Soạn bài Tập đọc: Trí dũng song toàn lớp 5 ngắn gọn, dễ hiểu với tóm tắt nội dung chính của bài Trí dũng song toàn, cùng với phần gợi ý trả lời câu hỏi luyện tập cuối bài, giúp các em học sinh luyện tập, củng cố các dạng bài tập đọc hiểu, hệ thống các kiến thức Tiếng Việt lớp 5. Mời các em tham khảo bài viết dưới đây.
Trí dũng song toàn
Mùa đông năm 1637, thám hoa Giang Văn Minh được vua Lê Thần Tông cử đi sứ Trung Quốc. Chờ rất lâu mà vẫn không được vua nhà Minh cho tiếp kiến, ông vờ khóc lóc rất thảm thiết. Vua liền hạ chỉ mời ông đến hỏi cho ra lẽ.
Thám hoa vừa khóc vừa than rằng:
- Hôm nay là ngày giỗ cụ tổ năm đời của thần, nhưng thần không có mặt ở nhà để cúng giỗ. Thật là bất hiếu với tổ tiên!
Vua Minh phán:
- Không ai phải giỗ người đã chết từ năm đời. Sứ thần khóc lóc như vậy thật không phải lẽ!
Giang Văn Minh nghe vậy, bèn tâu:
- Vậy, tướng Liễu Thăng tử trận đã mấy trăm năm, sao hàng năm nhà vua vẫn bắt nước tôi cử người mang lễ vật sang cúng giỗ?
Biết đã mắc mưu sứ thần, vua Minh vẫn phải nói:
- Từ nay trở đi, nước ngươi không phải góp giỗ Liễu Thăng nữa.
- Đồng trụ đến giờ rêu vẫn mọc.
Biết họ ngạo mạn nhắc chuyện Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng, Giang Văn Minh cứng cỏi đáp lại:
- Bạch Đằng thuở trước máu còn loang.
Thấy sứ thần Việt Nam dám lấy việc quân đội cả ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại, vua Minh giận quá, sai người ám hại ông.
Thi hài Giang Văn Minh được đưa về nước. Vua Lê Thần Tông đến tận linh cữu ông, khóc rằng:
- Sứ thần không làm nhục mệnh vua, xứng đáng là anh hùng thiên cổ.
Điếu văn của vua Lê còn có câu: “Ai cũng sống, sống như ông, thật đáng sống. Ai cũng chết, chết như ông, chết như sống’’
Theo ĐINH XUÂN LÂM – TRƯƠNG HỮU QUỲNH và TRUNG LƯU
Giải thích từ khó
- Trí dũng song toàn: Vừa mưu trí vừa dũng cảm
- Thám hoa: Người đỗ thứ ba [sau trạng nguyên, bảng nhãn] trong kì thi Đình được tổ chức sau kì thi tiến sĩ thời xưa.
- Giang Văn Minh [1573 – 1638]: đại thần triều Lê.
- Liễu Thăng: tướng nhà Minh, năm 1427 bị nghĩa quân Lam Sơn phục kích giết chết ở ải Chi Lăng [nay thuộc tỉnh Lạng Sơn]
- Đồng trụ: tương truyền là cây cột đồng do Mã Viện, tướng nhà Hán, dựng ở biên giới sau khi đà áp cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng.
Nội dung bài Tập đọc Trí dũng song toàn
Ca ngợi sứ thần Giang Văn Minh trí dũng song toàn, bảo vệ được quyền lợi và danh dự của đất nước khi đi sứ nước ngoài.
Soạn câu 1 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 2 trang 26
Sứ thần Giang Văn Minh làm cách nào để vua nhà Minh bãi bỏ lễ "góp giỗ Liễu Thăng"?
Phương pháp giải:
Con đọc đoạn văn đầu tiên từ "Mùa đông năm..." đến "... đền mạng Liễu Thăng."
