nói quá to, tiết kiệm trong sinh hoạt và học tập, ăn cơm ăn hết suất, không đánh đổ cơm, không bỏ cơm thừa, cơm rơi nhặt cho gọn gàng vào đĩa. Không sả nước bừa bãi, vặn vòi nước lại khi không dùng nữa. Khi học bài biết giữ gìn đồ dùng. * Tiến hành các hoạt động trong ngày a/ Đón trẻ: - Giáo viên đến sớm, mở cửa thông thoáng lớp học. - Quan sát nhắc nhở trẻ cất đồ dùng đúng nơi quy định, ăn quà sáng vứt rác vào thùng rác. - Thể dục sáng, nhắc trẻ không nói quá to, không nô đùa, không xô đẩy nhau. b/ Trò chuyện sáng: - Cô và trẻ trò chuyện. Hôm nay ai đưa con đi học? Bố mẹ đưa các con đi học bằng phương tiện giao thông gì? Khi được bố đưa đi học các con nhìn thấy hai bên đường có trồng những cây xanh gì? Các con có biết cây xanh còn làm giảm ô nhiễm môi trường, giảm bụi, giảm tiếng ồn của xe cộ đi lại trên đường không? c/ Hoạt động chung: Trong giờ hoạt động có chủ đích dạy trẻ học bài thơ “ cây dây leo” khi trao đổi với trẻ về nội dung bài thơ, tôi đặt câu hỏi trẻ? ? Vì sao cây dây leo phải bò ra cửa sổ? 13 ? Vậy muốn cây lớn nhanh ta phải làm gì? d/ Hoạt động ngoài trời: - Cho trẻ lao động tập thể: Cho trẻ nhặt rác trong luống rau - Khi cho trẻ quan sát luống rau trong trường, cô phát hiện trong luống rau có một số vỏ hộp sữa cho trẻ quan sát và hỏi trẻ: ? Trong luống rau có những gì? ? Điều gì sẽ xảy ra nếu trong luống rau ngày càng nhiều vỏ hộp sữa? ? Vỏ hộp sửa phải để ở đâu? ? Ai có thể giúp cô nhặt vỏ hộp sữa nào? Sau đó cô cùng trẻ nhặt rác ở trong luống rau bỏ vào thùng rác. Như vậy, trẻ đã học được cách bảo vệ môi trường. e/ Vệ sinh trước khi vào lớp: Tôi nhắc trẻ rửa tay sạch sẽ trước khi vào lớp, trước khi trẻ rửa tay tôi hỏi trẻ: Làm thế nào để tiết kiệm nước?( Vặn vòi nước vừa phải, rửa tay xong vặn vòi nước lại, không đùa nghịch với nước....)Vì sao phải tiết kiệm nước?( Tiết kiệm nước là đã tham gia bảo vệ môi trường). g/ Hoạt động góc: Đây là hoạt động mà trẻ được thể hiện sự hiểu biết và thể hiện kỹ năng của mình, vì thế tôi luôn luôn chú ý tổ chức tốt các hoạt động này, đặc biệt chú ý lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ, tạo cho trẻ nhiều góc mở để trẻ thể hiện hết khả năng của mình, đây cũng là thời cơ để tôi quan sát những hành vi mà trẻ thể hiện trong khi chơi, từ đó kịp thời uốn nắn cũng như khích lệ trẻ kịp thời. Vào những buổi hoạt động chiều tôi hướng dẫn trẻ cách chơi ở các góc, đồng thời luôn nhắc nhở trẻ trong khi chơi không được nói to, không quăng ném đồ chơi, không tranh dành đồ chơi với bạn. Vì nói to sẽ làm ảnh hưởng tới các bạn khác, ném đồ chơi sẽ làm cho đồ chơi chóng bị hỏng, đó cũng là những hành vi không tốt đối với môi trường. + Góc học tập - Cho trẻ xem sách tranh và phân biệt những hành vi làm ô nhiễm môi trường như ( Ném rác xuống ao hồ, bẻ hoa, bẻ cành, không vặn vòi nước to....) và những hành vi tốt như ( lau bàn ghế, vứt rác đúng nơi quy định, đồ dùng đồ chơi cất gọn gàng ngăn nắp...). Tô màu hành vi đúng, gạch chéo hành vi sai... - Cô dạy trẻ các cầm sách xem không làm hỏng sách, không cuộn sách khi xem, không gạch, tẩy xóa trong sách, dở sách nhẹ nhàng từng trang một. + Góc nghệ thuật, tạo hình: - Hát đọc thơ về cây xanh, con vật, trường lớp......có nội dung giáo dục bảo vệ môi trường. 14 - Làm đồ dùng, đồ chơi từ nguyên vật liệu, phế liệu như: Vỏ hộp, vỏ bia, lá cây khô.... + Góc thiên nhiên: Cô cho trẻ quan sát góc thiên nhiên xem sự phát triển của cây. Thực hành kỹ năng chăm sóc cây: Lau lá, tưới cây, xới đất, nhổ cỏ, nhặt lá dụng.... Trẻ cùng nhau chăm sóc và lau lá cây h/ Giờ ăn: - Nhắc nhở trẻ ăn hết xuất, không bỏ dở xuất ăn, cơm rơi nhặt cho gọn vào đĩa, không ngậm cơm lâu trong miệng, không nói chuyện trong khi ăn, ăn phải nhai từ tốn, không nhai nhồm nhoàm và nuốt vội. Trẻ ăn xong cất bát thìa đúng nơi quy định. Lau miệng sạch sẽ, cô nhắc trẻ biết tiết kiệm nước, không vặn vòi nước lớn, dùng xong vặn vòi lại không được té nước vào người nhau. i/ Giờ ngủ: - Trẻ đi ngủ đúng giờ, ngủ đủ giấc, khi ngủ không được đùa nghịch, không nói chuyện to. Ngủ dậy trẻ cùng cô cất gối, chăn gọn gàng đúng nơi quy định. k/ Hoạt động chiều - Trẻ cùng cô vệ sinh trong và ngoài lớp học, lau bàn ghế, lau đồ chơi: Cô chia trẻ thành 4 nhóm, mỗi nhóm làm một việc theo hình thức thi đua. 15 l/ Hoạt động nêu gương và trả trẻ - Cô động viên khen ngợi những trẻ có những hành vi tốt đã thực hiện và có ý thức bảo vệ môi trường như tiết kiệm nước khi rửa tay, rửa chân, biết tiết kiệm hồ dán khi học tạo hình, biết xếp gọn gàng đồ dùng, đồ chơi, ngăn nắp, tiết kiệm điện, nước trong sinh hoạt.....và xứng đáng nhận phiếu bé ngoan. Đồng thời cô cũng nhắc nhở nhẹ nhàng những trẻ có hành vi chưa tốt như: Để đồ dùng, đồ chơi chưa đúng nơi quy định, chưa gọn gàng, đi ngủ còn nói chuyện to, đi vệ sinh chưa đúng nơi quy định. Rửa tay để nước tràn ra ngoài, thấy nước tràn mà không vặn vòi lại. 3.2.4/ Phối kết hợp giữa giáo viên với phụ huynh: - Công tác phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một việc làm vô cùng quan trọng và nó là nhiệm vụ thiết thực đối với từng nhóm lớp. Phối kết hợp giữa gia đình và nhóm lớp tạo nên sự liên kết giữa giáo viên và cha mẹ trẻ, nhằm hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình chăm sóc - giáo dục trẻ nói chung và giáo dục bảo vệ môi trường nói riêng. - Trường tôi tổ chức họp phụ huynh học sinh đúng định kỳ 2 lần trên một năm học. Trong các buổi họp cha mẹ học sinh, giáo viên phổ biến rõ nề nếp và những quy định chung của trường vể chăm sóc và giáo dục trẻ. Giáo viên cần nói rõ ý nghĩa và tầm quan trọng về môi trường cho phụ huynh được biết. - Cần lập kế hoạch phối hợp với phụ huynh học sinh theo từng chủ điểm. - Trao đổi thông tin cần thiết với phụ huynh học sinh trong giờ đón trẻ và trả trẻ, nên trao đổi trực tiếp với phụ huynh về những hành vi tốt và chưa tốt với môi trường của trẻ khi ở trường học cũng như ở nhà. Từ đó giáo viên có kế hoạch điều chỉnh giáo dục cho phù hợp. - Phụ huynh hỗ trợ các nguyên vật liệu phế thải trong sinh hoạt hàng ngày để mang đến cho cô giáo làm đồ dùng, đồ chơi. 16 - Phụ huynh tham gia lao động vệ sinh trường lớp, tham gia trồng cây....cùng với giáo viên và trẻ. * Như vậy trường mầm non và gia đình trẻ cần phải phối hợp chặt trẻ với nhau, hỗ trợ, bổ sung cho nhau, thống nhất với nhau về mục đích, nội dung, phương pháp tổ chức giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ trong mọi hoạt động, thể hiện tốt vai trò liên kết giữa gia đình và nhà trường để cùng nhau nâng cao chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. 