Vật liệu nuôi cấy được trồng hoàn toàn trong buồng cách lý để
Nuôi cấy mô tế bào là phương pháp tách rời tế bào, mô nuôi cấy trong môi trường thích hợp và vô trùng để chúng tiếp tục phân bào, biệt hóa thành mô, cơ quan để phát triển thành cây mới. Show Môi trường dinh dưỡng:
Hình 1. Minh họa quá trình nuôi cấy mô tế bào II - CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO1. Tính toàn năng của tế bào
Hình 2. Sơ đồ thể hiện tính toàn năng tế bào thực vật 2. Khả năng phân hóa và phản phân hóaHình 3. Sơ đồ quá trình phân hóa và phản phân hóa tế bào
III - QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG NUÔI CÂY MÔ TẾ BÀO1. Quy trìnhHình 4. Quy trình công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào Bước 1: Chọn vật liệu nuôi cấy
Bước 2: Khử trùng
Bước 3: Tạo chồi
Bước 4: Tạo rễ
Bước 5: Cấy cây vào môi trường thích ứng
Bước 6: Trồng cây trong vườn ươm
2. Ý nghĩa
I – KHÁI NIỆM VỀ PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO Tế bào, mô thực vật là một phần của khung hình nhưng có tính độc lập. Nuôi cấy mô tế bào trong thiên nhiên và môi trường thích hợp và phân phối đủ chất dinh dưỡng gần giống như trong khung hình sống thì mô tế bào hoàn toàn có thể sống. Qua nhiều lần phân bào liên tục, biệt hoá thành mô và cơ quan, mô tế bào hoàn toàn có thể tăng trưởng thành cây hoàn hảo . II. CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO Tế bào thực vật có tính toàn năng. Bất cứ tế bào nào hoặc mô nào thuộc cơ quan đều chứa hệ gen qui định loài đó. Chúng có khả năng sinh sản vô tính thành cây hoàn chỉnh nếu được nuôi cấy trong môi trường thích hợp. Tính toàn năng là cơ sở khoa học phương pháp nuôi cấy tế bào mô. Cơ thể thực vật là một thể thống nhất gồm có nhiều cơ quan có tính năng khác nhau, được hình thành từ nhiều tế bào khác nhau, có nguồn gốc chung là tế bào hợp tử . Phân hóa tế bào : là quy trình từ tế bào phôi sinh đổi khác thành tế bào chuyên hóa bảo vệ những tính năng khác nhau Phản phân hóa tế bào : Là quy trình chuyển tế bào chuyên hóa về tế bào phôi sinh trong điều kiện kèm theo thích hợp và liên tục phân loại can đảm và mạnh mẽ Kĩ thuật nuôi cấy mô tế bào là kĩ thuật điều khiển và tinh chỉnh sự phát sinh hình thái của tế bào thực vật một cách xu thế dựa vào sự phân hoá, phản phân hoá trên cơ sở tính toàn năng của tế bào thực vật khi được nuôi cấy tách rời trong điều kiện kèm theo tự tạo, vô trùng . III. QUI TRÌNH CÔNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG NUÔI CÂY MÔ TẾ BÀO 1. Ý nghĩa Nhân giống cây cối bằng nuôi cấy mô tế bào : – Có thể nhân giống cây cối ở quy mô công nghiệp kể cả trên những đối tượng người dùng khó nhân giống bằng giải pháp thường thì – Hệ số nhân giống cao – Sản phẩm như nhau mặt di truyền – Nguyên liệu nuôi cấy sạch bệnh thì sản phẩm hoàn toàn sạch bệnh. 2. Qui trình công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào a ) Chọn vật tư nuôi cấy Vật liệu nuôi cấy thường là tế bào của mô phân sinh ( mô chưa phân hoá trong những đỉnh sinh trưởng của rễ, thân, lá ) . Vật liệu nuôi cấy không bị nhiễm bệnh được trồng trong buồng cách li . b ) Khử trùng Cắt đỉnh sinh trưởng vật tư nuôi cấy thành phần tử nhỏ. Mẫu sau khi cắt được tẩy rửa bằng nước sạch và khử trùng . c ) Tạo chồi trong môi trường tự nhiên tự tạo Mẫu được nuôi cấy trong thiên nhiên và môi trường dinh dưỡng để tạo chồi, tức là tái tạo cây từ những đỉnh sinh trưởng. Môi trường dinh dưỡng tự tạo thường dùng trong nuôi cấy mô là môi trường tự nhiên MS ( Murashige và Skoog ) . d ) Tạo rễ Khi chồi đạt tiêu chuẩn về kích cỡ ( độ cao ) thì tách ( cắt ) chồi và cấy sang môi trường tự nhiên tạo rễ, bổ trợ chất kích thích α, NAA, IBA … e ) Cấy cây vào thiên nhiên và môi trường thích ứng Cấy cây sang môi trường thích ứng để cây thích nghi dần với điều kiện tự nhiên.