Trả lời:
Khi được vua Lê Thần Tông cử đi sứ Trung Quốc, vua nhà Minh để sứ thần Giang Văn Minh chờ lâu và không chịu tiếp kiến thì Giang Văn Minh đã "vừa khóc lóc rất thảm thiết". Vua Minh buộc phải tiếp kiến ông và hỏi han "cho ra lẽ". Nhân dịp đó, sứ thần đã cho vua Minh biết rằng việc góp giỗ Liễu Thăng mới chính là "thật không phải lẽ" vì "tướng Liễu Thăng đã tử trận mấy trăm năm". Sứ thần nước ta đã khéo léo làm phép tính đơn giản để so sánh là "ngày giỗ cụ tổ năm đời" của mình lại "không có mặt thần ở nhà để cúng giỗ", thì vua Minh khăng khăng phán rằng "không ai phải giỗ người đã chết từ năm đời". Từ đó, việc bãi bỏ lệ "góp giỗ Liễu Thăng " là điều đương nhiên.
Soạn câu 2 SGK Tiếng Việt trang 26 tập 2 lớp 5
Nhắc lại nội dung cuộc đối đáp giữa ông Giang Văn Minh với đại thần nhà Minh.
Phương pháp giải:
Con đọc đoạn văn từ "Lần khác..." đến "...ám hại ông." và chú ý vào đoạn đối đáp của hai nhân vật.
Trả lời:
- Đại thần nhà Minh ra vế đối: "Đồng trụ đến giờ rêu vẫn mọc", để nhắc chuyện Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng.
- Sứ thần Giang Văn Minh cứng cỏi đối lại ngay:
"Bạch Đằng thuở trước máu còn loang", nhằm lấy việc quân đội ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại vế đối ngạo mạn nêu trên của đại thần nhà Minh.
Soạn câu 3 Tiếng Việt lớp 5 SGK trang 26 tập 2
Vì sao vua nhà Minh sai người ám hại ông Giang Văn Minh?
Phương pháp giải:
Ông Giang Văn Minh đã làm cho vua và triều thần nhà Minh bẽ mặt vì những chuyện gì?
Trả lời:
Bởi vì ông Giang Văn Minh thật sự là người Việt Nam tài giỏi, mưu trí, dũng cảm. Ông đã làm cho vua Minh phải bãi bỏ lệnh "góp giỗ Liễu Thăng", lại còn hiên ngang đối lại đại thần nhà Minh vốn rất ngạo mạn, tưởng là có thể đè bẹp ý chí ngoan cường của một sứ thần nước Nam. Quá xấu hổ và ghen ghét, nên vua nhà Minh đã sai người ám hại ông Giang Văn Minh.
Soạn câu 4 lớp 5 SGK Tiếng Việt tập 2 trang 26
Vì sao có thể nói ông Giang Văn Minh là người trí dũng song toàn?
Phương pháp giải:
Người trí dũng song toàn là người hội tụ đủ cả hai phẩm chất: trí tuệ và dũng cảm. Con hãy nhớ lại xem trong truyện chi tiết nào cho thấy ông Giang Văn Minh là người có trí tuệ, chi tiết nào cho thấy ông là người dũng cảm?
Trả lời:
Bởi vì ông Giang Văn Minh [1573 – 1638], một đại thần nhà Lê đã chỉ bằng mưu trí thông minh mà buộc vua Minh phải bỏ thói hống hách của nước lớn để "hạ chỉ mời ông đến hỏi cho ra lẽ". Rồi cũng vua Minh mắc mưu của sứ thần triều Lê mà ra tuyên bố rằng: "Từ nay trở đi, nước ngươi không phải giỗ Liễu Thăng nữa". Để từ đó, nước ta mới thoát khỏi nạn mỗi năm cống nạp một lượng vàng để đền mạng Liễu Thăng [một tướng nhà Minh, năm 1427 bị nghĩa quân Lam Sơn phục kích giết chết ở ải Chi Lăng, nay thuộc tỉnh Lạng Sơn, phía Bắc nước ta].