3.2.5/ Xây dựng cảnh quan trong lớp học của trẻ: - Việc tạo cảnh quan trong phòng học là việc làm vô cùng quan trọng đối với tôi. Đồ dùng, đồ chơi được xắp sếp, gọn gàng, ngăn nắp, từng góc riêng biệt mỗi kệ góc tôi đều làm mới, để hấp dẫn trẻ, tạo cảm giác thích thú luôn mong muốn được sắp xếp ngăn nắp. - Đặc biệt là góc thiên nhiên, được trang trí và trồng nhiều cây xanh để tạo cho trẻ một không gian xanh, để mỗi ngày trẻ có thể tự mình chăm sóc cây xanh, giáo dục trẻ biết yêu cái đẹp. Qua hoạt động này kích thích trẻ yêu lao động, tạo tình cảm của trẻ với thế giới tự nhiên, gần gũi và thân thiện. 17 - Để tạo cảnh quan sân trường, trước giờ học tôi thường cho trẻ nhặt giác, lá cây để tạo môi trường sạch đẹp. Còn đối với kệ góc đồ chơi đầu tuần tôi thường tổ chức cho trẻ thi đua lau dọn, sắp xếp đồ chơi gọn gàng. Nhờ vậy, qua mỗi lần tổ chức hoạt động vui chơi trẻ chơi xong thu dọn đồ chơi gọn gàng và ngăn nắp. 3.2.6/ Tạo môi trường hỗ trợ hoạt động giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ một cách tích cực, hiệu quả. - Xây dựng góc thiên nhiên phong phú, gồm một số loại cây gần gũi với trẻ để tạo điều kiện cho trẻ tham quan thực tế như tiết “ Làm quen môi trường xung quanh” trẻ có thể tìm hiểu thêm về sự trưởng thành của cây, từ lúc ươm cây, nảy hạt, cho đến lúc cây phát triển, giúp trẻ yêu thiên nhiên và giờ học của các cháu thêm sinh động.... - Bên cạnh đó trẻ còn biết tận dụng những chiếc lá vàng, cây có trong trường, giáo viên hướng dẫn cho trẻ chơi bán hàng, nấu ăn, đóng vai các nhân vật bằng những lá cây, làm nón, quần áo. Ngoài ra trẻ còn biết tạo ra những sản phẩm tạo hình. Giáo viên giáo dục trẻ lòng yêu thiên nhiên, biết chăm sóc và bảo quản, giữ gìn môi trường thiên nhiên mà trẻ đang sống. - Xây dựng kế hoạch lao động vệ sinh, đảm bảo đồ dùng đồ chơi, giá tủ, thiết bị vệ sinh như thùng rác, xô, chậu, bồn cầu luôn được giữ gìn sạch sẽ. Bên cạnh những đồ dùng trực quan quen thuộc, có thể sử dụng máy vi tính như một phương tiện dạy học hiện đại, để cho trẻ xem các hình ảnh, đoạn video, clip, chơi trò chơi có nội dung giáo dục bảo vệ môi trường. Đây là phương tiện dạy học hấp dẫn với trẻ nhỏ, có khả năng truyền tải kiến thức đối với trẻ một cách sống động, gần gũi, dễ hiểu. Cô sưu tầm tranh ảnh, băng hình có nội dung bảo vệ môi trường vào trong các tiết dạy. 18 Ví dụ: Hình ảnh các trận bão, lũ lụt, cháy rừng, rác thải đổ bừa bải không đúng nơi quy định, xem các cô lao công đang làm việc, bạn nhặt rác bỏ vào sọt giác, các anh chị thi đua trồng cây... - Giáo viên sưu tầm, sáng tác những bài thơ, vè, câu đó, truyện kể...với nội dung phù hợp với trẻ về bảo vệ môi trường để đưa vào các tiết học, hoạt động dạy trẻ ở mọi lúc, mọi nơi nhằm cho trẻ khắc sâu hơn tầm quan trọng của môi trường và chúng ta cần phải bảo vệ môi trường. 3.2.7/ Triển khai giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ thông qua các hoạt động chăm sóc giáo dục. - Trẻ mầm non rất nhạy cảm và dễ xúc cảm, đồng cảm đối với con người, cảnh vật xung quanh, do đó việc hình thành những tình cảm, kỹ năng sống cho trẻ ở giai đoạn này có nhiều thuận lợi. Với mục đích trang bị cho trẻ một số hiểu biết về môi trường, về mối quan hệ giữa con người và môi trường sống, hình thành ở trẻ những tình cảm, thái độ hành vi tích cực đối với môi trường ( yêu quý, bảo vệ môi trường, giữ gìn môi trường sạch sẽ) dạy trẻ một số kỹ năng đơn giản để bảo vệ môi trường ở lớp học, gia đình, cộng đồng như: Không xả rác bừa bãi, ngắt hoa, bẻ cành, khạc nhổ bừa bãi....Biết đi vệ sinh đúng nơi quy định, biết giữ sạch sẽ nhà vệ sinh và rửa tay bằng xà phòng sau khi đi vệ sinh. Tiết kiệm nước sinh hoạt hàng ngày, không để vòi nước chảy liên tục, thấy nước chảy tràn biết khóa vòi lại. Tham gia vệ sinh lau chùi sắp xếp đồ dùng đồ chơi ngăn nắp. Giữ gìn đồ dùng, đồ chơi. - Việc triển khai giáo dục môi trường trong các lớp mẫu giáo được tiến hành theo một quy trình chặt trẻ, với quan điểm triệt để khai thác những nội dung giáo dục môi trường có sẵn trong chương trình hiện hành, bám sát nội dung hướng dẫn giáo dục môi trường cho trẻ mẫu giáo, giáo viên suy nghĩ tìm tòi các biện pháp lồng giáo dục môi trường vào các hoạt động giáo dục như: Dạy rong và cá, thăm nhà bà, chú đỗ con và các đề tài trong môn môi trường xung quanh như: Các loài hoa, cây, một số con vật sống trong nhà, trong rừng..., cây xanh, côn trùng, gió, mưa, một số phương tiện giao thông.... 3.2.8/ Làm đồ dùng, đồ chơi từ những nguyên vật liệu cũ hỏng. - Bên cạnh những biện pháp vừa kể trên tôi kết hợp với giáo viên cùng lớp, cùng khối suy nghĩ, tìm kiếm, lựa chọn những mẫu đồ dùng, đồ chơi đơn giản được tận dụng từ nguyên vật liệu thải bỏ để hướng dẫn trẻ cùng thực hiện. Sưu tầm thêm các mẫu đồ chơi trên mạng internet, sách báo, tạp chí nước ngoài... để làm phong phú hơn ngân hàng đồ chơi tại lớp cho trẻ. - Cô và trẻ làm đồ dùng, đồ chơi từ nguyên vật liệu phế thải. Sau mỗi việc trẻ làm tôi đều giải thích cho trẻ hiểu ý nghĩa của mỗi việc là đó: Vệ sinh lớp học giúp cho không khí lớp học được trong lành, đồ dùng, đồ chơi sạch sẽ không có bụi bẩn sẽ giúp cho các con được khỏe mạnh, làm đồ dùng đồ chơi từ nguyên vật liệu phế thải là 19 một việc làm có ý nghĩa bảo vệ môi trường vì cô con mình đã tiết kiệm được nguyên liệu và góp phần giảm bớt đi lượng rác thải rất lớn đang thải ra môi trường. Trẻ hiểu được từng việc làm của mình sẽ là động cơ để trẻ thể hiện những hành vi giúp cô tham gia bảo vệ môi trường. - Tạo sự hứng thú cho trẻ khi được khám phá các loại nguyên vật liệu ấy và tự tay mình làm những món đồ chơi mình thích. Tôi cho rằng làm tốt công tác này thì hiệu quả giờ học được tăng cao. B ình nước xả vải cũng làm thành các bàn ủi ngộ nghĩnh, chai nước suối thì trở thành những chiếc li xinh xắn. Chậu hoa, cây cảnh đáng yêu này được làm từ chai nước ngọt, lọ nước lau sàn nhà đấy 20 Hình ảnh một số đồ chơi tự tạo từ những nguyên vật liệu cũ 3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp - Khảo sát tình hình thực tế để có giải pháp thích hợp. - Bản thân luôn tìm tòi, học hỏi, luôn có biện pháp sáng tạo trong giảng dạy, chăm sóc và giáo dục trẻ. - Không ngừng học tập và tự bồi dưỡng nâng cao cho mình kiến thức nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ. - Thường xuyên phối kết hợp với cha mẹ học sinh và các đồng nghiệp giúp phụ huynh nắm được phương pháp giáo dục của nhà trường, thông qua đó nhằm hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình chăm sóc - giáo dục trẻ nói chung và giáo dục bảo vệ môi trường nói riêng. - Tạo môi trường lớp học xanh - sạch - đẹp để thu hút hứng thú cho trẻ, góp phần hình thành và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. - Luôn là tấm gương sáng để các bé noi theo và học tập. Tôi luôn thể hiện là một người có ý thức và bảo vệ môi trường, chia sẻ cũng như thể hiện ý thức bảo vệ môi trường xanh – sạch – đẹp theo hướng tích cực với trẻ, chị em đồng nghiệp, với phụ huynh. - Phối kết hợp với tổ trưởng chuyên môn, hiệu phó chuyên môn, ban giám hiệu, giáo viên ngay từ đầu năm học để lên kế hoạch hoạt động ngoại khóa về bảo vệ môi trường cho các con. - Khi tổ chức các hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ tôi luôn lồng ghép dạy trẻ có ý thức bảo vệ môi trường. - Dạy trẻ có ý thức bảo vệ môi trường, sẽ tạo cho trẻ có thói quen, hành vi, thái độ, bảo vệ môi trường ngay từ bé. Từ đó tạo được môi trường sống Xanh - sạch - đẹp và an toàn. Góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ giúp 21 cho trẻ mầm non để phát triển toàn diện về 5 mặt giáo dục ( thể lực, sức khỏe, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm xã hội). 3.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu * Về phía trẻ: - Sau những biện pháp tôi nghiên cứu và thực hiện chất lượng giáo dục bảo vệ môi trường đã tăng nên rõ rệt, điều đó làm tôi rất là phấn khởi, yêu nghề, yêu trẻ càng nhiều. Giúp tôi có nghị lực trong công tác. - Trẻ biết được kiến thức ban đầu về môi trường sống của con người và vì sao phải tham gia bảo vệ môi trường. - Trẻ đã có thói quen về hành vi tham gia bảo vệ môi trường, có thái độ rõ ràng đối với những hành vi tốt, xấu đối với môi trường. - Kết quả cụ thể: ( Trước khi thực nghiệm) Nội dung Tổng Không thực hiện kinh % số trẻ nghiệm đưa ra Trẻ có những kiến thức ban đầu về môi 19 53% trường sống của con người 36 Trẻ có thói quen hành vi, thái độ tham 23 64% gia bảo vệ môi trường. - Kết quả thu được sau khi thử nghiệm Nội dung Tổng Không thực hiện kinh % số trẻ nghiệm đưa ra Trẻ có những kiến thức ban đầu về môi 31 86% trường sống của con người 36 Trẻ có thói quen hành vi, thái độ tham 33 92% gia bảo vệ môi trường. * Đồ thị sau khi thử nghiệm 22 40 35 36 33 31 30 25 20 15 10 5 0 1 Tổng số trẻ 0.86 2 Không thực hiện kinh nghiệm đưa ra 3 0.92 % Trẻ có những kiến thức ban đầu về môi trường sống của con người Trẻ có thói quen hành vi, thái độ tham g ia bảo vệ môi trường. * Về phía cô: - Có nhiều tiết dạy lồng ghép giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ đạt kết quả cao. - Tạo được hứng thú cho trẻ khi tham gia các hoạt độngbảo vệ môi trường * Về phía phụ huynh - Phụ huynh thường xuyên kết hợp với giáo viên cùng giáo dục trẻ bảo vệ môi trường. Sưu tầm nhiều nguyên liệu cũ hỏng cùng cô và trẻ làm nhiều đồ dùng, đồ chơi tự tạo. III/ PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 1. Kết luận: - Giáo dục bảo vệ môi trường trong trường mầm non có vai trò quan trọng: Giúp trẻ có kỹ năng sống và những hành vi tốt, trẻ tự khẳng định mình, nhận thức được khả năng của mình, góp phần tham gia vào công việc lao động thực sự của người lớn và các bạn cùng tuổi nhằm bảo vệ môi trường gia đình và trường mầm non luôn xanh - sạch - đẹp. - Trẻ biết phân bịêt môi trường sạch và môi trường bị ô nhiễm, trẻ hiểu một số vịêc làm để làm cho môi trường sạch đẹp như biết cất dọn đồ chơi gọn gàng ngăn nắp, biết tiết kiệm, nước trong sinh hoạt, biết giữ im lặng, không gây ồn, không vứt rác tuỳ tiện. - Bảo vệ môi trường những hoạt động giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp, đảm bảo cân bằng sinh thái, ngăn chặn khắc phục những hậu quả xấu do con người gây ra. 23 - Giáo dục bảo vệ môi trường trong trường chúng tôi đã hình thành cho trẻ hiểu biết về môi trường sống của con người. Trẻ có những kỹ năng, thói quen bảo vệ môi trường và có thái độ tình cảm tốt, biết yêu quý gần gũi với thiên nhiên....tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường ở lớp học, ở trường và ở gia đình. Vì vậy bảo vệ môi trường là nhiệm vụ của tất cả mọi người. 2.Kiến nghị: * Đối với giáo viên: - Nắm chắc nội dung giáo dục bảo vệ môi trường, tích cực, năng nổ trao đổi kinh nghiệm, cải tiến và vận động linh hoạt các phương pháp dạy học. - Có ý thức tích hợp các nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào các hoạt động trong ngày một cách linh hoạt, phù hợp để đạt được kết quả tốt nhất mà không ảnh hưởng đến nội dung chính của các hoạt động khác. - Các nội dung giáo dục phải được thực hiện thường và lặp đi lặp lại trong các hoạt động và ở mọi lúc, mọi nơi để tạo cho trẻ thói quen, hành vi, thái độ, bảo vệ môi trường ngay từ bé. - Cô giáo luôn luôn tìm tòi học hỏi, luôn có biện pháp sáng tạo mới trong giảng dạy và chăm sóc giáo dục trẻ. - Cô giáo dành thời gian, chú ý nhiều hơn đến các cháu cá biệt, để có biện pháp giáo dục phù hợp, phải động viên, khen thưởng, sửa sai kịp thời cho trẻ nhằm kích thích những việc làm tốt và hạn chế những hành vi xấu của trẻ. - Phối hợp cùng các bậc phụ huynh tuyên truyền, phổ biến kiến thức, kỹ năng giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ tại cộng đồng. - Tuyên truyền với phụ huynh về công tác giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. Khi tổ chức các hoạt động nên để trẻ trải nghiệm, trao đổi và giáo viên lắng nghe ý kiến của trẻ, động viên, khuyến khích, tạo điều kiện cho trẻ được thể hiện ý tưởng của mình. Tận dụng thời gian của giờ sinh hoạt chiều để giáo dục trẻ thói quen trực nhật cuối ngày theo nhóm hoặc cá nhân. Chăm sóc góc thiên nhiên của lớp, sắp xếp, lau dọn kệ đồ chơi, nhắc nhở bạn cùng nhau thực hiện. * Do đó muốn giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ đạt kết quả tốt, thì phải có sự thống nhất của 2 cô giáo trong cùng lớp như: Phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội. + Nghiên cứu tài liệu và xây dựng nội dung, biện pháp thực hiện cũng như xây dựng kế hoạch một cách khoa học, có hệ thống. +Tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có để làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ trẻ trong công việc giảng dạy. + Sử dụng các loại đồ dùng, tranh ảnh....phải sinh động, đẹp mắt, hấp dẫn trẻ. + Luôn luôn khích lệ trẻ, giúp trẻ hiểu được ý nghĩa của mỗi việc trẻ làm đối với giáo dục bảo vệ môi trường. 