Số oxi hóa bằng 0 vì sao
Chi tiết Chuyên mục: Chuyên đề 2. Phản ứng oxi hóa khử - Phương pháp bảo toàn e Được viết ngày Thứ năm, 05 Tháng 3 2015 19:39 Viết bởi Nguyễn Văn Đàm Liên quan đến phản ứng oxi hoá - khử có một đại lượng rất quan trọng đòi hỏi học sinh phải nắm vững là số oxi hoá. Vậy số oxi hoá là gì và có những quy tắc nào để xác định số oxi hoá? Bài viết sau đây sẽ làm rõ các câu hỏi này. Show
1. Khái niệm Số oxi hoá của nguyên tố là điện tích của nguyên tử trong phân tử nếu giả định tất cả các liên kết trong phân tử đều là liên kết ion. Như vậy, theo khái niệm này thì số oxi hoá chỉ là một con số giả định. 2. Các quy tắc xác định số oxi hoá - Trong các đơn chất, số oxi hoá của nguyên tố bằng 0. - Trong một phân tử, tổng số oxi hoá của các nguyên tử nhân với số nguyên tử của từng nguyên tố bằng 0. - Trong các ion đơn nguyên tử số oxi hoá của các nguyên tố bằng điện tích của ion đó. Trong ion đa nguyên tử, tổng số oxi hoá của các nguyên tố nhân với số nguyên tử bằng điện tích của các ion. - Trong hầu hết các hợp chất, số oxi hoá của H là +1 (trừ trong hiđrua kim loại NaH, CaH2...). Số oxi hoá của O bằng -2 (trừ trong OF2 và peoxit H2O2...). Chú ý: - Số oxi hoá thường dùng là số oxi hoá trung bình. - Số oxi hoá trung bình có thể nhận giá trị dương, âm, hoặc bằng 0. Số oxi hoá có thể là số nguyên cũng có thể là số thập phân. - Đối với các hợp chất hữu cơ, tổng số oxi hoá của các nguyên tử ở 1 nhóm chứa 1 nguyên tử C bằng 0. - Đối với nguyên tố phi kim nhóm nA: số oxi hoá cao nhất là +n và thấp nhất là (n - 8). - Đối với nguyên tố kim loại: số oxi hoá thấp nhất là 0; cao nhất là +n (với kim loại nhóm nA). Sau đây là một số bài tập vận dụng của hochoaonline.net: Xác định số oxi hóa là một trong những nội dung học quan trọng trong chương 3 Liên kết hóa học – SGK Hóa học 10. Vậy số oxi hóa là gì? Các nguyên tắc xác định chỉ số đó trong một nguyên tố hóa học như thế nào? Cùng tìm hiểu thông tin chi tiết qua bài tổng hợp kiến thức sau của Monkey. Để thuận tiện cho việc nghiên cứu phản ứng oxi hóa khử người ta sử dụng số oxi hóa. Số oxi hóa của một nguyên tố là một số đại số được gán cho nguyên tử của nguyên tố đó theo những quy tắc nhất định. Số oxi hóa được viết bằng chữ số thường, dấu đặt phía trước và được đặt ở trên kí hiệu nguyên tố. Cách xác định số oxi hóa và 4 quy tắc quan trọng bạn nên nhớChúng ta có thể xác định số oxi hóa dựa trên quy tắc hóa học hoặc áp dụng mẹo để tính trong trường hợp các nguyên tử không có quy tắc riêng về số oxi hóa. Xác định số oxi hóa dựa trên các quy tắc hóa họcSố oxi hóa của một nguyên tố được gán cho nguyên tử của nguyên tố đó theo các quy tắc sau:
Ví dụ: Số oxi hóa của các nguyên tố Cu, Zn, H, N, O trong đơn chất Cu, Zn, H2, N2, O2… đều bằng 0.
Ví dụ: Số oxi hóa của các nguyên tố ở các ion K+; Ca 2+; Cl-; S 2- lần lượt bằng +1, +2, -1, -2. Ví dụ 2: Tính số oxi hóa (X) của nitơ trong amoniac NH3, axit nitro HNO2 và anion nitrat NO3-.
Tìm số oxi hóa cho các nguyên tử không có nguyên tắc riêng về số oxi hóaTrường hợp các nguyên tử không tuân theo quy tắc nhất định nào về số oxi hóa, nghĩa là ta không thể áp dụng 4 quy tắc đã có ở trên và cũng không hề biết rõ điện tích của nguyên tử đó chúng ta sẽ dùng phương pháp loại trừ để tìm số oxi hóa. Cụ thể, chúng ta sẽ xác định số oxi hóa của tất cả các nguyên tử khác trong hợp chất, sau đó thực hiện giải bài toán tìm số chưa biết dựa trên điện tích tổng hợp của hợp chất.
Ví dụ: Chúng ta cần xác định số oxi hóa của lưu huỳnh trong hợp chất Na2SO4 ta sẽ thực hiện các bước sau đây:
Xem thêm: Bài tập về số oxi hóa SGK Hóa học 10 kèm lời giải chi tiếtĐể hiểu về cách tính số oxi hóa rõ hơn, bạn hãy áp dụng những kiến thức lý thuyết Monkey đã tổng hợp trên đây để làm các bài tập trong sách giáo khoa. Dưới đây là tổng hợp một số bài tập kèm lời giải chi tiết để bạn tham khảo: Bài tập 1 (SGK Hóa học 10, trang 74)Số oxi hóa của nitơ trong NH4+, NO2- và HNO3 lần lượt là: A. +5, - 3, +3. B. -3, +3, +5. C. +3, -3, +5. D. +3, +5, -3. Gợi ý đáp án: Đáp án đúng là B. Giải thích: Gọi số oxi hóa của N trong các hợp chất là X. Ta có:
Bài tập 2 (SGK Hóa học 10, trang 74)Số oxi hóa của Mn, Fe trong Fe3+, Strong SO3, P trong PO43- lần lượt là: A. 0, +3, +6, +5. B. 0, +3, +5, +6. C. +3, + 5, 0, +6 D. +5, +6, +3, 0. Gợi ý đáp án: Đáp án đúng là A. Giải thích: Mn là đơn chất nên có số oxi hóa 0. Fe3+ có số oxi hóa +3. SO3: X + 3 x (-2) = 0 ⇒ X = 6 ⇒ Số oxi hóa của S là +6. PO4(3)-: X + 4 x (-2) = -3 ⇒ X = 5 ⇒ Số oxi hóa của P là +5. Bài tập 5 (SGK Hóa học 10 trang 74)Xác định số oxi hóa của các nguyên tố trong các phân tử và ion sau: CO2, H2O, SO3, NH3, NO, NO2, Na+, Cu2+, Fe2+, Fe3+, Al3+. Gợi ý đáp án: O có số oxi hóa là -2; H có số oxi hóa là +1 => Số oxi hóa của các nguyên tố trong các phân tử và ion là:
Trên đây là những thông tin tổng hợp về cách tính số oxi hóa của mỗi nguyên tố để bạn đọc tham khảo. Đừng quên chia sẻ nếu thấy bài viết hữu ích và ghé đọc website Monkey.edu.vn mỗi ngày để tham khảo thêm nhiều kiến thức hữu ích xung quanh các môn học và đời sống bạn nhé! |