Ông Giang Văn Minh khi yết kiến vua Minh và đối diện với đại thần của phong kiến Trung Quốc, ông đã tỏ ra cứng cỏi, đối đáp bạo dạn, đầy tự tin bằng cả khí phách anh dũng, bằng sự hiểu biết sâu sắc, lòng tự hào về lịch sử chống ngoại xâm quật cường của Tổ quốc Việt Nam. Chỉ bằng một vế đối ngắn gọn và súc tích, ông Giang Văn Minh đã đập lại thái độ ngạo mạn của nhà Minh để nhắc lại ba lần thảm bại của cả ba triều đại phong kiến phương Bắc trên sống Bạch Đằng của nước Việt anh hùng. Ông đã "xứng đáng là anh hùng thiên cổ". Một con người vừa mưu trí, vừa dũng cảm như ông thì dù có chết đi rồi cũng vẫn như còn sống mãi.
CLICK NGAY vào nút TẢI VỀ dưới đây để tải bài soạn Tiếng Việt sách giáo khoa tập 2 trang 26: Tập đọc: Trí dũng song toàn file word và pdf hoàn toàn miễn phí từ chúng tôi.
- Đoạn 1: Từ đầu đến... “hỏi cho ra lẽ”.
- Đoạn 2: Tiếp đoạn 1 cho đến... “mạng Liễu Thăng”.
- Đoạn 3: Tiếp đoạn 2 cho đến... “ám hại ông”.
- Đoạn 4: Phần còn lại của câu chuyện.
II/ NỘI DUNG BÀI TRÍ DŨNG SONG TOÀN
1. Nội dung bài Trí dũng song toàn ngắn gọn
Ca ngợi sứ thần Giang Văn Minh trí dũng song toàn, bảo vệ được quyền lợi và danh dự của đất nước khi đi sứ nước ngoài.
2. Nội dung bài Trí dũng song toàn hay nhất
Bài đọc nói về Thám hoa Giang Văn Minh làm sứ thần nước Việt thời nhà Lê, dùng tài trí và sự dũng cảm đối đáp vua Minh. Tuy bị ám hại nhưng được lưu danh sử sách vì trí tuệ và lòng dũng cảm, sự tự tôn dân tộc.
- Đọc trôi chảy, lưu loát.
- Diễn cảm bài văn: giọng đọc lúc rắn rỏi, hào hứng, lúc trầm lắng, tiếc thương. Chú ý phân biệt lời các nhân vật Giang Văn Minh, vua nhà Minh, đại thần nhà Minh, vua Lê Thần Tông.
IV/ MỘT SỐ TỪ KHÓ BÀI TRÍ DŨNG SONG TOÀN
* Giải thích từ:
- bất hiếu: là đối xử không tốt với cha mẹ
- yết kiến: kẻ dưới đến thăm, gặp người bậc trên
- ám hại: ngấm ngầm giết hại
- linh cữu: cái hòm đựng người chết
- thiên cổ: nghìn xưa
Xem toàn bộ tài liệu Lớp 5: tại đây
Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
- Giải Vở Bài Tập Tiếng Việt Lớp 5
- Sách giáo khoa tiếng việt lớp 5 tập 1
- Sách giáo khoa tiếng việt lớp 5 tập 2
- Soạn Tiếng Việt Lớp 5
- Tập Làm Văn Mẫu Lớp 5
- Vở Bài Tập Tiếng Việt Lớp 5 Tập 1
- Vở Bài Tập Tiếng Việt Lớp 5 Tập 2
- Đồng giá 250k 1 khóa học lớp 3-12 bất kỳ tại VietJack!
Lời giải bài tập Tập đọc: Trí dũng song toàn trang 26 Tiếng Việt lớp 5 hay, chi tiết sẽ giúp học sinh trả lời các câu hỏi sgk Tiếng Việt lớp 5.