24 + Học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp, tham khảo ý kiến cấp trên, nghiên cứu tài liệu có liên quan để nâng cao chất lượng bảo vệ môi trường cho trẻ. * Đối với trường mầm non: + Nhà trường cần quan tâm hơn nữa đến việc bồi dưỡng chuyên môn. Tạo điều kiện cho giáo viên được tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn. + Thường xuyên theo dõi, đôn đốc nhắc nhở, dự giờ rút kinh nghiệm, hướng dẫn cho giáo viên các biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường. + Tổ chức hội thi giáo viên dạy giỏi về giáo dục bảo vệ môi trường và thi rèn kỹ năng bảo vệ môi trường cho trẻ. + Cần có sự đầu tư, đổi mới thường xuyên, liên tục về môi trường, góc thiên nhiên cho trẻ. + Chú trọng việc xây dựng môi trường “ Xanh – sạch – đẹp” và an toàn. + Đào tạo đội ngũ giáo viên có đầy đủ nhận thức đúng đắn về giáo dục bảo vệ môi trường. + Tổ chức các tiết dạy mẫu để cho giáo viên có điều kiện trao đổi đồng nghiệp các biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường trong trường mầm non tự tin hơn. * Từ những nghiên cứu của bản thân và kết quả thực nghiệm trên, tôi thấy rằng việc đưa ra một số biện pháp nâng cao chất lượng chuyên đề: Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo là phù hợp và thiết thực. Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ mà tôi đã thực hiện trên lớp tôi đã gặt hái được một số kết quả thiết thực. Song tôi rất mong nhận được sự đóng góp, giúp đỡ của các đồng chí trong Ban Giám Hiệu, các đồng chí lãnh đạo PGD&ĐT TX Đông Triều, các bạn đồng nghiệp để bản SKKN của tôi hoàn thiện hơn và áp dụng được rộng rãi trong ngành mầm non, đáp ứng được sự nghiệp trồng người trong giai đoạn hiện nay. Tôi xin chân thành cảm ơn! Người viết Trần Thanh Huyền Đông triều, ngày…tháng…….năm 2017 THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ XÁC NHẬN, ĐỀ NGHỊ NGƯỜI VIẾT ĐỀ TÀI Nguyễn Thị Ngọc Sang Trần Thanh Huyền 25 Top 7 Sáng Kiến Kinh Nghiệm Bảo Vệ Môi Trường Mầm Non Ấn Tượng NhấtTrang chủ » Tài Liệu Sáng Kiến Kinh Nghiệm » Top 7 Sáng Kiến Kinh Nghiệm Bảo Vệ Môi Trường Mầm Non Ấn Tượng Nhất
5 / 5 ( 2 bình chọn ) Sáng kiến kinh nghiệm bảo vệ môi trường mầm non là một phần trong phát triển chuyên môn của giáo viên mầm non. Sáng kiến kinh nghiệm giúp các thầy cô giáo nuôi dưỡng và hình thành cho trẻ ý thức bảo vệ môi trường tự nhiên – vấn đề đang được quan tâm trên toàn cầu. Cùng Best4Team điểm qua những đề tài sáng kiến mới nhất cho lĩnh vực này qua bài viết sau. Tài liệu Skkn-một số biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mầm non
dangvantuan Báo tài liệu vi phạm Tải xuống Skkn-một số biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi trong trường mầm non
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO Ý THỨC BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON I. ĐẶT VẤN ĐỀ : 1. Lý do chọn đề tài. Theo điều tra của Tổ chức Y tế Thế giới 34 % trẻ em bị bệnh và 36 % trẻ em dưới 14 tuổi bị chết trên thế giới là do biến đổi các yếu tố về môi trường, 1/3 bênh bùng phát ở trẻ em toàn cầu là do biến đổi các yếu tố về không khí, đất, nước và thực phẩm. Các thảm họa thiên nhiên như lốc xoáy, cháy lớn... có thể gây sang chấn động tâm thần mạnh với trẻ em khi các trẻ em phải chứng liến cảnh mất đi người thân, nhà cửa bị tàn phá, mắc bệnh nhiễm khuẩn... Tỷ lệ mắc bệnh hen toàn cầu đã tăng gấp đôi trong 15 năm qua do tăng ô nhiễm môi trường, 5 triệu trẻ em dưới 5 tuổi tử vong mỗi năm do bệnh sốt rét... môi trường ảnh hưởng rất lớn đối với trẻ em. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác giáo dục bảo vệ môi trường, Đảng, Nhà nước và Bộ GD & ĐT đã ban hành nhiều văn bản, tạo điều kiện cho công tác giáo dục bảo vệ môi trường trong hệ thống giáo dục quốc dân nói chung và giáo dục mầm non nói riêng. Ngày 21 tháng 4 năm 2006 Vụ Giáo dục mầm non đã có công văn hướng dẫn thực hiện chỉ thị 02/2005/BGD&ĐT về việc: “Tăng cường công tác giáo dục bảo vệ môi trường trong trường mầm non giai đoạn “2005 -2010”. Công văn đã đề ra nhiệm vụ cho các các cơ sở giáo dục Mầm non tham gia vào công tác giáo dục bảo vệ môi trường từ đó trẻ hiểu biết về môi trường, giúp trẻ có hành vi, thái độ ứng xử phù hợp với môi trường để gìn giữ BVMT, biết sống hòa nhập với môi trường nhằm đảm bảo phát triển lành mạnh. Trẻ biết môi trường xung quanh trẻ bao gồm những gì? Trẻ biết phân biệt được môi trường xung quanh trẻ, những việc làm tốt – xấu đối với môi trường và làm gì để bảo vệ môi trường?. Hay cũng có thể giáo dục trẻ cách chăm sóc giữ gìn sức khỏe cho bản thân trẻ, biết chăm sóc và bảo vệ cây cối, bảo vệ con vật nơi mình ở. Biết về một số ngành nghề, 1 văn hóa, phong tục tập quán của địa phương, xây dựng cho trẻ niềm tự hào và ý thức gìn giữ bảo tồn văn hoá dân tộc. Vấn đề giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ ở đơn vị tôi phụ trách đã được chú trọng song kết quả chưa cao: Phụ huynh còn xem nhẹ việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ nên sự phối hợp giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ còn khó khăn. Một số trẻ ở lớp tôi phụ trách ý thức bảo vệ môi trường của trẻ còn kém, trẻ chỉ làm khi người lớn yêu cầu, chưa có tính tự giác nên tôi rất lo lắng về vấn đề ý thức BVMT của trẻ. Xuất phát những lý do trên tôi đã giành nhiều thời gian nghiên cứu, tìm ra một số biện pháp “Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5- 6 tuổi trong trường mầm non” 2. Đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu một số biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại trường mầm non tôi đang công tác. 3. Xác định mục tiêu nghiên cứu Tìm ra một số biện pháp nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5 – 6 tuổi trong trường mầm non. Giúp cho giáo viên có những kinh nghiệm trong việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ từ đó hình thành cho trẻ ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường. 4. Xây dựng giả thiết nghiên cứu: Nếu các giải pháp giúp trẻ nâng cao ý thức bảo vệ môi trường được áp dụng hiệu quả thì trẻ biết cách sống tích cực với môi trường nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh của cơ thể và trí tuệ.Tôi tin chắc rằng thế hệ trẻ sau này sẽ có ý thức bảo vệ môi trường tốt. 5. Phương pháp nghiên cứu Để thực thi đề tài này tôi đã sử dụng các phương pháp sau: - Phương pháp nghiên cứu (phân tích, tổng hợp tài liệu Internet, tập san, sách báo có liên quan đến đề tài). 