Xem thêm: Giải SGK Công Nghệ 11 Bài 11: Bản vẽ xây dựng (Ngắn gọn) f ) Trồng cây trong vườn ươm Sau khi cây tăng trưởng thông thường và đạt tiêu chuẩn cây giống, chuyển cây ra vườn ươm . Ứng dụng nuôi cấy mô người ta đã nhân nhanh được nhiều giống cây lương thực, thực phẩm ( giống lúa chịu mặn, kháng đạo ôn ; khoai tây, súp lơ, măng tây, … ) giống cây công nghiệp ( mía, cafe ), giống cây hoa, cây ăn quả, cây lâm nghiệp . Câu hỏi Trắc nghiệm Công nghệ 10 Bài 5 (có đáp án): Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây trồng nông, lâm nghiệp chọn lọc, hay nhất. Tuyển tập loạt Câu hỏi Trắc nghiệm Công nghệ 10 có đáp án được giải thích chi tiết, đầy đủ, rõ ràng. Câu hỏi trắc nghiệm Công nghệ 10 Bài 6Câu 1. Quy trình công nghệ nuôi cấy mô tế bào được thực hiện theo trình tự sau:
Câu 2. Vật liệu để nuôi cấy mô tế bào là:
Câu 3. Ưu điểm của nhân giống cây trồng bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào:
Câu 4. Cơ sở khoa học của công nghệ nuôi cấy mô tế bào?
Câu 5. Nuôi cấy mô tế bào có thể bắt đầu từ loại tế bào nào?
Câu 6. Ý nghĩa của công nghệ nuôi cấy mô tế bào?
Câu 7. Nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào không có ý nghĩa nào sau đây?
Câu 8. Sự phân hóa tế bào là hiện tượng:
Câu 9. Nuôi cấy mô, tế bào là phương pháp...
Câu 10. Sự chuyển hóa TB chuyên hóa → TB phôi sinh, có khả năng phân chia mạnh mẽ là:
Đáp án trắc nghiệm Công nghệ 10 Bài 6
Câu 1: Quy trình công nghệ nuôi cấy mô tế bào được thực hiện theo trình tự : Chọn vật liệu - Khử trùng - Tạo chồi - Tạo rễ - Cấy trong môi trường thích ứng Câu 2: Vật liệu để nuôi cấy mô tế bào là mô phân sinh đỉnh của thân, cành, rễ Câu 3: Ưu điểm của nhân giống cây trồng bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào là: - Hệ số nhân giống cao, nhân giống nhanh - Cây được tạo ra sạch bệnh - Duy trì được tính tốt của cây bố mẹ Câu 4: Cơ sở khoa học của công nghệ nuôi cấy mô tế bào là tế bào có tính toàn năng Câu 5: Nuôi cấy mô tế bào có thể bắt đầu từ loại tế bào hợp tử Câu 6: Ý nghĩa của công nghệ nuôi cấy mô tế bào là làm tăng hệ số nhân giống Câu 7: Ý nghĩa của nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào là: - Nhân với số lượng lớn, trên quy mô công nghệ - Sản phẩm sạch bệnh và đồng nhất về di truyền - Hệ số nhân giống cao Câu 8: Sự phân hóa tế bào là hiện tượng các tế bào phôi sinh biến dổi thành các tế bào chuyên hóa đặc hiệu Câu 9: Nuôi cấy mô, tế bào là phương pháp tách rời tế bào thực vật nuôi cấy trong môi trường dinh dưỡng thích hợp giống như trong cơ thể sống, giúp tế bào phân chia, biệt hóa thành mô, cơ quan, phát triển thành cây hoàn chỉnh Câu 10: Sự chuyển hóa TB chuyên hóa → TB phôi sinh, có khả năng phân chia mạnh mẽ là sự phản phân hóa tế bào |