Bệnh viêm đa rễ dây thần kinh là gì
11/08/2010 Show
PGS Ninh Thị Ứng. 1.Viêm đa rễ và dây thần kinh cấp tính. Thường mắc bệnh ở trẻ trên 4 tuổi, tỉ lệ nam mắc bệnh như nữ. A. Nguyên nhân : Bệnh xuất hiện sau 1 đến 3 tuần của giai đoạn nhiễm virus herpes, hoặc sởi, hồng ban, thuỷ đậu, quai bị, đôi khi yếu tố khởi bệnh sau tiêm chủng hoặc phẫu thuật. B. Sinh bệnh học: Viêm rễ và dây thần kinh là bệnh tự miễn, đã tìm thấy IgG, IgM ở dây thần kinh bị viêm dưới kính hiển vi điện tử, bổ thể C3, C4 trong huyết thanh giảm. C.Khởi đầu là các tổn thương thoỏi hoỏ bao myelin, phõn hoỏ bao Schawann, các sợi trục và tổn thương ngược chiều thân của tế bào thần kinh Kèm theo hiện tượng thêm nhiễm của tế bào lympho và các đại thực bào, phự nề và ứ huyết thanh cỏc mao quản của dây thần kinh tuỷ sống và cỏc hạch gai. Các tổn thương này làm cho các rễ thần kinh và nhất là các dây thần kinh bị cắt đoạn (hình). Khi tổn thương nặng thì thấy thoái hoá trục thần kinh. Tổn thương cụ thể lan đến màng não cú hình ảnh viêm quanh các tĩnh mạch trong khoang dưới nhện.Thoỏi hoỏ myelin của cột sau, đường gai, tiểu não, cỏc mạch máu trong chất trắng của bán cầu đại não.A.Chẩn đoán : Lâm sàng : triệu chứng ban đầu 50% các trường hợp rối loạn cảm giác đau, dị cảm ở các chi hoặc bệnh xuất hiện đột ngột liệt 2 chi dưới, hay yếu các nhóm cơ. Liệt có tính chất đối xứng ,liệt ngọn chi nhiều hơn gốc chi, có nhiều trường hợp liệt đồng đều gốc chi như ngọn chi. Liệt có thể lan lên 2 chi trên, liệt các dây thần kinh sọ não IX,X, XI, VII. -10% liệt mềm tiến triển nặng, liệt cơ hô hấp phải cần đến hô hấp viện trợ. -Hệ thần kinh giao cảm bị tổn thương có thể biến loạn tuần hoàn, loạn nhịp tim, tăng huyết áp, hoặc hạ huyết áp.Đánh giá mức độ liệt . Cận lâm sàng: -Công thức máu: trong giới han bình thường. -Dịch não tuỷ(DNT): những ngày đầu có thể bình thường(BT), phân ly đạm tế baò sau ngày thứ 7-10, tế bào BT, albumin tăng dưới 1g/l, DNT có thể bình thường trong suốt quá trình của bệnh. Điện cơ đồ: Tốc độ dẫn truyền vận động giảm, thời gian tiềm tàng kéo dài. nơi, u ác tính. Tiến triển bệnh: Bệnh diễn biến qua 3 giai đoạn căn cứ vào tổn thương vận động. Giai đoạn cấp: kéo dài 2-15 ngày từ lúc có triệu chứng ban đầu đến liệt tối đa. Giai đoạn tiếp diễn: 7-15 ngày liệt vận động tối đa đến khi có dấu hiệu bình phục. Giai đoạn bình phục.F.Chẩn đoán phân biệt Rối loạn chuyển hoá dây thần kinh Thiếu Vitamin B1, B12, Folate, Niacin, Pantothenic Bệnh hệ thống: tăng Urê máu, đái đường, myeloma nhiều nơi u ác tính. – Khuyết tật chuyển hoá bẩm sinh: Porphyria, loạn dưỡng chất trắng não-thượng thận, loạn chuyển hoá Pyruvate. – Ngộ độc dây thần kinh do thuốc: Vincristine, Nitrofurantoin, Isoniazid – Ngộ độc dây thần kinh do kim loại nặng: Carbon monoxide Bệnh di truyền dây thần kinhG. Điều trị: – Theo dõi sát chức năng hô hấp, nếu liệt cơ hô hấp chuyển đến điều trị tich cực thở máy. – Gamma globulin 1g/kg / ngày x 2 ngày. Tổng liều 2gram/ kg cõn nặng. – Hoặc Solumedrol 10mg/kg x 5 ngày – Các vitamin nhóm B , B1, B6, B12. – Dinh dưỡng đủ số lượng và chất lượng, xoa bóp vận động. – Thay plasma ở trẻ em chưa được nghiên cứu tích cực nhưng ở người lớn thì có hiệu quả. II. Viêm đa rễ và dây thần kinh mãn tính. Viêm đa rễ và dây thần kinh mãn tính ít gặp, bệnh tự miễn, bệnh kéo dài hàng tháng. -Bệnh thường gặp ở trẻ 5-10 tuổi, tỉ lệ mắc trẻ trai gái như nhau. – Lâm sàng : Rối loạn cảm giác di cảm 2 chân, đau, đột nhiên yếu chân, yếu ngọn chi. – Cận lâm sàng: DNT albumin tăng < 1g/l. +Điện cơ đồ: tốc độ dẫn truyền vận động giảm. -Chẩn đoán phân biệt với dây thần kinh vận động cảm giác di truyền. -Chẩn đoán xác định: yếu liệt vận động ngoại biên trên 1 tháng, DNT có tăng albumin, tế bào BT.-Điều trị: Prednisolon 1-2 mg/kg/ ngày, điều trị cách ngày khi lâm sàng có tiến triển tốt, liều giảm dần 0,5mg/kg cách ngày liên tục trong 6 tháng sau khi khỏi bệnh.