2 - Phương pháp điều tra giáo dục. - Phương pháp quan sát sư phạm. - Phương pháp thực hành, thực nghiệm sư phạm. - Phương pháp điều tra thực trạng học sinh 6. Dự báo những đóng góp của đề tài: - Việc áp dụng lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường (GDBVMT) giúp giáo viên thực hiệc các nội dung giáo dục một cách nhạy bén, linh hoạt, không trùng lặp, không gây quá tải, tận dụng nguồn nguyên vật liệu phế thải có sẵn để biến những dụng cụ dạy và học đơn giản nhưng mang tính khoa học và sáng tạo để trẻ thực hành và trải nghiệm một cách thoải mái và không gượng ép. - Nâng cao nhận thức, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ sư phạm. - Kết hợp cùng phụ huynh tham gia nhiều phong trào xây dựng môi trường trong sạch, tham gia đóng góp phế liệu làm đồ dùng đồ chơi. Phụ huynh hiểu được ý nghĩa của việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. - Tạo cho trẻ thói quen nề nếp, sự hứng thú, sáng tạo linh hoạt cho trẻ vào các tiết học II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. CƠ SỞ KHOA HỌC 1.1. Cơ sở lý luận: Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và vật chất nhân tạo bao quanh con người. Môi trường có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống con người và sự phát triển kinh tế văn hoá của đất nước, của nhân loại. Bảo vệ môi trường là những hoạt động giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp, đảm bảo cân bằng sinh thái, ngăn chặn và khắc phục hậu quả mà con người hay thiên nhiên gây cho môi trường. Giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non là quá trình giáo dục có mục đích nhằm phát triển ở trẻ những hiểu biết sơ đẳng về môi trường, có sự quan tâm đến vấn đề môi trường phù hợp với lứa tuổi, được thể hiện qua những kiến thức, thái độ hành vi của trẻ đối với môi trường xung quanh. 3 Vấn đề ô nhiễm môi trường đang diễn ra liên tục ở tất cả các nước trên thế giới, ô nhiễm môi trường ảnh hưởng tới toàn cầu như tình trạng ô nhiễm không khí, nguồn nước, hạn hán lũ lụt ...xảy ra liên tục mà gần đây nhất như Trung Quốc đang trả giá cho tình trạng ô nhiễm làm ảnh hưởng tới sức khoẻ. Nhân tố con người là yếu tố chính làm cho tình trạng ô nhiễm càng ra tăng trầm trọng nhưng chính con người cũng là nhân tố bảo vệ môi trường và cải thiện môi trường sống. Môi trường sống của con người là vũ trụ bao la, trong đó hệ mặt trời và trái đất là bộ phận có ảnh hưởng trực tiếp rõ nét nhất. Môi trường thiên nhiên bao gồm các nhân tố thiên nhiên; đất, nước, không khí, ánh sáng ...tồn tại khách quan ngoài ý muốn của con người. Môi trường nhân tạo gồm những nhân tố vật lý, sinh học, xã hội do con người tạo nên, chịu sự chi phối của con người. Môi trường xã hội bao gồm mối quan hệ giữa người với người. Những vấn đề môi trường này nó cùng nhau tồn tại, xen lẫn và tương tác chặt chẽ vào nhau. Đặc biệt hơn hiện nay sự bùng nổ dân số cùng với quá trình đô thị hóa nhà máy, xí nghiệp đã tạo ra nhiều khí thải .....đang xâm nhập và làm ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của con người. Hoạt động bảo vệ môi trường là khai thác sử dụng hợp lý và tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên; bảo vệ đa dạng sinh học, khắc phục ô nhiễm, suy thoái, phục hồi và cải thiện môi trường, ứng phó sự cố môi trường; là giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp. Ngày nay chúng ta không chỉ đào tạo những con người có trí thức có khoa học có tình yêu thiên nhiên, yêu Tổ quốc, yêu lao động mà còn tạo nên những con người biết yêu nghệ thuật, yêu cái đẹp, giầu mơ ước, sáng tạo và còn biết nhìn xa trông rộng. Những phẩm chất ấy con người phải được hình thành từ lứa tuổi mầm non, lứa tuổi hứa hẹn bao điều tốt đẹp trong tương lai. 1.2. Cơ sở thực tiễn: Vấn đề giáo dục trẻ mầm non ý thức bảo vệ môi trường được thực hiện trong các hoạt động hàng ngày của trẻ tại lớp. Từ lúc đón trẻ, đến các hoạt động học, hoạt động chơi, ăn, ngủ…đều được giáo viên thực hiện lồng ghép việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Như những năm trước tại lớp tôi phụ trách cũng đã thực 4 hiện một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường như thông qua tranh ảnh, tôi đàm thoại cùng trẻ về hành động, việc làm của các bạn nhỏ về ý thức BVMT ( bỏ rác vào thùng, trồng cây…). hay tổ chức các buổi lao động dọn sân trường, giao nhiệm vụ cho từng nhóm trẻ, hay giáo dục trẻ ý thức BVMT thông qua trò chơi nhưng đạt hiệu quả chưa cao. Trẻ chỉ nhớ được lúc đó nhưng sau thì lại quên ngay, và khi lao động thì trẻ làm một cách miễn cưỡng, coi đấy là nhiệm vụ của mình phải làm. 2. THỰC TRẠNG TRƯỜNG LỚP 1. Thuận lợi: 1.1. Về cơ sở vật chất - Được sự quan tâm giúp đỡ từ phía phòng GD & ĐT, của Ban giám hiệu nhà trường cùng với phụ huynh học sinh đã giúp đỡ về cơ sở vật chất phục vụ cho công tác chăm sóc, giáo dục trẻ, lớp tôi được trang bị đầy đủ đồ dùng đồ chơi theo Thông tư 02, môi trường an toàn và thân thiện. - Trường, lớp rộng rãi, thoáng mát, có hệ thống thoát nước phù hợp nước và rác thải được xử lý hợp vệ sinh và kịp thời, trường có đầy đủ dụng cụ lao động trong và ngoài lớp: chổi, thùng rác… hàng năm nhà trường chi ra một số tiền mua sắm, tu sửa dụng cụ lao động. 1.2. Học sinh Lớp tôi phụ trách có 27 cháu (trong đó có số lượng trẻ nam 14, trẻ nữ 13 cháu), tất cả trẻ đều phát triển bình thường, nhanh nhẹn, hoạt bát. 1.3. Phụ huynh Tất cả phụ huynh rất quan tâm đến con em mình, thường xuyên đưa đón trẻ đi học chuyên cần và trao đổi tình hình sức khỏe, học tập, vui chơi của trẻ khi ở nhà cũng như ở trường với giáo viên phụ trách lớp. 5 1.4. Giáo viên - Bản thân tôi đã được đào tạo đạt trình độ Đại học, có tinh thần học hỏi, nhiệt tình trong giảng dạy, yêu nghề mến trẻ, luôn tìm tòi vận dụng các phương pháp, hình thức đổi mới vào các hoạt động nhằm thu hút trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động - Được học tập đúc rút kinh nghiệm qua thăm lớp dự giờ đồng nghiệp - Bản thân được trực tiếp tham dự các chuyên đề giáo dục mầm non do Phòng GD&ĐT tổ chức, trong đó có chuyên đề giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ mầm non, giáo dục trẻ ứng phó với biến đổi khí hậu…tôi biết thiết kế bài giảng điện tử trong giảng dạy