Bài giảng: Trí dũng song toàn - Cô Lê Thu Hiền [Giáo viên VietJack]
Trí dũng song toàn
Mùa đông năm 1637, thám hoa Giang Văn Minh được vua Lê Thần Tông cử đi sứ Trung Quốc. Chờ rất lâu mà vẫn không được vua nhà Minh cho tiếp kiến, ông vờ khóc lóc rất thảm thiết. Vua liền hạ chỉ mời ông đến hỏi cho ra lẽ.
Thám hoa vừa khóc vừa than rằng:
- Hôm nay là ngày giỗ cụ tổ năm đời của thần, nhưng thần không có mặt ở nhà để cúng giỗ. Thật là bất hiếu với tổ tiên!
Vua Minh phán:
- Không ai phải giỗ người đã chết từ năm đời. Sứ thần khóc lóc như vậy thật không phải lẽ!
Giang Văn Minh nghe vậy, bèn tâu:
- Vậy, tướng Liễu Thăng tử trận đã mấy trăm năm, sao hàng năm nhà vua vẫn bắt nước tôi cử người mang lễ vật sang cúng giỗ?
Biết đã mắc mưu sứ thần, vua Minh vẫn phải nói:
- Từ nay trở đi, nước ngươi không phải góp giỗ Liễu Thăng nữa.
- Đồng trụ đến giờ rêu vẫn mọc.
Biết họ ngạo mạn nhắc chuyện Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng, Giang Văn Minh cứng cỏi đáp lại:
- Bạch Đằng thuở trước máu còn loang.
Thấy sứ thần Việt Nam dám lấy việc quân đội cả ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại, vua Minh giận quá, sai người ám hại ông.
Thi hài Giang Văn Minh được đưa về nước. Vua Lê Thần Tông đến tận linh cữu ông, khóc rằng:
- Sứ thần không làm nhục mệnh vua, xứng đáng là anh hùng thiên cổ.
Điếu văn của vua Lê còn có câu: “Ai cũng sống, sống như ông, thật đáng sống. Ai cũng chết, chết như ông, chết như sống’’
Theo ĐINH XUÂN LÂM – TRƯƠNG HỮU QUỲNH và TRUNG LƯU
Nội dung chính Trí dũng song toàn
Quảng cáo
Bài đọc nói về Thám hoa Giang Văn Minh làm sứ thần nước Việt thời nhà Lê, dùng tài trí và sự dũng cảm đối đáp vua Minh. Tuy bị ám hại nhưng được lưu danh sử sách vì trí tuệ và lòng dũng cảm, sự tự tôn dân tộc.
Bố cục bài Trí dũng song toàn
Có thể chia bài đọc thành 4 đoạn:
Đoạn 1: Từ đầu đến mời ông đến hỏi cho ra lẽ
Đoạn 2: Từ Thám hoa vừa khóc đến đền mạng Liễu Thăng
Đoạn 3: Từ Lần khác đến sai người ám hại ông
Đoạn 4: Phần còn lại
Câu 1 [trang 26 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 2]: Sứ thần Giang Văn Minh làm cách nào để vua nhà Minh bãi bỏ lễ "góp giỗ Liễu Thăng"?
Trả lời:
Để vua nhà Minh bãi bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng, sứ thần Giang Văn mượn chuyện giỗ cụ tổ 5 đời để vua Minh tự nói ra sự vô lí của quy định này đồng thời cũng phải tự ra lệnh bỏ lệ bắt nước ta góp giỗ Liễu Thăng.
Quảng cáo
Câu 2 [trang 26 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 2]: Nhắc lại nội dung cuộc đối đáp giữa ông Giang Văn Minh với đại thần nhà Minh.
Trả lời:
- Đại thần nhà Minh ra vế đối: “Đồng trụ đến giờ rêu vẫn mọc” ngầm ngạo mạn nhắc lại chuyện Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng.
- Giang Văn Minh đã cứng cỏi đối lại ngay: “Bạch Đằng thuở trước máu còn loang" nhằm nhắc lại việc quân cả ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại.
Câu 3 [trang 26 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 2]: Vì sao vua nhà Minh sai người ám hại ông Giang Văn Minh ?