Bệnh viêm đa dây thần kinh thường gây tê và ngứa, đặc biệt ở tay và chân, ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Bệnh này có rất nhiều dạng, trong đó phổ biến nhất là viêm đa dây thần kinh ngoại biên.
Để hiểu rõ hơn về tình trạng viêm các dây thần kinh này, mời bạn tham khảo bài viết sau đây. Tìm hiểu chungBệnh viêm đa dây thần kinh là gì?Bệnh viêm đa dây thần kinh, hay còn gọi viêm đarễ dây thần kinh, là tình trạng tổn thương nhiều dây thần kinh do bệnh lý (như tiểu đường) hoặc các phương pháp điều trị (hóa trị) gây ra. Thực tế, thuật ngữ viêm đa dây thần kinh được sử dụng để mô tả một loạt các vấn đề sức khỏe liên quan đến tổn thương đây thần kinh ngoại biên, cũng như triệu chứng của các vấn đề đó. Bạn có thể xem thêm: Viêm đa dây thần kinh hủy myelin mạn tính (CIDP) Triệu chứngNhững dấu hiệu và triệu chứng viêm đa dây thần kinh là gì?Đối với viêm các dây thần kinh ngoại biên, bệnh sẽ ảnh hưởng đến các dây thần kinh ở tay và chân. Đây là những dây thần kinh giúp bạn cảm nhận nóng, lạnh và đau. Ngoài ra, bạn cũng có thể ngứa hoặc tê ở một số khu vực trên cơ thể, đặc biệt là tay và chân. Những triệu chứng viêm đa dây thần kinh ngoại biên có thể dao động từ nhẹ đến nặng và thường nghiêm trọng nhất vào ban đêm.
Nếu bạn có bất cứ dấu hiệu nào trên đây, hãy nhanh chóng đền gặp bác sĩ. Cơ địa mỗi người không giống nhau. Tốt nhất hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để biết thêm chi tiết. Nguyên nhânNguyên nhân gây viêm đa dây thần kinh là gì?Nguyên nhân gây bệnh là do tổn thương các dây thần kinh theo nhiều cách khác nhau. Điều này ảnh hưởng tới các trục thần kinh, vỏ myelin hoặc cả hai.
Phương pháp chẩn đoán điện có thể giúp bác sĩ xác định dây thần kinh bị tổn thương theo cách nào. Ngoài ra, một số yếu tố cũng làm bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn như:
Chẩn đoán và điều trịNhững thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ. Các kỹ thuật y tế nào giúp chẩn đoán viêm đa dây thần kinh?Các bệnh thần kinh có thể tiềm ẩn do nhiều nguyên nhân. Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ thường thăm hỏi bệnh sử của bệnh nhân (bao gồm cả triệu chứng, lối sống, thói quen uống rượu và tiền sử gia đình mắc bệnh động kinh) và tiến hành kiểm tra thần kinh qua phản xạ gân xương, sức mạnh, trương lực và khả năng phối hợp các cơ. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể chỉ định một số kỹ thuật giúp hỗ trợ chẩn đoán và tìm ra nguyên nhân viêm đa dây thần kinh như:
Các phương pháp điều trị viêm đa dây thần kinhCác dây thần kinh ngoại biên có khả năng tự chữa lành tuyệt vời, mặc dù có thể mất vài tháng để quá trình phục hồi bắt đầu. Tuy nhiên, trong một số tình huống, các triệu chứng của bệnh lý thần kinh có thể giảm bớt nhưng không biến mất hoàn toàn. Ví dụ, chấn thương thần kinh do xạ trị thường không hồi phục tốt. Bệnh lý thần kinh do hóa trị cũng khó chữa, và quá trình phục hồi có thể mất từ 18 tháng đến 5 năm hoặc lâu hơn. Trong quá trình phục hồi bệnh thần kinh do dùng thuốc có platinum, các triệu chứng bệnh có thể tăng lên. Các phương pháp điều trị nguyên nhân gây viêm đa dây thần kinhPhương pháp điều trị bệnh phụ thuộc vào nguyên nhân, ví dụ:
Ngoài ra, nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng cho thấy hứa hẹn trong một số phương pháp điều trị bằng thuốc giúp các dây thần kinh ngoại biên chữa lành và ngăn ngừa bệnh thần kinh liên quan đến hóa trị liệu xảy ra hoặc nghiêm trọng hơn.
Kiểm soát cơn đau là một phần quan trọng trong điều trị viêm đa dây thần kinh, giúp hạn chế ảnh hưởng của bệnh đến sinh hoạt hằng ngày. Dưới đây là một số liệu pháp giảm đau thường dùng:
Chế độ sinh hoạt thích hợpMột số biện pháp giúp tình trạng viêm dây thần kinh nhanh hồi phục như:
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. |