gây hứng thú cho trẻ, giúp trẻ nắm vững kiến thức. Bên cạnh những thuận lợi, còn không ít mặt khó khăn trong việc nâng cao ý thức BVMT cho trẻ. 2. Khó khăn: 1.1. Cơ sở vật chất - Trường mầm non còn ở 2 điểm, chưa có đầy đủ các phòng chức năng và diện tích phòng sinh hoạt chung, công trình vệ sinh, phòng kho của các lớp đang còn chật hẹp. - Vườn cây ăn quả, bồn hoa cây cảnh của nhà trường quy hoạch chưa được đẹp. 1.2. Học sinh - Một số trẻ chưa có ý thức bảo vệ môi trường : Như còn giẫm đạp lên vỏ sữa, vỏ bim bim ... và coi đó là trò chơi hấp dẫn. Hay nhiều lúc trẻ vẫn chạy một cách vô tư chưa biết nhặt rác ngay dưới chân mình để bỏ vào thùng, chơi chạy quá đà giẫm hết cả lên vườn hoa của trường, thậm chí còn bẻ cành cây, bẻ hoa vườn trường, đi vệ sinh, rửa tay chưa biết khoá vòi nước lại..... 6 1.3. Phụ huynh Là một xã thuộc miền núi, hầu hết phụ huynh là nông dân, làm ruộng nên họ nhận thức rằng: Việc giáo dục con cái chỉ là dạy trẻ học đếm, học chữ cái… còn việc giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ là việc làm không cần thiết và họ nhận thức bảo vệ môi trường không phải trách nhiệm của họ. 3. Khảo sát điều tra ban đầu: Bảng khảo sát đầu năm về thói quen, ý thức bảo vệ môi trường của trẻ Tổng số trẻ được khảo sát: 27 trẻ 5 tuổi TT Các hành vi đánh giá Kết quả đánh giá Tỷ lệ Số lượng trẻ đạt được 1 Biết chăm sóc và bảo vệ cây, 19 / 27 70 % 18 / 27 67 % chăm sóc và bảo vệ vật nuôi. 2 Biết giữ gìn trật tự,vệ sinh công cộng, vệ sinh trường lớp 3 Biết cất dọn đồ dùng, đồ chơi 78 % đúng nơi quy định 21 / 27 4 Tự giác gom rác vào thùng 13 / 27 48 % 5 Phân biệt được những hành 17 / 27 63 % 12 / 27 44 % động đúng, hành động sai với môi trường 6 Biết tiết kiệm điện, nước khi sử dụng và tắt khi không sử dụng 7 11 / 27 41 % 7 Nhắc nhở mọi ngườ i khôn g được xả rác bừa bãi Từ những kết quả khảo sát như trên tôi luôn suy nghĩ và trăn trở xem mình phải làm gì và làm thế nào để nâng cao kết quả giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ đồng thời nhắc nhở cả phụ huynh, đánh thức ở họ ý thức bảo vệ môi trường, hãy sống cho mình và cả tương lai của con em mình sau này. Tôi xin mạnh dạn đưa ra một số biện pháp sau đây: 3. NHỮNG BIỆN PHÁP 3.1. Xây dựng trường học an toàn toàn diện Việt Nam là một trong những quốc gia thường xuyên chịu tác động bởi thiên tai. Trẻ em là đối tượng dễ bị tổn thương nhất khi thiên tai xảy ra. Do đó, cần cần đầu tư xây dựng trường học an toàn sẽ giảm thiểu nguy hiểm, mất mát về tính mạng, tài sản…do thiên tai và biến đổi khí hậu. Trường học được xây dựng an toàn: vật liệu, kỹ thuật, lối thoát hiểm… Đưa nội dung GD ứng phó với BĐKH và phòng chống thiên tai vào công tác quản lý thường xuyên tại trường. Có kế hoạch dự phòng, hàng năm nhà trường tổ 8 chức diễn tập về ứng phó với biến đổi khí hậu cho cán bộ, giáo viên, nhân viên, phụ huynh và học sinh. Bằng mọi hình thức giáo dục giảm nhẹ rủi ro thiên tai trong trường học: Đưa nội dung GD ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai, bảo vệ môi trường tích hợp vào trong các hoạt động giáo dục của trẻ. Bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng cho GV, nhân viên, học sinh về việc BVMT và ứng phó với biến đổi khí hậu nhằm hướng tới một trường học an toàn toàn diện. 3.2. C« g¬ng mÉu chuÈn mùc: Sự gương mẫu của cô và những người xung quanh ¶nh hëng rÊt lín ®èi víi trÎ. Đặc điểm của trẻ là hay bắt chước, có thể bắt chước cái đúng, cái tốt, nhưng cũng có thể bắt chước cái sai, cái xấu. Vì vậy cô giáo và mọi người xung quanh cần thực hiện triệt để lời nói phải đi đôi với việc làm để thực sự là tấm gương sáng cho các cháu noi theo. Cô và mọi người quanh trẻ tích cực bảo vệ môi trường : Vệ sinh trường lớp sạch sẽ, gọn gàng; sử dụng điện nước tiết kiệm, hiệu quả; chăm sóc cây trồng vật nuôi… thì trẻ sẽ bắt chước và làm theo những hành vi tốt của người lớn. 3.3. Tích hợp, lồng ghép nội dung GDBVMT trong các chủ đề: Thông qua hoạt động học: Trẻ được tham gia nhiều vào các hoạt động khác nhau: khám phá khoa học, âm nhạc, làm quen tác phẩm văn học, tạo hình...mỗi hoạt động trên đều có những đặc trưng riêng và có ưu thế khác nhau như: trẻ quan sát, đàm thoại, thực hành trải nghiệm, thí nghiệm, chơi các trò chơi.....với trẻ để trẻ nhận ra được những việc làm tốt, không tốt, những hành động đúng – hành động không đúng kích thích trẻ suy nghĩ, bộc lộ tình cảm, có thái độ phù hợp với môi trường trong và ngoài lớp học. Ví dụ: * “Chủ đề: Trường mầm non thân yêu của bé”: Ngoài việc cung cấp cho trẻ kiến thức về chủ đề: Giới thiệu các khu vực trong trường, các khu vệ sinh, nơi bỏ rác, vứt rác. Trò chuyện về sự cần thiết của việc rửa tay, rửa mặt. Những thời điểm cần rửa tay, rửa mặt (Trước khi ăn, sau khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi hoạt động ngoài trời, và khi tay bẩn). Tôi còn giáo dục trẻ có ý thức giữ gìn vệ sinh trường lớp 9 sạch sẽ, không hái hoa bẻ cành cây xung quanh trường lớp, biết chăm sóc, bảo vệ cây xanh… Tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “ Chọn những hành vi đúng - sai”: Cô làm tranh vẽ về việc giữ gìn bảo vệ môi trường của một bạn nhỏ như: bé vứt rác vào thùng, vứt rác bừa bãi, bé quét nhà, giẫm lên cỏ, bé đu cành cây, bé ngồi lên bàn, bé tranh giành đồ chơi...Sau đó chia trẻ làm hai đội, mỗi đội có một bức tranh yêu cầu trẻ phải bật qua các vòng và yêu cầu một đội đánh dấu X vào vòng tròn các hành vi đúng và một đội đánh dấu nhân vào vòng tròn những hành vi sai. Thời gian sau một bản nhạc đội nào khoanh được đúng theo yêu cầu là chiến thắng. 10 Trò chơi “ Chọn những hành vi đúng – sai” Tôi cho trẻ xem tranh ảnh, đoạn băng tình huống : Bạn ngắt hoa bẻ cành, bạn giẫm lên hoa, bạn vứt rác bừa bãi… sau đó hỏi trẻ “ Con sẽ làm gì nếu con gặp bạn nhỏ đó?”