Trả lời:
Vua nhà Minh sai người ám hại ông Giang Văn Minh vì trước mắc mưu ông phải bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng đã căm ghét ông rồi, nay lại thấy ông cứng cỏi, chẳng chịu nhún nhường khi ứng đối với đại thần nhà Minh nên giận quá đã ra tay.
Câu 4 [trang 26 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 2]: Vì sao có thể nói ông Giang Văn Minh là người trí dũng song toàn ?
Trả lời:
Quảng cáo
Có thể nói ông Giang Văn Minh là người trí dũng song toàn vì ông vừa mưu trí vừa bất khuất. Giữa triều đình nhà Minh, Giang Văn Minh biết dùng mưu để vua nhà Minh buộc phải bỏ lệ góp giỗ Liễu Thăng cho nước Việt, để giữ thể diện và danh dự đất nước, ông dũng cảm dám đối lại bằng một vế đối tràn đầy lòng tự hào dân tộc.
Xem thêm các bài Soạn, Giải bài tập Tiếng Việt lớp 5 Tuần 21 khác:
Trắc nghiệm Tập đọc: Trí dũng song toàn [có đáp án]
Câu 1: Giang Văn Minh đỗ tới cấp nào trong kì thi tuyển chọn người tài?
A. Tiến sĩ
B. Thám hoa
C. Bảng nhãn
D. Trạng nguyên
Lời giải:
Giang Văn Minh đỗ tới cấp thám hoa trong kì thi tuyển chọn người tài.
Đáp án đúng: B.
Câu 2:Mùa đông năm 1637, thám hoa Giang Văn Minh được vua Lê Thần Tông giao cho trọng trách gì?
A. Cải trang vi hành, tìm hiểu đời sống nhân dân.
B. Viết cho ông một cuốn sách nói về những phong tục trong dân gian.
C. Cử đi sứ Trung Quốc.
D. Đấu trí với sử thần nhà Trung Quốc đang có mặt ở nước ta.
Lời giải:
Mùa đông năm 1637, thám hoa Giang Văn Minh được vua Lê Thần Tông giao cho trọng trách: Cử đi sứ Trung Quốc.
Đáp án đúng: C.
Câu 3:Con hãy sắp xếp những câu sau để thành một đoạn hội thoại hoàn chỉnh?
- Không ai phải giỗ người đã chết từ năm đời. Sứ thần khóc lóc như vậy thật không phải lẽ! – Vua Minh phán.
- Từ nay trở đi, nước ngươi không phải góp giỗ Liễu Thăng nữa – Vua Minh phải nói dù biết đã mắc mưu.
- Hôm nay là ngày giỗ cụ tổ năm đời của thần, nhưng thần không có mặt ở nhà để cúng giỗ. Thật là bất hiếu với tổ tiên! – thám hoa vừa khóc vừa than.
- Vậy, tướng Liễu Thăng tử trận đã mấy trăm năm, sao hằng năm nhà vua vẫn bắt nước tôi cử người mang lễ vật sang cúng giỗ? – Giang Văn Minh bèn tâu.
Lời giải:
Thứ tự sắp xếp đúng như sau:
- Hôm nay là ngày giỗ cụ tổ năm đời của thần, nhưng thần không có mặt ở nhà để cúng giỗ. Thật là bất hiếu với tổ tiên! – thám hoa vừa khóc vừa than.
- Không ai phải giỗ người đã chết từ năm đời. Sứ thần khóc lóc như vậy thật không phải lẽ! – Vua Minh phán.
- Vậy, tướng Liễu Thăng tử trận đã mấy trăm năm, sao hằng năm nhà vua vẫn bắt nước tôi cử người mang lễ vật sang cúng giỗ? – Giang Văn Minh bèn tâu.
- Từ nay trở đi, nước ngươi không phải góp giỗ Liễu Thăng nữa – Vua Minh phải nói dù biết đã mắc mưu.
Câu 4: Sứ thần Giang Văn Minh làm cách nào để vua nhà Minh bãi bỏ lệnh “góp giỗ Liễu Thăng”?
A. Vờ than khóc vì không có mặt ở nhà giỗ cụ tổ năm đời, để vua Minh mắc mưu nói rằng không ai lại đi giỗ cụ tổ năm đời. Sau đó ông mới nhắc chuyện phải góp giỗ Liễu Thăng dù đã mấy trăm năm trôi qua để vua Minh dù biết bị mắc mưu vẫn phải hạ lệnh bãi bỏ.
B. Đưa ra hàng loạt các chứng cứ cho thấy nhân dân nước ta đã tốn không biết bao nhiêu tiền vào việc góp giỗ Liễu Thăng để vua Minh xét tình xét lí mà bãi bỏ.
C. Vờ than khóc rằng không về nhà chuẩn bị đồ lễ góp giỗ Liễu Thăng được, vua Minh bực mình vì ông làm ồn quá nên quyết định bãi bỏ lệnh góp giỗ hàng năm.
D. Đưa ra hàng loạt những lí lẽ và dẫn chứng cho thấy Liễu Thăng là tên tương quân độc ác, hèn hạ, không xứng đáng được góp giỗ đời đời như thế.
Lời giải:
Để vua Minh bãi bỏ lệnh góp giỗ Liễu Thăng, Giang Văn Minh đã bày mưu như sau: Vờ than khóc vì không có mặt ở nhà giỗ cụ tổ năm đời, để vua Minh mắc mưu nói rằng không ai lại đi giỗ cụ tổ năm đời. Sau đó ông mới nhắc chuyện phải góp giỗ Liễu Thăng dù đã mấy trăm năm trôi qua để vua Minh dù biết bị mắc mưu vẫn phải hạ lệnh bãi bỏ.
Đáp án đúng: A.
Câu 5: Vế đối “Trụ đồng đến giờ rêu vẫn mọc” của đại thần nhà Minh là muốn ám chỉ sự kiện gì?
A. Hai Bà Trưng khởi nghĩa, đánh đuổi thái thú Tô Định phải ôm cột đồng trở về nước.
B. Quân dân nhà Minh dựng cột đồng ở nhiều khu vực sầm uất trên đất nước ta thời bấy giờ.
C. Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng, cột đồng là do Mã Viện dựng ở biên giới sau khi đàn áp cuộc khởi nghĩa thành công.
D. Quân dân Đại Việt đánh đuổi giặc Nguyên Mông ra khỏi đất nước, Thoát Hoan phải chui vào ống đồng mới về nước được.
Lời giải:
Vế đối “Trụ đồng đến giờ rêu vẫn mọc” của đại thần nhà Minh là muốn ám chỉ sự kiện: Mã Viện dẹp cuộc nổi dậy của Hai Bà Trưng, cột đồng là do Mã Viện dựng ở biên giới sau khi đàn áp cuộc khởi nghĩa thành công.
Đáp án đúng: C.
Xem thêm các bài Để học tốt môn Tiếng Việt 5 hay khác:
Các chủ đề khác nhiều người xem
- Giải Toán lớp 5
- Văn mẫu lớp 5
- Hỏi bài tập trên ứng dụng, thầy cô VietJack trả lời miễn phí!
- Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 3-4-5 có đáp án
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng....miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Loạt bài Soạn Tiếng Việt lớp 5 | Giải bài tập Tiếng Việt 5 | Để học tốt Tiếng Việt 5 của chúng tôi được biên soạn một phần dựa trên cuốn sách: Giải Bài tập Tiếng Việt 5 và Để học tốt Tiếng Việt 5 và bám sát nội dung sgk Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 và Tập 2.
Nếu thấy hay, hãy động viên và chia sẻ nhé! Các bình luận không phù hợp với nội quy bình luận trang web sẽ bị cấm bình luận vĩnh viễn.
nguoi-cong-dan-tuan-21.jsp