… * “Chủ đề: Bản thân”: Mục đích là giáo dục trẻ biết ích lợi của việc giữ gìn vệ sinh thân thể, vệ sinh môi trường đối với sức khoẻ con người. Trẻ có hành vi và thói quen tốt trong ăn uống: mời cô, mời bạn, không ăn quà vặt ngoài đường...Nhận biết ký hiệu thông thường: nhà vệ sinh nam, nữ, thùng đựng rác.. và biết một số vật dụng, nơi nguy hiểm đối với bản thân: dao, kéo, ổ cắm điện, ao, hồ... Trẻ chú ý quan sát những việc làm của người lớn: Khi ra khỏi nhà phải tắt thiết bị điện, nước khi không sử dụng, trẻ có thái độ không đồng tình với người không biết tiết kiệm điện nước… Giờ học khám phá khoa học: “Năm giác quan của bé”. Cho trẻ kháchm phá thực hành trải nghiệm các giác quan và qua đó giáo dục trẻ biết chăm sóc giữ gìn đôi mắt ( không dụi tay bẩn lên mắt, rửa mặt hàng ngày bằng nước và khăn sạch ). Giáo dục trẻ biết giúp đỡ những bạn bị khiếm thị, bị cận... không cho tay bẩn vào tai, không dùng que ngoáy tai của mình và của bạn, khi tắm gội chú ý không để nước chui vào tai... biết đội mũ ô khi ra nắng và đeo khẩu trang, thường xuyên đánh răng và không ăn những thức ăn quá nóng, quá lạnh phải giữ vệ sinh răng miệng hàng ngày, tiết kiệm nước khi rửa tay và đánh răng... Hay tiết hoạt động âm nhạc bài hát “ Cùng nhau bảo vệ môi trường” nhạc và lời nước ngoài: (Jang Young Song) tôi còn GDBVMT cho trẻ bằng cách giáo dục trẻ qua bài hát: Cô hỏi: Trong bài hát, rác trước khi vứt vào thùng phải làm gì?( Phải phân loại rác) Bài hát nên khuyên chúng ta nên phân loại rác trước khi cho vào thùng rác, phải luôn ý thức sử dụng lại các đồ vật có thể dùng được. 11 *“Chủ đề: Gia đình’’: Nhận biết môi trường gia đình bao gồm: Các phòng ở, nhà vệ sinh, sân vườn, nguồn nước, các đồ dùng và sự sắp đặt trong gia đình. Trẻ thấy được sự thay đổi của môi trường xung quanh nhà của trẻ, nhận biết được môi trường sạch: Các phòng ở, nhà vệ sinh, chuồng gia súc, sân vườn, nguồn nước, các đồ dùng được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, không bụi, không khói và không có tiếng ồn, môi trường bẩn trong gia đình: Nhà ở, sân vườn không được quét dọn, đồ dùng đồ chơi không được lau chùi và sắp xếp gọn gàng, bụi bẩn và trẻ biết tác hại của môi trường bẩn đối với con người. Từ đó, trẻ biêt quý trọng giữ gìn đồ dùng trong gia đình, cất đồ dùng, đồ chơi đúng chỗ, bỏ rác đúng nơi quy định, không khạc nhổ bừa bãi...có ý thức về những điều nên làm như: khoá vòi nước không sử dụng, tắt điện khi ra khỏi phòng, giúp đỡ bố mẹ những công việc vừa sức giúp môi trường sống của gia đình xanh, sạch đẹp như: quét nhà, tưới cây… Tiết KPKH: “Đồ dùng sử dụng bằng điện trong gia đình bé” Trẻ biết một số đồ dùng sử dụng bằng điện trong gia đình như: bóng điện để thắp sáng, quạt, tivi, đài, tủ lạnh, ấm điện... Cô giáo dục trẻ những kỹ năng sử dụng đồ dùng bằng điện đúng cách vừa tiết kiệm lại có thể bảo quản đồ dùng, tránh được những vấn đề gây cháy nổ hay nguy hiểm khác.Cô đưa ra các tình huống nhằm lồng ghép nội dung “Sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả” như khi ra khỏi phòng các con phải làm gì? ( Tắt đèn, tắt tivi, quạt...) * “Chủ đề: Thế giới thực vật”: Giáo dục trẻ biết quá trình phát triển của cây ích lợi của cây xanh với môi trường sống và biết chặt phá rừng bừa bãi làm cho môi trường ô nhiễm, thiên tai xẩy ra nhiều và nghiêm trọng ảnh hưởng tới đời sống của con người. Tôi cho trẻ chuẩn bị đồ dùng chai dầu ăn, dầu xả... cắt thành những hình ngộ nghĩnh, hấp dẫn và cho trẻ làm thí nghiệm “ Trồng cây” 12 Chậu trồng cây được làm từ chai, lọ Trẻ được tự tay gieo trồng và mục đích của tôi là trẻ được thực hành, tìm hiểu và hàng ngày quan sát chăm sóc để trẻ biết quá trình phát triển của cây. Sưu tầm bài hát, bài thơ, câu đố, hò vè... về các loài cây để trẻ biết được ích lợi của cây đối với con người từ đó trẻ có thái độ yêu quí biết chăm sóc bảo vệ cây xanh.( không bứt lá, bẻ cành, lá, hoa, không giẫm lên cỏ, hoa...). Bên cạnh đó tôi mở rộng tìm những video về những cây thực vật sống trong lòng Đại Dương, biển, đảo cho trẻ tìm hiểu và cung cấp cho trẻ thấy được môi trường biển đang bị ô nhiễm do khai thác chặt phá cây trồng ven biển và các loại tảo, rong biển quá mức.. Các hoạt động giúp trẻ biết được sự phát triển của cây xanh, tận dụng các nguồn nguyên liệu từ thiên nhiên làm một số đồ chơi: con trâu, chong chong, đồng hồ... 13 Con trâu, đồng hồ, chong chóng được làm từ lá đa, lá dừa Trẻ biết mối quan hệ cây xanh với môi trường sống, biết rừng là nơi có nhiều cây, giúp chắn gió, ngăn lũ là nơi sinh sống của nhiều loại động thực vật. * “Chủ đề: Thế giới động vật”: Ngoài việc tôi cung cấp cho trẻ kiến thức về đặc điểm, ích lợi cũng như tác hại của một số con vật với đời sống con người. Tôi còn giáo dục trẻ yêu quí các con vật nuôi, mong muốn và thực hiện những hành động tốt để chăm sóc bảo vệ những con vật gần gũi. VD: Tôi cho trẻ cùng quan sát thí nghiệm với 2 con cá ở 2 bình nước khác nhau ( bình nước sạch và bình nước bẩn) cho trẻ nhận xét về sự tồn tại của hai con cá đó. Tôi còn mở rộng về một số động vật đang sống trong lòng Đại Dương như ngựa, cá mập, cá kình, cá thu... để trẻ biết thêm về thế giới động vật nhưng chúng đang có nguy cơ tuyệt chủng do ý thức con người.... Cô nhấn mạnh trong tự nhiên có rất nhiều con vật nhưng chúng có tên gọi, đặc điểm, hình dáng và môi trường sống khác nhau chúng đều cần được chăm sóc và bảo vệ. * “Chủ đề:Giao thông”: Giúp trẻ hiểu được: - Một số đồ dùng cần thiết, một số quy định đơn giản để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông - Các hành vi văn minh khi tham gia giao thông. 14 Trẻ phải nắm được phương tiện giao thông thải ra khói bụi: ô tô, xe máy, tàu hỏa…thả khói vào không khí. Tôi cho trẻ xem những video hình ảnh của các phương tiện giao thông gây ô nhiễm môi trường Người đi xe máy không đội mũ bảo hiểm, ngồi trên xe thò đầu qua cửa sổ, người ngồi sau đứng lên xe đạp, xe máy, đi xe không đeo kính khẩu trang, người đi bộ đi trên vỉa hè, đi đúng luật giao thông, trẻ em đá bóng dưới lòng đường hình ảnh người đi xe máy đeo khẩu trang, đeo kính đội mũ bảo hiểm... Sau đó, cho trẻ gạch nối những hành động đúng – sai khi tham gia giao thông, tô tranh những phương tiện giao thông bảo vệ môi trường, lựa chọn những lô tô phương tiện giao thông không gây ô nhiễm môi trường... * Giáo dục trẻ đi đường biết bịt khẩu trang, đội mũ bảo hiểm tránh tai nạn, bố mẹ đưa đến trường phải để xe đúng quy định, không cho xe đi vào sân trường khói bụi làm ô nhiễm môi trường...Trẻ biết nhận ra cái đẹp trong việc giữ gìn các đồ dùng, phương tiện đi lại của gia đình sạch sẽ, gọn gàng, ngăn nắp... * “Chủ đề: Một số hiện tượng tự nhiên”: Giúp trẻ biết về các hiện tượng tự nhiên: gió, mây,mưa, sấm chớp, sét, lũ lụt, núi lửa.... và trẻ biết được nguyên nhân của các hiện tượng như: Bão, lũ, cháy rừng, sạt lỡ đất … là do con người chặt phá rừng trái phép, do trái đất bị ô nhiễm nghiêm trọng và hậu quả con người phải gánh chịu. Cho trẻ đọc thơ “ Ghét bão”, “ Thương cây”… Cô cho trẻ xem các hình ảnh hoặc video và cho trẻ đưa ra nhận xét của mình sau khi xem các hình ảnh: 15 H1: Hậu quả của lũ lụt H2: Hậu quả sạt lỡ đất Cũng qua chủ đề này trẻ biết phân biệt đặc điểm của nước, nguồn nước sạch, nước bẩn, ích lợi của nước sạch, biết tiết kiệm nước sạch, tránh xa những nguồn nước bẩn gây ô nhiễm bệnh tật cho con người.... Tôi cung cấp trẻ biết được đặc điểm không khí không màu, không mùi, không vị, không khí có ở đâu, biết một số tác dụng đơn giản của không khí cũng như một số yếu tố gây ô nhiễm không khí và giáo dục cho trẻ có một số ý thức trong bảo vệ môi trường không khí. Tôi cho trẻ làm một số thí nghiệm với không khí: Bắt không khí, đun bếp than, ô tô nhả khói.... Trong giờ chơi có thể cho trẻ đóng kịch “ Một ngày mặt trời không chiếu sáng” , cho trẻ làm đồ chơi diều, chong chóng, cối xay gió, làm thuyền buồm... * “Chủ đề: Đất nước diệu kỳ”: Cho trẻ tìm hiểu về đất nước Việt nam, các danh lam thắng cảnh của Việt nam: Phố cổ Hội An, Động Phong Nha, Biển Nha Trang… là những danh lam thắng cảnh được thế giới công nhận là di sản văn hóa . Cô giáo dục trẻ biết bảo vệ môi trường sạch đẹp, không vứt rác bừa bãi, không bẻ cây, ngắt hoa, không dẫm lên cỏ và không phá hoại những đồ chơi ở những nơi công cộng. Cô giáo dục trẻ biết xây dựng và cùng giữ gìn những cảnh quan đó để tự hào với các bạn nước khác 16 về đất nước Việt Nam xanh, sạch, đẹp. Cô cho trẻ chơi trò chơi đóng kịch, cô giúp trẻ thể hiện nội dung các câu chuyện bảo vệ môi trường, thể hiện các hành vi có lợi và hành vi có hại cho môi trường… Như vậy việc lồng ghép GDBVMT cho trẻ thông qua các chủ đề khác như ở chủ đề: nghề nghiệp, quê hương đất nước, trường tiểu học.....quả thật rất phong phú, đa dạng khi chúng ta biết lồng ghép tích hợp để giúp trẻ có những kiến thức hiểu biết về chăm sóc cho bản thân, về môi trường xung quanh gần gũi với bản thân, biết sử dụng và giữ gìn đồ dùng luôn sạch sẽ gọn gàng, ngăn nắp.... biết sống vì môi trường, bảo vệ và giữ gìn môi trường, có thái độ đúng với môi trường một cách tích cực và hiệu quả. Với việc lồng ghép ý thức bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động học, trẻ đã có được những kiến thức và kĩ năng thực hành bảo vệ môi trường phù hợp với khả năng của trẻ. 3.4. Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua các hoạt động khác. Giáo dục bảo vệ môi trường thông qua hoạt động vui chơi Hoạt động chơi mang tính tích hợp cao trong giáo dục trẻ, thông qua các trò chơi phân vai, trẻ đóng vai và thể hiện các công việc của người làm công tác bảo vệ môi trường như: Trồng cây, chăm sóc cây, nhặt rác...xung quanh khu vực của lớp mình tôi hướng cho trẻ đóng vai bác sĩ phòng khám đa khoa( khám chữa bệnh cho mọi người, chú ý giữ gìn vệ sinh phòng khám, xử lý rác thải y tế...) Rồi cho trẻ đóng vai cảnh sát giao thông đi bắt những người vi phạm lấn chiếm vỉa hè, gây mất trật tự công cộng, đi sai đường, bán hàng rong... giáo dục trẻ luật lệ an toàn giao thông và bảo vệ môi trường - Trò chơi gia đình: Phải dọn dẹp nhà cửa, lau chùi nền nhà sạch sẽ, quần áo gấp gọn gàng, ngăn nắp đi mua đồ dùng gia đình giữ gìn không rơi vỡ, quét màng nhện... trước khi ăn phải rửa tay, rửa mặt sạch sẽ nhắc nhở mọi người phải sống tiết kiệm - Trò chơi nấu ăn: tập làm món ăn đơn giản chú ý vệ sinh dụng cụ nhà bếp 17 - Góc xây dựng: Xây dựng công viên cây xanh, sắp xếp đồ dùng ngăn lắp hợp lý - Góc nghệ thuật: Múa hát những bài hát theo chủ đề, tạo những nguyên vật liệu thiên nhiên và phế liệu, dùng xong cất đúng nơi qui định... cô cũng có thể cho trẻ cùng trang trí cho thùng rác thật đẹp để khuyến khích các bạn nhỏ bỏ rác vào thùng : Trẻ cắt dán, vẽ tranh nhặt rác dán vào thùng, dán thùng rác có khuôn mặt cười ... Bé trang trí thùng đựng rác - Góc thiên nhiên: Bác làm vườn chăm sóc vườn cây, lau lá, nhổ cỏ, tưới cây, nhặt lá khô, trồng cây, gieo hạt, chơi với cát nước (chơi xong phải rửa tay, chân bằng xà phòng...) Thông qua tổ chức giờ ăn, ngủ cho trẻ: Đây là hoạt động nhằm hình thành các nề nếp thói quen trong sinh hoạt, đáp ứng sinh lí, trẻ được vui vẻ và thoải mái như : Tôi thường xuyên nhắc trẻ phải biết kê bàn ngay ngắn, biết lấy đĩa ( đựng cơm thừa, cơm rơi vãi và 1 đĩa để khăn ướt lau miệng ). Sau đó ra xếp hàng rửa tay bằng xà phòng theo qui trình 6 bước. 18 Trong khi ăn cô nhắc trẻ ăn ngon miệng, nhai kỹ, ăn hết suất, khi ho phải lấy tay che miệng, không nói chuyện trong khi ăn tạo những thói quen văn minh lịch sự trong khi ăn. Ăn xong biết xếp bát, thìa vào nơi quy định một cách gọn gàng, sau đó trẻ đi đánh răng, lau miệng, nhắc nhở trẻ tiết kiệm nước bằng cách lấy cốc hứng nước, không vặn vòi nước chảy liên tục khi đánh răng. Nhắc trẻ giữ gìn vệ sinh phòng, nhóm sạch sẽ, đi vệ sinh phải đúng nơi quy định, đi xong để dép lên giá xếp ngay ngắn theo tổ, sau đó biết lấy gối đi ngủ, biết gấp quần áo và để đúng nơi quy định. Thông qua hoạt động đi dạo chơi, tham quan Trẻ được quan sát trực tiếp với môi trường tự nhiên, các địa danh xung quanh trường, lớp để trẻ cảm nhận về vẻ đẹp của môi trường quanh trẻ và có ý thức giữ gìn và bảo vệ. Tôi cho trẻ được đi thăm quan môi trường trong lớp học của những lớp học khác, khu vực quanh trường và thăm nghĩa trang liệt sĩ, Uỷ ban nhân dân xã, trạm y tế xã, nơi bà con họp chợ ...Yêu cầu trẻ nhận xét về vệ sinh môi trường ở tại nơi đó và tìm ra cách khắc phục bảo vệ môi trường. VD: Cho trẻ tham quan nơi họp chợ của bà con nhân dân. Các con thử nhận xét xem bà con họp chợ ở đây đã đúng chưa? Họp chợ ở giữa ngã ba như thế này có thể gây ra hậu quả gì ? Khi họp chợ xong các con nhìn thấy những gì còn sót lại ? Con sẽ làm gì để không có tình trạng họp chợ ở đây gây ùn tắc giao thông, gây ô nhiễm môi trường nữa nào ? ( Trẻ về nhắc nhở bố mẹ về hậu quả của việc họp chợ không đúng chỗ...) 19 Dạo thăm và quan sát : Cảnh họp chợ giữa đường Thông qua hoạt động lao động ( ngoại khoá). Tôi hướng dẫn trẻ làm một số đồ dùng, đồ chơi từ nguyên vật liệu thiên nhiên và vật liệu đã qua sử dụng: Lấy lá chuối bện con vật, bện kèn, nhặt hoa cỏ dại tập gói hoa tăng cô, tặng mẹ....Lấy hột hạt, vỏ hến, sỏi.. để xếp hoa, quả.Thông qua đó tôi giáo dục trẻ ý thức tiết kiệm và ý thức lao động sáng tạo. Thường vào các buổi thứ 6 cuối tuần tôi cho trẻ lao động vệ sinh môi trường xunh quanh trường lớp như : + Tổ 1: Thu gom rác xung quanh trường ( nhặt giấy vun, vỏ bim bim, vỏ hộp sữa, thu gom lá bỏ vào thùng rác...) 20 Tải về bản full
|